CCI00133

albo też, używając określenia M. Duvergera, nazwać go systemem półprezy-denckim. Przy zachowaniu bowiem zasady nieodpowiedzialności prezydenta przed parlamentem przyznano mu szeroki zakres kompetencji.

Tak wygląda ocena systemu od strony analizy treści norm konstytucyjnych. Dodać jednak należy, iż kształt konstytucyjny ustroju ulegał w praktyce przeobrażeniom, że każdy, kto został prezydentem, wyciskał swoiste piętno na urzędzie szefa państwa i na interpretacji odpowiednich norm konstytucji. Stąd też okres, gdy prezydentem był de Gaulle, nie przypadkiem określano mianem rządów osobistych jednostki (le powoir personnel). Jego następcy nie szli jednak już tak daleko.

Wejście w życie Konstytucji z r. 1958 w sensie wyłonienia powołanych w niej organów odbywało się na przestrzeni kilku miesięcy. Do powołania konstytucyjnych organów V Republiki niezbędne było wydanie kilku aktów prawnych rozwijających zasady konstytucji. Powołanie tych organów odbyło się na podstawie aktów prawnych uchwalonych nie przez parlament (jak to się dzieje normalnie), lecz w drodze aktów rządowych, tzw. ordonansów (odpowiednik dekretu z mocą ustawy). Rząd zatem stał się prawodawcą wprowadzającym w życie instytucje ustrojowe V Republiki. J. Stembrowicz uznaje taki tryb za w pełni logiczny, skoro autorem Konstytucji r. 1958 był nie parlament, lecz rząd, to do niego powinno należeć wydanie przepisów wykonawczych do ustawy zasadniczej.¹

Najwcześniej odbyły się wybory do Zgromadzenia Narodowego (23 i 30 listopada 1958 r.). Zwycięstwo odniosła w nich partia gaullistowska, tzw. Unia na Rzecz Nowej Republiki (UNR). Natomiast wybory do Senatu odbyły się 26 kwietnia 1959 r. Wcześniej, bo 21 grudnia 1958 r., odbyły się wybory prezydenckie -jeszcze nie powszechne, ale już nie przez parlament. Prezydenta wybrało ciało wyborcze złożone z 81 761 osób. W jego skład wchodzili: deputowani do Zgromadzenia Narodowego, senatorowie, radcy generalni, reprezentanci terytoriów zamorskich oraz przedstawiciele rad municypalnych. W roku 1959 ukonstytuowano nowy organ w postaci Rady Konstytucyjnej, do którego należy m.in. kontrola konstytucyjności ustaw. Z początkiem roku 1959 rozpoczął także działalność nowy rząd powołany przez Prezydenta Republiki.

3. ZASADY USTROJU POLITYCZNEGO I SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO

Zmiany ustrojowe w V Republice były kontynuacją zjawisk zachodzących w życiu społeczno-gospodarczym i politycznym Francji. W latach pięćdziesiątych dał się zaobserwować proces likwidacji małych przedsiębiorstw i gospodarstw rolnych w wyniku postępującej koncentracji środków produkcji. Spostrzeżenie to potwierdza wzrost liczby i znaczenia wielkich firm i organizacji

139

1

Por. J. Stembrowicz: Systemy polityczne..., s. 70.