CCI00162

cyjnej należy - po pierwsze - czuwanie nad prawidłowością wyborów prezydenckich i parlamentarnych, a także nad przebiegiem referendum. Jednocześnie w przypadku złożenia protestów na nieprawidłowości związane z głosowaniem Rada orzeka w tej kwestii. Ocenia więc prawidłowość wyborów, rozpatruje reklamacje, ogłasza wyniki wyborów oraz rezultaty referendum. Uprawnienia związane z wyborami czynią z Rady Konstytucyjnej niejako najważniejszy trybunał wyborczy.

Druga grupa uprawnień obejmuje badanie zgodności z konstytucją ustaw organicznych i regulaminów wewnętrznych izb parlamentu. Akty te muszą obligatoryjnie być poddane zbadaniu, przy czym ustawy organiczne przed ich pro-mulgacją, a regulaminy izb przed ich wejściem w życie. W ten więc sposób podważona została tradycyjna swoboda parlamentu nadawania sobie aktu określającego wewnętrzną organizację i tryb działania ciała przedstawicielskiego.

Na odrębną uwagę zasługują ustawy organiczne, a więc kategoria aktów normatywnych parlamentu o szczególnym charakterze. Są to mianowicie ustawy stojące wprawdzie niżej od ustaw konstytucyjnych, nie mogą one zmienić konstytucji, ale nadrzędne w stosunku do ustaw zwykłych, a zatem znajdujące się między konstytucją a ustawami zwykłymi. Cechą charakterystyczną ustaw organicznych jest to, iż są to akty prawne zapowiedziane w konstytucji. Stanowią one niejako rozwinięcie konstytucji, zasad w niej zawartych, a zatem wiążą się organicznie z konstytucją. Z uwagi na ich charakter i miejsce w systemie źródeł prawa ustawy organiczne podlegają obowiązkowo badaniu pod względem ich zgodności z konstytucją. Dopiero po pozytywnej opinii Rady Konstytucyjnej ustawy te mogą być promulgowane. Podkreślić należy, że decyzje Rady Konstytucyjnej są ostateczne i nie przysługuje od nich żaden środek odwoławczy.

Wymienione dotychczas grupy uprawnień Rady Konstytucyjnej obejmują jej zadania o charakterze obligatoryjnym, są zatem podejmowane z urzędu. Grupa trzecia obejmuje zadania podejmowane przez Radę z inicjatywy i na wniosek innych organów państwowych. Należy do tej grupy ocena zgodności z konstytucją ustaw zwykłych oraz umów międzynarodowych. Inicjatywę w tym zakresie posiada Prezydent Republiki, premier, a także przewodniczący izb parlamentu. Od roku 1974 prawo to przysługuje także grupie 60 deputowanych lub senatorów. Na wniosek wskazanych podmiotów Rada bada, czy ustawa narusza konstytucję, i to nie tylko w sensie ogólnych zasad ustrojowych, ale także czy nie wykracza poza ramy zakreślone dla parlamentu w art. 34 Konstytucji. Inaczej mówiąc, Rada ustala, czy ustawy nie wchodzą w zakres spraw zastrzeżonych dla prawodawczej działalności rządu.

Istnieją jeszcze inne uprawnienia Rady, jak np. wynikające z obowiązku Prezydenta Republiki konsultowania z Radą Konstytucyjną zamiaru stosowania art. 16 Konstytucji itp.

Grupa druga i trzecia kompetencji Rady dotyczą kontroli nie wszystkich organów państwowych, lecz tylko parlamentu. Rada nie kontroluje zatem aktów urzędowych prezydenta czy rządu z wyjątkiem badania zgodności z konstytucją

168