CCI20111204024

Pionowe wyrobiska udostępniające - Szyby

Stanowią najczęściej stosowane połączenia złoża z powierzchnią. Szybem nazywamy wyrobisko korytarzowe o nachyleniu większym od 45°, głębokości większej od 200m i przekroju poprzecznym większym od 15 m2.

Ze wzgl. na rodzaj transportu rozróżnia się szyby.

•    wydobywcze, przeznaczone do podnoszenia kopaliny i skały,

•    zjazdowe, zjazd i wyjazd ludzi,

•    materiałowe, opuszczanie materiałów,

•    drzewne, do opuszczania drewna,

•    podsadzkowe, zainstalowana infrastruktura do wytwarzania i opuszczania podsadzki hydraulicznej,

•    mieszane np. materiałowo zjazdowe, materiałowo-podsadzkowe.

•

Ze wzgl. na wentylację rozróżnia się szyby:

*    wdechowe - wprowadzają świeże powietrze do kopalni,

•    wydechowe (wentylacyjne), wyciągają zużyte powietrze

Wyrobiska wybierkowe:

Zabierka, Komora, Ubierka, Ściana

W wyrobiskach wybierkowych zasadniczymi czynnościami są urabianie złoża oraz ładowanie i odstawa urobku. W celu zabezpieczenie ludzi wyrobiska wybierkowe posiadają odpowiednią obudowę a po wybraniu kopaliny ulegają likwidacji przez zawalenie lub wypełnienie materiałem podsadzkowym.

Zabierka

Wyrobisko wybierkowe powstające przy wybieraniu pokładu krótkimi odcinkami szerokości do lOm i długości równej odległości pomiędzy chodnikami filarowymi lub dowierzchniami, przy czym przodek posuwa się zawsze od calizny w stronę zrobów. Kierunek eksploatacji jest prostopadły do kierunku likwidacji.

Komora

Wyrobisko wybierkowe podobne do zabierki lecz o znacznie większych wymiarach poprzecznych. Prowadzenie eksploatacji systemem komorowym (np. sól, ruda ZnPb) lub komorowo-filarowym (np. ruda ZnPb i Cu) jest możliwa przy bardzo mocnych skałach stropowych

Ubierka

Powstaje w wyniku wybierania odcinka złoża ograniczonego dwoma chodnikami lub pochylniami równoległymi, czołem przodka ustawionym prostopadle (rzadziej przekątnie) do ich kierunku. Kierunek eksploatacji jest równoległy do kierunku likwidacji.

Ściana

Wyrobisko ubierkowe o długości większej od 40m (przeważnie ok.200m). Jest to najczęściej stosowany w Polsce system eksploatacji złóż węgla kamiennego