154
9. Rozwiązania techniczne i systemy technologiczne bioreaktorów stosowanych...
- sedymentacja;
- opróżnianie;
- ewentualna faza bezruchu.
Reaktor typu SBR jest jednocześnie wykorzystywany jako komora osadu czynnego i osadnik. Dopływ ścieków do oczyszczalni w normalnych warunkach następuje w sposób ciągły ze zmiennym natężeniem zależnym od pory dnia, pory roku i pogody. Specyficzny sposób napełniania reaktora sekwencyjnego pociąga więc za sobą konieczność gromadzenia ścieków w okresach, gdy nie ma możliwości wprowadzenia ich do reaktora, bądź chwilowa wielkość dopływu przewyższa możliwe napełnienie reaktora. W tabeli 9.2 przedstawiono przeciętne wartości wybranych parametrów systemów osadu czynnego.
Tabela 9.2. Typowe parametry pracy systemów osadu czynnego
Uktad |
Wiek osadu, d |
Obciążenie osadu, kgBZT5/(kgsm-d) |
Stężenie osadu, kg/m3 |
Hydrauliczny czas retencji, d |
Stopień recyrkulacji, % |
Przepływ ttokowy |
5-15 |
0,2-0,5 |
1,5-3,0 |
0,17-0,33 |
25-75 |
Cafkowite wymieszanie |
5-15 |
0,2-0,5 |
2,5-4,0 |
0,13-0,21 |
25-100 |
Stopniowe zasilanie |
5-15 |
0,2-0,5 |
2,0-3,5 |
0,13-0,21 |
25-75 |
Wysoko obciążony |
0,2-0,5 |
1,5-5,0 |
0,2-1,0 |
0,06-0,13 |
5-25 |
Nisko obciążony |
20-30 |
0,05-0,15 |
3,0-6,0 |
0,75-1,50 |
50-150 |
Rowy biologiczne |
10-30 |
0,05-0,2 |
3,0-6,0 |
0,33-1,50 |
75-150 |
SBR |
5-15 |
0,05-0,3 |
1,5-5,0 |
0,17-0,50 |
- |
Bioreaktory wykorzystywane do beztlenowego oczyszczania ścieków to najczęściej urządzenia o ciągłym przepływie ścieków. Są to komory o pełnym wymieszaniu lub przepływie zbliżonym do tłokowego. Ogólnie można je podzielić na bioreaktory z beztlenowym osadem i beztlenową błoną biologiczną. W praktyce oczyszczanie beztlenowe ścieków odbywa się w następujących systemach (rys. 9.5):
- Beztlenowy proces osadu czynnego (1). Składa się z reaktora pełnego wymieszania oraz osadnika, rozdzielacza lamelowego lub urządzenia flotacyjnego. Podstawowym, niezbędnym warunkiem wysokiej efektywności procesu kontaktowego, obok recyrkulacji osadu, jest mieszanie zawartości reaktora przy użyciu mieszadeł lub przez recyrkulację biogazu.
- Reaktor UASB (2). W tym typie reaktora mieszanie nie następuje mechanicznie, ale przez doprowadzenie ścieków od dołu. W czasie przepływu ścieków z dołu do góry biomasa jest unoszona ku górze i utrzymuje się w zawieszeniu. Utrzymująca się w dolnej części reaktora zawieszona warstwa zawiesiny mikroorganizmów ma charakterystyczną granulkowatą strukturę.