chalmers0075

77

Podnoszenie stopnia falsyfikalności

no określić, w jaki sposób można sfalsyfikować jedną pojedynczą teorię. Nie można podać definicji absolutnej miary falsyfikowalności po prostu dlatego, że liczba potencjalnych falsyfikatorów zawsze będzie nieskończona. Trudno określić możliwości odpowiedzi na pytanie: „W jaki sposób można sfalsyfikować prawo grawitacji Newtona?” Z drugiej strony jednak często można porównywać stopnie falsyfikowalności praw i teorii. Na przykład twierdzenie: „Wszystkie pary ciał przyciągają się wzajemnie z siłą odwrotnie proporcjonalną do kwadratu odległości pomiędzy nimi”, jest falsyfikowalne w większym stopniu niż twierdzenie: „Planety Układu Słonecznego przyciągają się wzajemnie z siłą odwrotnie proporcjonalną do kwadratu odległości pomiędzy nimi”. Twierdzenie drugie wynika z pierwszego. Każda falsyfikacja drugiego twierdzenia jest falsyfikacją pierwszego, ale nie odwrotnie. W idealnych okolicznościach falsyfikacjonista chciałby umieć powiedzieć, że ciągi teorii składające się na historyczną ewolucję nauki to teorie falsyfikowalne, z których każda posiada wyższy stopień falsyfikowalności niż poprzednia.

2. PODNOSZENIE STOPNIA FALSYFIKOWALNOŚCI I MODYFIKACJE AD HOC

Wymóg, aby w miarę postępu nauki jej teorie były falsyfikowalne w coraz większym stopniu, tj. aby posiadały coraz większą zawartość informacyjną, wyklucza takie zmiany w teorii, których celem jest wyłącznie ustrzeżenie jej przed falsyfikacją. Modyfikacje w teorii, takie jak dołączenie dodatkowego postulatu lub zmiana w jednym z już istniejących postulatów, która nie posiada żadnych sprawdzalnych konsekwencji nie będących sprawdzalnymi konsekwencjami teorii przed tą zmianą, będziemy nazywać modyfikacjami ad hoc. Pozostała część tego paragrafu jest poświęcona wyjaśnieniu pojęcia modyfikacji ad hoc. Rozpoczynam od pewnych modyfikacji ad hoc, które falsyfikacjonista byłby odrzucił, a potem analizuję modyfikacje nie-ad hoc, które falsyfikacjonista przywitałby z zadowoleniem.

Oto dość prosty przykład. Rozważmy uogólnienie: „Chleb jest