choroszy7

27

podkładka

odległościowa

Rys. 2.20. Niewłaściwe (a) i właściwe (b) rozłożenie warstwy utwardzonej po hartowaniu powierzchniowym wału z cienkim kołnierzem

5. Podczas wyboru rodzaju hartowania należy uwzględnić skutki poszczególnych jego rodzai. Hartowanie zwykłe powoduje większe odkształcenie niż hartowanie stopniowe lub z przemianą izotermiczną. Hartowanie powierzchniowe powoduje mniejsze odkształcenia, jednak groźba powstania pęknięć jest przy nim największa. Podwójne hartowanie przedmiotów nawęglanych daje lepsze wyniki niż hartowanie pojedyncze. Hartowanie przedmiotów o kształcie wydłużonym w prasach lub przez zanurzanie kierunkowe w czasie chłodzenia pozwala zmniejszyć odkształcenia.

2.1.2. RYSUNEK WYKONAWCZY

Rysunek wykonawczy przedmiotu jest podstawowym i jednoznacznym dokumentem, na podstawie którego wykonuje się dany przedmiot. Dokładna jego analiza od strony poprawności wykonania i technologiczności konstrukcji jest podstawowym zadaniem technologa. Częstej korekty wymaga sposób wymiarowania przedmiotu. Wymiary na rysunkach należy podawać przede wszystkim tak, aby łańcuchy wymiarowe, które decydują o wartości luzu lub wcisku, były możliwie jak najkrótsze. Na rysunku 2.21 pokazano dwa warianty wymiarowania położenia czopów wału korbowego. Łożyskiem ustalającym położenie wału w korpusie cylindra w kierunku osiowym jest skrajne łożysko lewe. Luz osiowy pozostałych czopów zależy od przyjętego sposobu wymiarowania (wymiar Z) albo wymiar Z). Dla prawego czopa oznacza to, że w pierwszym przypadku jego luz osiowy zależy od jednego wymiaru Z>₄, w drugim zaś od sumy siedmiu wymiarów: Z_x + Z₂ + ... + Z₇. Podobnie wartość tolerancji luzu zależy odpowiednio od tolerancji jednego tylko wymiaru Z)₄ albo od sumy tolerancji aż 7 wymiarów.

Z przykładu tego nie należy wnioskować, że należy zawsze unikać wymiarowania łańcuchowego. Gdyby bowiem na przykład tłok został zwymiarowany w sposób przedstawiony w górnej części rysunku 2.22, byłoby to wymiarowanie niewłaściwe. W tym wypadku dokładność wykonania szerokości rowka jest ważniejsza od jego położenia, gdyż decyduje o wartości luzu między nim a pierścieniem tłokowym.

Na rysunkach należy podawać tylko te wymiary, które można zmierzyć lub sprawdzić. Wyjątek stanowią wymiary dotyczące umownych elementów przedmiotu, jak osie,