choroszy8

38

przydatne w wytwarzaniu silników rakietowych. Ponadto używa się ich w sprzęgłach i hamulcach, gdyż odznaczają się dobrym przewodnictwem cieplnym, dużym współczynnikiem tarcia i odpornością na zatarcie. Na przykład spiek o składzie 5-15% Pb, 5-10% Sn, 3-5% grafitu, 3-7% krzemionki Si0₂ i karborundu SiC, azbestu 1-5%, reszta Cu ma współczynnik tarcia o stal od 0,6 do 0,7 i może pracować w temperaturze od 350 do 450°C (623-723 K). Dla okładzin azbestowych wartości tych wielkości są mniej korzystne i wynoszą odpowiednio: od 0,3 do 0,4 i od 160 do 200 °C (433^473 K).

5.    Półfabrykaty wycinane płomieniem palnika acetylenowego, plazmowego lub laserem z blachy stalowej są często stosowane w produkcji jednostkowej i małoseryjnej. W pierwszym przypadku wycinania dokonuje się według trasy palnikiem prowadzonym ręcznie, w drugim zaś stosuje się półautomaty wielopalnikowe pracujące według wzornika, z możliwością cięcia całego pakietu. Dodatkową zaletą takich półautomatów jest stosunkowo gładka powierzchnia przecięcia, dzięki czemu traci się tutaj mniej materiału niż przy palnikach prowadzonych ręcznie.

6.    Półfabrykaty wykrawane i wytłaczane z blachy stosuje się powszechnie w produkcji masowej. Dokładność ich jest duża, często pokrywająca się z dokładnością gotowych części. Niekiedy zastępują one z powodzeniem odkuwki lub odlewy. W produkcji małoseryjnej ze względu na stosunkowo duży koszt oprzyrządowania zastosowanie wyrobów tłoczonych ogranicza się tylko do prostych kształtów, które można otrzymać drogą tzw. wyoblania (drykowania).

7.    Półfabrykaty z tworzyw sztucznych stanowiły pierwotnie namiastkę deficytowych metali. Wkrótce okazały się bardzo ważnym konstrukcyjnym materiałem dla takich gałęzi przemysłu, jak elektroniczny, elektrotechniczny i chemiczny. Ze względu na sposób kształtowania dadzą się one podzielić na dwie zasadnicze grupy, a mianowicie na tworzywa termoplastyczne i termoutwardzalne, zwane również duroplastami. Pierwsze podczas nagrzewania miękną i dają się kształtować, a po oziębieniu stają się twarde, przy czym proces ten można powtarzać dowolną liczbę razy. W przeciwieństwie do nich tworzywa termoutwardzalne po stwardnieniu nie dają się już zmiękczać przez następne wygrzewanie.

Jako przykłady tworzyw termoplastycznych można przytoczyć polichlorek winylu (PCW),polietylen (PE),poliamid (PA) i tworzywo nowej generacjipoliftalamid (PPA).

Polichlorek winylu produkowany jest jako twardy (winidur) i zmiękczony. PCW twardy odznacza się dużą odpornością chemiczną i wytrzymałością mechaniczną. Wartości wytrzymałości na rozciąganie, ściskanie i zginanie wynoszą odpowiednio: R_m = 50-5-70 MPa, R_c = 80-5-160 MPa i R_g = 80-5-120 MPa. Wadą jego jest mała udamość i temperatura mięknienia (358 K) [65]. Tworzywo to stosuje się do wyrobu zbiorników na kwasy, części pomp kwasoodpomych, wykładzin anykorozyjnych oraz rur, które w określonych przypadkach zastąpić mogą rury ołowiane, miedziane i stalowe ocynkowane. Zmiękczony polichlorek winylu w porównaniu z twardym PCW ma większe wydłużenie podczas zrywania i udamość oraz mniejszą odporność na działanie ługów. Produkowane w postaci profili, folii, węży, taśm lub rurek znajduje zastosowanie do wyrobu uszczelek, kabli, niepalnych taśm przenośników, wyrobu odzieży ochronnej itp.