90
Z ostatniego przykładu wynika ważny dla praktyki obróbki wniosek, że przy tolerancji T> 6<ri symetrycznym rozłożeniu pola tolerancji wzglądem pola rozrzutu w produkcji nie wystąpią braki. W razie gdy T < 6cr, braki są nieuniknione przy każdym położeniu pola tolerancji.
Tabela 3.8 jest zatem pomocna do określenia procentu braków, jakie mogą powstać w czasie obróbki. Jeżeli np. toczy sią 300 sztuk wałków o tolerancji T = 0,10 mm, przy czym z badań wstępnych wyraka, że odchyłki składowe podlegają prawu rozkładu normalnego, odchylenie standardowe cr= 0,025 mm, a pole tolerancji jest symetryczne do pola rozrzutu (rys. 3.45), to:
0,05
0,025
0,05
0,025
Znając wartości odciętych i korzystając z tabeli 3.8, można obliczyć zakrcskowane pole pod krzywą jako sumę
0(tht2) = 0(-2;2) = 0(2) + 0(2) = 0,4772 + 0,4772 = 0,9544,
co daje 95,44% przedmiotów dobrych, czyli 286 sztuk poprawnie wykonanych i 14 braków. Ponieważ oba jasne pola na rys. 3.45, obrazujące liczbę braków są jednakowe, przeto połowę z nich - o wymiarze większym od dopuszczalnego - można będzie naprawić.
Podobnie, gdy uzbrojenie obrabiarki spowoduje przesunięcie wierzchołka krzywej rozkładu normalnego od środka pola tolerancji o wartość £ równą np. 0,02 mm. Z rysunku 3.46, który dotyczy tego przypadku, wynika, że
0,5T ( gV 0.5-0,10 + 0,02 2g
a + a) 0,025
Rys. 3.45. Rysunek pomocniczy do wyznaczania liczby dobrych i złych części w przypadku symetrycznego położenia pola tolerancji w stosunku do pola rozrzutu