choroszy9

109

109

Rys. 5.5. Elementy ustalające: a) kołek wymienny, b) śruba, c) wkręt nastawny

cie dają kołki z łbem wypukłym, gdyż zapewniają zetknięcie punktowe z przedmiotem obrabianym. Znajdują one jednak niewielkie zastosowanie z powodu trudności uzyskania wymiaru wysokościowego jednakowego dla trzech kołków. Trudności takie nie nastręczają kołki z łbem naciętym i płaskim, gdyż po zmontowaniu w uchwycie można je przeszlifować na jeden wymiar wysokościowy. Z tego właśnie powodu są one dziś powszechnie stosowane.

Kołki z łbem naciętym stosuje się wtedy, gdy muszą być przeniesione znaczne, równoległe do powierzchni styku przedmiotu z kołkami, składowe siły skrawania. W razie gdy surowe powierzchnie przedmiotu są bardzo nierówne, wtedy zamiast trzeciego kołka stosuje się płytką samonastawną (rys. 5.6) lub zastępuje się jeden kołek stały elementem nastawnym (rys. 5.7).

	1
	, i		-
ym m			■

Rys. 5.6. Podpory stałe i podpora wahliwa, samonastawna

Rys. 5.7. Podpory nastawne

Kołki oporowe wykonuje się ze stali gatunku 45, rzadziej ze stali N7E i całkowicie hartuje. Osadza się je w korpusie uchwytu w otworach gładkich na wcisk lub w otworach gwintowanych. Kołki wymienne natomiast z gwintem (rys. 5.5a) umieszcza się w twardych tulejkach. Zmniejsza się w ten sposób rozbicie otworów w korpusie, które może być znaczne w wypadku małej jego twardości lub przewidywanej wielokrotnej wymiany kołka.

Rys. 5.8. Śruba nastawna do ustalania przedmiotów nie obrobionych

Gdy nie obrobiona powierzchnia przedmiotu stanowi bazą pomocniczą, tzn. taką, której zadaniem jest ograniczenie przedmiotowi obróbki dwóch lub jednego stopnia swobody, jako elementy ustalające stosuje się śrubę nastawną (rys. 5.8) lub kołki z łbem płaskim.

Jeżeli powierzchnią ustalającą główną jest płaszczyzna obrobiona, to podczas ustalania stosuje się kołki oporowe z łbem płaskim, płytki rowkowane lub płaszczyzny korpusu uchwytu. Pierwsze elementy mogą być przydatne