Img00105

109

Na elementy grzejne stosuje się również metale czyste — molibden i wolfram. Mogą one pracować w sposób trwały w temperaturze 1500 - 3000°C, ale wymagają atmosfery ochronnej lub próżni.

2.51. Niemetaliczne elementy grzejne o temperaturze pracy wyższej od materiałów stopowych wykonuje się zwykle z materiałów węglowych i grafitowych, z węglika krzemu oraz dwukrzemku molibdenu (rzadziej z nowszych materiałów jak węglik niobu NbC czy chromian lantanu LaCr0₃). Elementy węglowe i grafitowe mogą pracować w temperaturze do 2300 - 3000°C, ale są nieodporne na utlenianie i wymagają atmosfery ochronnej lub próżni. Z węglika krzemu SiC (karborund), o temperaturze pracy do 1450 - 1650°C, wytwarza się elementy grzejne w postaci prętów i rur (Sility). Elementy z krzemomolibdenu MoSi₂ (Superkanthale, Mosility), wytwarzane metodami metalurgii proszków, pracują w temperaturach do 1700-1900°C.

Niemetaliczne elementy grzejne niskotemperaturowe (^ 400°C), pracujące poniżej temperatury pracy stopów grzejnych, to najczęściej wysokomolekularne dielektryki z zawartością materiałów o dużej konduktywności, takich jak: metale, przewodzące sadze, grafit, niektóre półprzewodniki. Oprócz polimerów, jako tworzyw bazowych używa się również gum, a zwłaszcza kauczuków silikonowych i fluorowych, odpornych na temperatury rzędu 200°C.

2.4. MATERIAŁY STYKOWE

2.52.    Rozróżnia się dwa rodzaje zestyków: zestyki rozłączne i zestyki ślizgowe. Zestyki rozłączne, zwane również zestykami przerywowymi, są elementami

wszelkiego rodzaju łączników. Składają się z dwóch styków, które bądź stykają się ze sobą, zamykając w ten sposób obwód prądowy, bądź się od siebie oddalają, powodując otwarcie obwodu i przerwanie płynącego w nim prądu.

Zestyki ślizgowe występują w trakcji elektrycznej, służąc do zbierania prądu z przewodu lub szyny oraz w maszynach elektrycznych, gdzie służą do łączenia uzwojeń wirników elektrycznych z obwodami zewnętrznymi, ślizgając się po wirujących pierścieniach lub komutatorach („szczotki elektryczne”).

Zestyki rozłączne

2.53.    Zestyki rozłączne muszą być dostosowane nie tylko do przewodzenia prądu o odpowiedniej wartości, lecz także do wszelkich stanów przejściowych, wywołanych zjawiskami łączeniowymi.

Podczas wyłączania obwodu między stykami powstaje często wyładowanie elektryczne w postaci iskrowej lub łukowej. Wywołane jest ono indukcyjnością obwodu. Prąd nie może zaniknąć w obwodzie, nawet przy rozwartych stykach, dopóki zmagazynowana w nim energia elektromagnetyczna nie zostanie rozproszona. Wyładowania te powodują uszkodzenia powierzchni stykowych wskutek ich stapiania, erozji, utleniania.