463
ostateczny «ostatni» Pon ostępić «oddalid się, odsunąć' się» DPol ostradać «postradać, stracić** KazPat ostrowidz «ryś» GKad
ostrożyna «kolec, cierń»; «krzew kolczasty, cicrnisty» RDom, OpZyw(Wiet)
ostrzec «ustrzec od czegoś, obronic'» Kanon ostrzegać «strzec, pilnować, wystrzegać się» BZ, ZachŻyw ostrzeganie «pilnowanie, strzeżenie, piecza» Ekl ostrzeżenie «strzeżenie, pohamowanie, pilnowanie» KGlog osunąć się «obruszyć się, rozgniewać się» Fort oszkaradzon «zeszpecony, zhańbiony» SprChęd oszpacić się «oszpecić się» ŻywEuf ość «sierść, włos zwierzęcy» Fal oślę «osiolek»
oślnąć «oślepnąć, zaniewidzieć** KazPat, Tob oświecić «otoczyć chwałą, czcią, uwielbieniem** LSt oświęcić się «uświęcić, uczynić świętym** oświtnąć «zaświtać, rozdnieć, rozjaśnić** otbyć zob. odbyć
otchocieć się «odejdzie chęć, ochota na coś» DPol otłożyć «oddzielić, wydzielić coś dla kogoś** Slota otmowić «omówić coś z kimś, umówić się co do czegoś** DPol
otroczy «chlopięcy, młodzieńczy** GIGad otrok «młodzieniec, kawaler, też: mężczyzna w ogóle** KWŚw, Tob
otwadzenie «usuwanie, likwidowanie** KŚw otwłoka «odroczenie, zwloką** DPol otwodzić «odciągać, odrywać** KŚw otworzyście «jawnie, otwarcie, jasno** Episl owa «oto, otóż**; «tedy więc** owaciem «oto, otóż**
owszeki, owszejki «całkiem, bez reszty, zupełnie**; «zaiste, zaprawdę** PamJan; «w ogóle, wcale** DPol, Pon owszem «na pewno, naturalnie, bez wątpienia** KMed oznanie «poznajomienie się, zawarcie znajomości** Fort ożaleć «oplakać» Posłuchajcie oZatowany «oskarżony» Ort
ożog «drewniany kij do poprawiania ognia w piecu, pogrzebacz** WokTryd
padół «dolina, nizina** WładGieUui; «ziemia jako miejsce doczesnego życia** PFl
pakli, pakliby «jeśli zaś, jeśliby zaś» BZ. KodŚw paknięli «jeśli, jeżeli** KodŚw palica «kij, laska** RDom, Pozdrawianie pałac tu: «komnata, pomieszczenie** UstPr pamiątka «pamięć, pamiętanie** MGasz; «wspomnienie, wzmianka** Raj pamiętać «wspominać» Raj pamiętne «pamięć, wspomnienie** PFl, PPul pamiętnik «czlowiek, który nie zapomina, pamięta o czymś** Kanon
pan ~ pan krakowski «kasztelan krakowski** WTęcz panewka «kociolek» RMar
panie «mlody szlachcic, też: szlachcic w ogóle** Slota; «mlo-dzieniec** WładGieUui; - niebieski panie «syn Boży** OpŻyw(Wiet)
panię «członek znakomitego rodu, pan» LAl panostwo «rycerstwo, szlachta** ZywBł panosza «niższy szlachcic, giermek, pachołek** panwica «metalowe płaskie naczynie** Gl państwo «panowanie, władza** HAl, RozPrzem; - państwo twarde «władza okrutna, tyrańska** KsJez; «bycie panem.
wielmożność** HistSzcz; «dobra, majętności, też: posiadacze majątku** Ort, HTKr, PJop państwa «nazwa jednego z chórów anielskich** BarByd para «opar, wyziew** LAl parsona «osoba, persona** RWar pasać «pasować (na rycerza)** KGn, WierObycz Pascha «Wielkanoc» DrWier pasiżyt «dannozjad, posożyt** WokTryd pasternak «roślina warzywna o jadalnym, pachnącym korze-niu» RachKról
pastewny - mieśće pastewne «pastewnik, pastwisko ogro-dzone» HTKr
pastwa «pastwisko» PFl, MWyp
pastwić się «karmić się czymś, odżywiać się czymś** Fal patron tu: «zwierzchnik, właściciel** PowMor; «opiekun, wsta-wiennik» BarByd pawcza «tarcza, puklerz** Mym
pawłoka «cienka kosztowna tkanina, odzież z tej tkaniny** RDom
paznokieć, paznogieć «pazury zwierzęce** ŻywAm październik «wrzesień» WMies pągwica «guzik, najczęściej kulistego kształtu** Reg pąkowie «pączki roślinne** GKad, GWer pczoła «pszczoła» KodDział, Sprawa pełność «to, co napełnia** PFl; - popisać z pełności «cal-kowicie, zupełnie** GalWikl pewny «określony, wyznaczony** KodŚw pęga «bicz skręcony z rzemieni** RozPrzem piać «śpiewać»; «mówić pacierz** pianie «śpiew, pieśń** PFl piądła «drabiny do tortur» LDor piątynaćcie «piętnasty» RewBryg, KGn pieczołować «troskać się, dbać, starać się» MPt II pieczołowanie «zabiegi, staranie, troska** OpŻyw(Wiet) piega «pieg, plamka na skórze ludzkiej** WokTryd, Mym piekieł zob. pkieł
pieniądz ~ gotowe pieniądze, rychłe pieniądze «gotówka» KodŚw
pienie «śpiewanie, śpiew** KGn
pierca «obrońca, rzecznik, adwokat** KodŚw, GKad
pierz «pieprz» HAl, RWar
pieszki «piechotą, na piechotę** MWyp, HislRzym piętnadzieścia «sądowa kara pieniężna, wynosząca 15 grzy-wien» KodDział
pilność «piecza, staranie, opieka** Reg, Fort, WierObycz piła «piłka, gra w piłkę** ZachŻyw
piłatyk «maczuga, buława żelazna z krótką rękojeścią** RPoz pintowanie «obszycie sukni paskiem tkaniny czy wstążką** Reg
piołno «pełno» HAl
piołyn «piołun» DPol
pirszeć «kropić, prószyć** BielŻyw
pirwina «pierwszy owoc, plon** SkUmipł)
pirzchliwość «popędliwość, zapalczywość** KsJez
pirzwe «po pierwsze** RewBryg
pirzwy «picrwszy»
pirzwynaćcie «jedenasty» RewBryg
pisanie - proste pisanie «sposób pisania, styl, też: dzieło, rzecz napisana** RozPrzem; - święte pisanie «utwór, dzieło, tu zapewne: Pismo św.» KŚw pisany «malowany, zdobiony** MCan pismo «utwór, dzieło** KGlog, GalWikl; «Biblia» KŚw piszczba «gra na piszczałkach** KWŚw piszczę zob. pyskać piszczek «grający na piszczałkach** Ort