478
zbyć «umknąć, zniknąć* PSan; «pozbyć się* Słota zbytnia (zbytna) ~ zbytnia (zbytna) Zona «rozpustna kobieta, nierządnica* Kolęda
zbytność «zbytek, swawola, rozwiązłość* ZachŻyw
zdawić «udusić, zdławić* DPol, Fort
zde (bohemizm) «tutaj» LDor
zdradzić się «zawieść się, oszukać się* Słuchaj
zdradZca, zdradźsa «zdrajca» DPol, WTęcz
zdradźsa WTęcz zob. zdradźca
zdraz «wyobrażenie, postać, kształt* RewBryg
z dręki «z ręki* KŚw
zdrowie «ratunek, ocalenie* Kanon; «życie» BoguiiAc, Ba) SądPar, OpŻyw(Wiet) zdrowy «żywy, żyjący* Kanon
zdrządzić «sprawić, uczynić, rozporządzić* HTKr, SprChęd;
zob. zrządzić zdrzucić «zrzucić» KGn
zdziać «sprawić, wykonać* LDor; ~ zdziać jimię «dać, nadać imię* RozPrzem, LAl
zdzierżeć (coś) «przestrzegać, stosować się do czegoś* Zab zebranie ~ święte zebranie «zgromadzenie» RozPrzem zecknąć (sobie) «zmierzić, zbrzydzić (sobie), może też: doznać mdłości* DPol
zedrany ~ zedrana suknia «podarta, obdarta* Fort zedrgnąć się «zadrżeć, wzdrygnąć się* RDom zejrzeć «spostrzec, dojrzeć* TarDuch zejść «skończyć się, przeminąć*; ~ lata twoja nie zejdą «nie skończą się, nie przeminą* PFl; - marnie szczedł «zginął, poległ, zszedł ze świata* WTęcz, Reg zekrcić «ochrzcić» HarEw zeliczko «ziele, ziółko* Lud zełw «siostra męża, szwagierka* SłPok zemdleć «osłabnąć, stracić siły*
zemgleć «omdleć, zasłabnąć, tracić siły* WładGieUezusa
zesromocić «poniżyć, zhańbić* MPt U, Pon
zetrwać «wytrwać, pozostać* ZachŻyw
zeźrzeć «zobaczyć, widzieć* Posłuchajcie
zeżwać «po gryźć, pożuć* GIGad
zgto RozPrzem zob. gzło
zgtoba «nieprawość, przewrotność, występek, złość* KMed zgodzić «dogodzić» DPol zimnica «febra» Fal, Prakt zjawiać «objawiać, wyjawiać* KŚw zjawić «objawić, głosić, wyjawić, zwiastować* PPuł, PFl zjimać «schwytać, pojmać* ŻywBł zjinąd «skądinąd» ArtSej zlechmanić «zmitrężyć, przepróżnować* Sat ziubić (sobie) «upodobać sobie, ulubić sobie* OpŻyw(Hall, Wiet)
zlutowanie «litość, zlitowanie, miłosierdzie* 2Wr zła niewiasta «nierządnica» BZ zła żona «nierządnica» KGn
złodziejskie (przysłówek) «złodziejsko, po złodziejsku* KodŚw
złomca «łamiący prawo, przestępca* KodDział złośnik, złostnik, złośnik «okrutnik, niegodziwiec, przestępca* RDom, DPol; «grzesznik, niegodziwiec, złoczyńca* ŻWr, PsKr
złosny «grzesznik, niegodziwiec, złoczyńca* PPuł złostnik zob. złośnik
złościwy «niegodziwy, złośliwy, niecny* EwNik, Raj, KsZyw;
«grzesznik, niegodziwiec* PsKr złość «niegodziwość, grzech, występek* PPuł, GodzWac, PJop, EwNik, MKon, Słuchaj; por. też: wychować, wydawać się złośnik zob. złośnik złupienie «łupy» EwNik złza «łza» EwNik
złżywy «fałszywy, kłamliwy* EwNik zmącić się «zmieszać się* RozPrzem zmieszkać, zmięszkać «zaniedbać» Księgi; «opóźnić» RMar zmijać «przewyższać, zostawiać w tyle* KSw zmowa «ugoda, umowa prawna* ProtWoź zmówić «obwieścić, przepowiedzieć* FrŁop; «wypowiedzieć coś, wymówić* KŚw
zmysł, smysł «rozum, umysł, zmysł* KazPat, GodzWac zmyślność «lubieżność, namiętność, zmysłowość* KsJad znakomity «odznaczający, wyróżniający się* GIGad znamienity - skutek znamienity «czyn znakomity* KŚw; ~ stowa znamienita «znamienne» KŚw; ~ wiara znamienita (albo poznana) «znana, wiadoma* Kanon; ~ habit znamienity «okazały, rzucający się w oczy* Ust Pr znamionać «oznaczać, symbolizować coś* KŚw znamionować «oznaczać, znaczyć* MikSzad znamionować się «wyrażać się, oddawać się* KAug; «być oznaczonym* KŚw
znamo ~ znamo czynić «oglaszać, czynić jawnym* ProtWoź znędzić «zgnębić, przywieść do nędzy* HistSzcz zniewierzać się «sprzeniewierzyć się, zawodzić zaufanie* DPol
zopytać «zapytać» Fal, OpŻywfWiel)
zopytanie «zapytanie»; «zbieranie datków w naturze przez kolędników* Lud
zostawiać - dzieci zostawiać «odstawiać, odsądzać od piersi* MikSzad
zradzić «zdradzić» OpŻyw(Hall) zroj «strumień, źródło* RMar
zrządzić, zdrządzić «sprawić, zrobić, spowodować* GodzWac, WyjEx, MKon, Radości; «skierować, nakierować* HTKr; «postanowić» Raj
zufalca «pyszałek, zuchwalec* KodDział zumiały «przerażony, osłupiały* SprChęd zumieć się «zdziwić się, zdumieć się* zupełnie «doskonale» HTKr, PowUrb zupełność «doskonałość, pełność*; ~ zupełność chwały MKon
zupełny «doskonały» OpŻyw{Hal[) zwalać «pozwalać, zezwalać* ArtSej zwidzieć się «spodobać się* Reg
zwiesielić się «cieszyć się, stać się wesołym* Magnificat
zwięk «dźwięk, głos*
zwionąć «odlecieć» Powieść
zwirzchni «zewnętrzny, widomy* PPuł
zwirzchować «umocnić» PPuł
zwłoczyć, zwłoczyć się «rozbierać się, rozdziewać się* UstPr, DPol
zwojec «lekka szata kobieca, może też rodzaj nakrycia głowy* Reg
zwoleny zob. zwolony zwoleństwo «swoboda, wolność* HistSzcz zwolić się «zgodzić się, zobowiązać się, wspólnie postanowić* ListRzeź
zwolny «dobrowolny, wyborny, wyborowy* HistSzcz zwolony, zwoleny ~ matko zwolena «wybrana lub też: będąca w wielkiej czci, wielebna* Bogur(Aa), też: zwolona Bogur(Ba), LDor; «wybrany» LDor zwon «dzwon» zwonić «dzwonić»
zwyczaj «sposób bycia, obyczaje, uczynki* MGasz zyskać «pozyskać, zjednać* Bogur