wych zostało opracowane przy wykorzystaniu teorii sprężystości. Ogólny sposób rozwiązania podał jako pierwszy de Saint-Venant. W dalszym ciągu zostaną podane tylko wyniki tego rozwiązania, umożliwiające przeprowadzenie obliczeń wytrzymałościowych. Dokładną analizę zagadnienia można znaleźć w podręcznikach do teorii sprężystości, jak również w cz. II skryptu „Wytrzymałość materiałów. Teoria i przykłady obliczeń”, wydanego przez PSk (autorzy: M. Bojczuk, I. Duda).
W rozważaniach dotyczących skręcania prętów niekołowych de Saint-Venant przyjął założenie, że odkształcenie przekroju pręta skręcanego składa się z dwóch części:
a) z obrotu dookoła osi przekroju poprzecznego jako sztywnej całości; podobnie jak w przypadku skręcania pręta o przekroju kołowym,
b) z przemieszczeń poszczególnych punktów przekroju w kierunku równoległym do osi pręta; przemieszczenia te pociągają za sobą swobodne paczenie się przekroju (tzw. deplanację).
Do obliczenia wartości naprężeń stycznych wywołanych skręcaniem pręta o przekroju prostokątnym stosuje się zależności:
_ max M x *S ~ > |
(6.48) |
ws | |
rs =TI-TS , |
(6.49) |
gdzie: | |
Ws =ab3. |
Rozkład naprężeń stycznych przedstawiono na rysunku 6.66
Rys. 6.66
Największe naprężenia styczne T™ax występują w środkach dłuższych bokć W środkach krótszych boków naprężenia osiągają wartości . Jednostkowy 1 skręcenia znajdujemy ze wzoru
(6-
gdzie:
Wartości współczynników a,[5,ri, w zależności od stosunku — podano w tablicy
Tablici
h Stosunek — b | ||||||||
1 |
1,5 |
2 |
3 |
4 |
6 |
8 |
10 | |
a |
0,208 |
0,346 |
0,493 |
0,801 |
1,150 |
1,789 |
2,456 |
3,123 |
p |
0,140 |
0,294 |
0,457 |
0,790 |
1,123 |
1,789 |
2,456 |
3,123 |
1,000 |
0,859 |
0,795 |
0,753 |
0,745 |
0,743 |
0,742 |
0,742 |
PRZYKŁAD 1
Dla pręta obciążonego jak na rysunku 6.67 dobrać wymiary przekroju p
h
przecznego, mając dane: M = 15 kNm, / = 1 m, ks = 80 MPa oraz — = 2.
b
A z
Rys. 6.67