lis
Eschatologia
„Ku górze” - w niebie, druga ukierunkowana była „Ku dołowi”. Między tymi przepaściami siedzieli sędziowie i rozdzielali: sprawiedliwych „ku górze”, a niesprawiedliwych na lewo, „ku dołowi”. Kiedy Er stanął przed sędziami, oni powiadomili go, że powinien on obserwować i po powrocie na ziemię (zdać relację) opowiedzieć ludziom.
Równocześnie przez dwie rozpadliny „od góry” i „od dołu” powracały inne dusze, które po tysiącletnim pobycie w zaświatach miały powrócić na ziemię. Powracające dusze odpoczywały przez siedem dni na łące pełnej kwiatów. Zachowywały się tam radośnie, jak na festynie. Opowiadały sobie wiadomości. Ósmego dnia dusze musiały opuścić łąkę i udać się na ziemię. Stykały się wówczas z Wrzecionem Konieczności, które wyznaczało przyszły los na ziemi.
Er wspomina jeszcze o tych duszach, które nie mogły wyjść z dolnej przepaści - byli to zbrodniarze, których czas pokuty jeszcze się nie skończył.
Er jest jeszcze jednym, obok Eneasza, Odysa i Orfeusza (Grecja), a także Gilga-mesza, „świadkiem” życia w zaświatach, który po tych doświadczeniach powraca na ziemię. Trzeba z naciskiem przyznać, że Er dostarcza najwięcej szczegółów, które oglądał w zaświatach (por. Platon, Państwo, Warszawa 1991, t. II, s. 248 i nast.).
„EREMITKJ WBREW WOLI” Ironiczno-sarkastyczna nazwa dla kobiet zamkniętych w specjalnie zbudowanych domkach na cmentarzach. Były to zbrod-niarki oraz kobiety, które prowadziły „rozwiązłe życie”. Sąd kościelno-świecki, który odbywał się publicznie na cmentarzu, skazywał je na dożywotnie zamurowanie (np. w r. 1485 w Paryżu) (Por. Ph. Aries, Człowiek i śmierć. Warszawa 1989, s. 76).
Por. Cmentarz-więzienie
ERESZKIGAL
Nazwa władczyni świata umarłych (wg wierzeń sumeryjskich).
ERLIK-CHAN
Nazwa władcy śmierci według ałtajskich mitologii.
ERYNIE
Greckie boginie zemsty. Karały wszelkie zbrodnie, a zwłaszcza ojco- i matkobój-stwo.
ESCHATOLOGIA (gr. eschatos - ostateczny, ostatni + logos - słowo, nauka)
W wielu religiach i systemach filozoficznych - jest to zespół poglądów na temat przeznaczenia, —» rzeczy ostatecznych, celu świata i życia oraz na temat losów pośmiertnych człowieka. W teologii i dogmatyce religijnej - ogół poglądów na temat sądu po śmierci, kary (piekło, —♦ czyściec), nagrody (niebo), oraz na temat końca świata i sądu ostatecznego.
W Dziejach Apostolskich - w pierwszych wiekach chrześcijaństwa używany był grecki termin - ta eschata na określenie problemów dotyczących —* życia przyszłego, stąd najprawdopodobniej wywodzi się termin „eschatologia”.
Zauważyć należy, że w każdej reli-gii muszą zawierać się poglądy na temat —* życia poza życiem. Takie dociekania koncentrowały się zwykle wokół sposobu i miejsca życia po fizycznej śmierci, w tym również obejmowały tematy z kręgu etyki, a więc nagród i kar. Niekiedy, w religiach pierwotnych, życie po śmierci ujmowane było jako dalszy ciąg, tylko w zmienionej formie, życia na ziemi. Najczęściej miało to kształt opowieści mitycznej z bogami jako głównymi aktorami i bohaterami wydarzeń dziejących się w „tamtym życiu” (stąd zdanie C. Levi-Straussa, że mit musi być opowiedziany).
Zagadnienia eschatologiczne zawsze odgrywały, i pewnie będą odgrywać.