Eschatologiczne oczekiwanie końca 116
istotną rolę światopoglądową, wywierając wpływ na określony sposób myślenia i wyznaczenie odpowiedniego piętna, na tworzenie dystansu wobec spraw i zagadnień doczesnych.
Współczesny świat z kierunkiem myślenia ..ku życiu”, a w ięc postępującym ku laicyzacji sprawia, że zagadnienia eschatologiczne przyjmują inny kształt myślenia, aie r.ie znaczy to. że nie są nieobecne, np. w filozofii.
Pot Bycie-ku-śmicrci
ESCHATOLOGICZNE OCZEKIWANIE KOŃCA
Pojęcia — termin z dziedziny współczesnej egzegezy biblijnej, a wywodzące się ze słów świętego Jana Chrzciciela, które cytuje św. Marek „Czas się wypełnił i bliskie jest królewskie Boże” (Mk 1.15). Jest to określenie pewnego stanu duchowego społeczeństwa lub jednostki, a polegającej na „przekreśleniu” możliwości lokowania nadziei na przyszłość w święcie realnym, w święcie materii. Konsekwencją tego jest poczucie rezygnacji z tego świata i lokowanie nadziei na lepsze życie w święcie, który ma wartość po śmierci. Taki stan rodzi koniunkturę dla szelkich mesjanistycznych tendencji. Ożywia się wówczas formuła: „Dość tego świata, niech nastaną lepsze czasy, naw et po śmierci".
Termin „eschatologiczne oczekiwania końca' powołał do życia Niemiec Albert Schweitzer w dziele pt. Die psychiatri-sche Beurteilung Jezu (TGbingen 1913, s. 18 passim). Używał go także H.C. Zan-ger w Ecce Jezus (Wrocław 1993, s. 37 i nasi.).
ESTETYCZNY WYGLĄD ZMARŁEGO
Dbałość o estetyczny wygląd zmarłego, zwłaszcza krewnego istniała, jak się wy. daje, zawsze. Na przykład w Chłopach Reymonta czytamy: izbę zamknął,
by wespół z Jagustynką i Jagata, która aę była przywlekła z tym ofiarnym pacierzem. wziąć się do obrządzania umariaka' (idzie o Macieja Borynę) (W. S. Reymont Chłopi, L 3—4, Kraków 1991, s. 366j. Współcześnie to zadbanie o ciało zmarłego przybiera często wyrafinow ane form).
Por. Tanałopraksja
nia. ale może też być prze ludzkie wypełnienie.
W naszych czasach że kategoria rozrywki. « z mrocznoścL żakołmoit robi się (zwłaszcza w fik ko) temat obliczony na odbiorcy. N a jóofortmejsz; dem są Stany spod znało ne jako —» gore.
ESSEDARIA
Znana, dzięki Petroniuszowi, —* gladia-torka rzymska, która walczyła (jak pisze ów rzymski patrycjusz) na rydwanie (Pe-troniusz. Uczta Trymalchiona. Warszawa 1963. s. 37).
ESTETYKA ŚMIERCI Jest to sposób przedstawiania ludzkiego losu w jego ostatnich momentach, sytuacji granicznej. Występuje więc w różnych kategoriach: kategoriach naturalnych (fakty biologiczne oraz zewnętrzne wyglądu), kategoriach fantastyczno-fantasmagorycz-nych (zjawy, duchy, obrazy tamtego świata, zaświaty w ogóle), kategoriach metafizycznych (ingerencje transcendencji, poglądy filozoficzno-teologiczne).
Ważne są przedstawienia ze względów. 1. czasowych (dotyczy chwili, czyli momentu przejścia z życia w stan nieistnienia fizycznego oraz zobrazowanie sposobu umierania jego okoliczności zewnętrznych, materialnych oraz psychologicznych: 2. fizycznych: prezentowanie nieboszczyków, trupów-; 3. personifikacji sił. które ruszczą życie (niegdysiejsze alegorie np. kostuchy.; 4. ujęć czasoprzestrzennych zaświatów, które zazwyczaj tow arzyszą opisowi śmierci
Ze względu na atmosferę w opisach występują: makabryczność, ponurość, żałob-ność, diaboliczność, niezwykłość, mrocz-ność, cudowność, okrutność.
Zobrazowanie śmierci musi opierać się na określonych sposobach wyobrażeń. Te zaś wywodzą się, a równocześnie prowadzą do odpowiednich sposobów poznania, w tym również estetycznego. Może być obrazem „pustym", zakończeniem istnie
ET MORTEMUR <łac. Łacińska formuła. Sue powszechności śmierć występujące do XII w. zapatrywania na śmien ły się one poddaniem row emu losowi gatuni poczuciem zwyczajni rzeczy, w którym »s na śmierć. Na uwagę; śmierci rozunńanej y zbiorow ości, a nie po ki. Własne istnienie i będzie dopiero zaako
ETTETII Nazwa rytualnego u plemion jakiackich Por. Ćwianowani
„ET TL , BRITE, I J ty Brutusie przed Słow a Cezara wypc - pow iernika i przy zamaczy wśród i Por.1
ETYKA ŚMl Pod tym różne, bardzo
niescu |
się. na pi etycznych | |
□ |