CONVAR84

Sposób 24.

Fabrykowanie konsekwencji. Z wypowiedzi przeciwnika wyprowadza się sztucznie przez fałszywe wnioskowanie i przekręcanie pojęć twierdzenia, które wcale nie były w niej zawarte ani też nie były zamierzone, które są natomiast absurdalne albo niebezpieczne; ponieważ teraz wydaje się, jakoby z wypowiedzi przeciwnika wynikały takie twierdzenia, które są sprzeczne ze sobą albo z uznanymi prawdami, możemy to traktować jako pośrednie obalenie twierdzenia, apagoge³⁹⁾; jest to zatem znów zastosowanie metody fallacia non causae ut causae⁶⁴⁾.

Sposób 25.

Sposób ten dotyczy apagoge przez instancję, exemplum in contrarium⁴⁰⁾. E7taycoyr|, inductio⁶²⁾, wymaga przytoczenia wielu przypadków, na których można oprzeć twierdzenia; przy a7taycoyr|³⁹⁾ zaś wystarcza podanie tylko j ednego przypadku niezgodnego z tym twierdzeniem i wtedy już jest ono obalone. Taki przypadek nazywa się instancją, evaxaaię, exemplum in contrarium, instantia⁴⁰⁾. Na przykład twierdzenie: „Wszystkie przeżuwacze maj ąrogi” zostaje obalone przez jedyną instancję: wielbłądy. Instancja zachodzi przy stosowaniu tezy ogólnej do przypadku, który powinien podpadać pod jej zakres, który jednak jest niezgodny z prawdą, wskutek czego teza zostaje całkowicie obalona. Przy tym jednak mogą się zdarzać pomyłki, dlatego też, gdy przeciwnik stosuje instancję, musimy zważać: 1) czyjego przykład zdarzył się naprawdę; istnieją bowiem problemy, których jedyne możliwe rozwiązanie polega na tym, że ów przypadek niejest prawdziwy, np. wiele cudów, historie () duchach itd.; 2) czy przykład rzeczywiście podpada pod zakres przedstawionej tezy, co |cst często tylko pozorne; wyjaśnić to można dopiero po dokładnym rozgraniczeniu zakresów; 3) czy przykład rzeczywiście pi/cezy przedstawionej tezie, co także • /ęsto jest tylko pozorne.

85