Rys. 9.5. Aparat skrzynkowy do bezpośredniego ścinania (widok z góry):
1 — rama podstawy aparatu, 2 - podstawa aparatu, 3 - dolna ramka (obudowa) skrzynki dwudzielnej, 4 - górna ramka skrzynki dwudzielnej, 5 - śruby łączące górną i dolną ramkę skrzynki dwudzielnej, 6 - śruby nastawcze do podnoszenia górnej ramki skrzynki dwudzielnej, 7 - tłok z kulą, 8 - rurka do wody, 9 - sworzeń przekazujący opór gruntu na dynamo-metr, 10 — dynamometr, 11 - czujnik dynamometru, 12 - umocowanie statywu czujnika odkształceń pionowych, 13 - rama z wieszakiem na obciążniki, 14 - czujniki do pomiaru wzajemnego przemieszczenia górnej i dolnej ramki skrzynki dwudzielnej, 15 - śruba umożliwiająca przemieszczenie karetki z dolną ramką skrzynki aparatu, 16 - ręczne uruchomienie śruby przesuwającej karetkę z dolną ramką skrzynki aparatu, 17 - sprzęgło kołowe, 18 - silnik elektryczny z opornicą
Na korpus aparatu (2) (rys. 9.5) ustawiamy dolną część skrzynki dwudzieliuj (3). Na dno skrzynki kładziemy dolną wkładkę filtracyjną (5), a następnie bibułę filtracyjną (10) (nie dotyczy gruntów w stanie mało wilgotnym lub suchym bada nych bez zalewania wodą).
Na bibułę kładziemy ząbkowaną płytkę perforowaną ząbkami skierowaną ku górze tak, aby kierunek nachylenia ząbków był przeciwny kierunkowi późniejsze go przesuwu aparatu.
Złączone części skrzynki wypełniamy przygotowanym gruntem tak, aby grmil sięgał mniej więcej do połowy części górnej.
Następnie wkładamy kolejno:
a) górną płytkę perforowaną ząbkami skierowanymi ku dołowi tak, aby kiern nek nachylenia ząbków był zgodny z kierunkiem późniejszego przesuwu aparatu (płytki oporowe),
Ink przygotowani) skrzynkę / gruntem ustawiamy na korpusie urządzenia (2) '» ) Wystająca część skrzynki ma być zwrócona w kierunku dynamometru
• > ' li ulowego (10).
I> ' li Ink wynika z planu przeprowadzania próby, to przez przewód (8) (rys. ' doprowadzamy wodę do próbki gruntu od góry, a następnie podstawę skrzynki 1 " *> >) wypełniamy wodą, doprowadzając tym samym wodę do próbki grun-
• n ul dołu
In tłok / kulką nakładamy ramkę z wieszakiem (13) (rys. 9.5). Na górnej po-■ i linl ramki wieszaka ustawiamy nóżkę czujnika (12) (rys. 9.5) uważając, aby In owkn czujnika wskazywała największą wartość (10 mm). Czujnik mierzy
• ' n Milicję pionową próbki, w tym jej osiadanie po przyłożeniu obciążenia normalnego
mIn|i'iny zaplanowane obciążenie pionowe (naprężenie normalne).
I‘i \ badaniach powolnych ze skonsolidowaniem, po przyłożeniu obciążenia
.....ilncgo mierzymy co godzinę deformację pionową próbki rejestrując jej osia-
1 nii i • 11111 i k 12). Osiadanie mierzymy aż do jego zakończenia, którego sygnałem 1 u \ krotne powtórzenie się odczytów.
>' kręcamy i usuwamy śruby łączące skrzynkę górną i dolną (3, 4) (rys. 9.5).
I kim inny równomiernie dwie śruby narożne umożliwiające podniesienie
II nki górnej (4) względem jej części dolnej (3). Z chwilą uzyskania odstępu i "ii"l. v skrzynkami (około 2 mm) śruby wykręcamy i usuwamy.
i1 iiiwiamy prędkość ścinania i włączamy silnik realizujący poziomy przesuw 1 ■ nki (naprężenie ścinające). Następuje przesuwanie się aparatu (skrzynki gór-I U przy jednoczesnym zablokowaniu ruchu skrzynki dolnej (3). Pomiędzy 1 liku dolną i górną następuje przesunięcie, a w badanym gruncie powstaje po-• i linia poślizgu. Dynamometr (10) wskazuje poprzez czujnik siłę poziomą iiM .zącą ścinaniu ośrodka. Pomiar siły poziomej prowadzimy do chwili jej 1 ilnll/uwania (zatrzymania się wskazówki czujnika pomimo dalszego przesuwa-•i i 4', skrzynki). Na wykresie naprężenie - przemieszczenie (rys. 9.2a) odpowiada l"i/lnmej części wykresu r=const.
\ \ lączamy silnik (przełącznik 18), a odczytaną wartość siły poziomej w chwili i .iiiblll/acji oraz wartość obciążenia pionowego (naprężenie styczne i normalne)
, ,,i .ii|i my do przygotowanego formularza.
W \ /iniczając w procesie ścinania naprężenie styczne rw podany powyżej spo-i przy zadanym naprężeniu normalnym <j, na wykresie r- cr (rys. 9.2b) został iii Inny jeden punkt. Aby uzyskać następne punkty, badanie powtarzamy dla ,, h\, li wielkości obciążeń pionowych (naprężeń normalnych).
|*i cz uzyskane doświadczalnie punkty prowadzimy linię prostą, a następnie i ,, kuny spójność c i kąt tarcia wewnętrznego (p .
73