C (95)

WYKONANIE MODELU

Na czołowej ścianie pomostów przyklejamy (rys. 4) zderzaki (cz. 13 pod* klejona 1,5 mm tekturą) i sprzęg powietrzny (cz. C), zaś na wagonie silnikowym — reflektory (cz. 14, ark. 1 i 2).

Na 6 arkuszach „Małego Modelarza” znajdują się części dwóch wagonów serii EN80 (ark. 1, 2, 3) oraz części zespołu    trakcyjnego serii    EN94    (ark.

4, 5, 6).

Modele są wykonane w podziałce 1:87 (rozmiar HO), najpopularniejszej wśród    modelarzy kolejowych,    mogą

więc — pod warunkiem bardzo starannego wykonania — stać się uzupełnieniem kolekcji. Przy dobrych chęciach i pomysłowości mogą „nabrać życia” dzięki    zainstalowaniu w    nich    silnika

i oświetlenia.

Przy    budowie obydwu    modeli,    choć

o tak różnych sylwetkach, zastosowano podobną technologię wykonania.

Na końcu opisu Czytelnik znajdzie kilka propozycji upiększenia modeli.

MATERIAŁY I NARZĘDZIA

Ze względu na konieczność bardzo starannego wykonania modelu potrzebne będą narzędzia w bardzo dobrym stanie: ostre nożyczki, żyletki, liniał trójkątny (tzw. ekierka), deska montażowa, spinacze do bielizny (najlepiej z zaostrzonymi końcami), pinceta. Pożądane są noże do wycinania w kartonie (np. dostępne w CSH noże firmy Humbrol lub lancety chirurgiczne), kolce do przecinania otworów (lepiej wiertło 0 1,6 mm), płaskoszczypy.

Oprócz kartonowej wycinanki, kawałków kartonu i tektury o grubości 0,7— 0,9 mm będą potrzebne: odcinki drutu (14 sztuk) o średnicy 1,5 mm (szprycha rowerowa), przezroczysta błona fotograficzna lub gruby tomofan (celofan), kawałki folii metalowej (np. z kapsli butelek od mleka lub śmietany), drut (miedziany, mosiężny, miękki stalowy) 0 0,6 — 0,8 mm.

WSKAZÓWKI I ZALECENIA

Przed rozpoczęciem budowy należy uważnie przeczytać cały opis, wyszukując na arkuszach opisywane części.

Wskazane jest wykonanie modelu w kolejności podanej w opisie.

Części -oznaczone numerem na barwnym tle należy nakleić na tekturkę lub brystol (wg opisu szczegółowego). Części oznaczone literami nie znajdują się na arkuszu — należy je wykonać oddzielnie wg opisu w tekście i rysunków pomocniczych.

WYCINANIE l PASOWANIE

Wszystkie części należy wycinać bardzo starannie, po zewnętrznej stronie linii konturowej. Szczególnej uwagi wymaga wycinanie otworów (np. okien w kabinach). Do tego celu najlepiej użyć noży firmy Humbrol, bardzo ostrego noża iub ukośnie złamanej twardej żyletki (Polsilvery do tego celu nie nadają się).

Przed ukształtowaniem części należy sprawdzić jej wymiary przykładając ją do części z nią sklejonej. W czasie kreślenia i druku mogły nastąpić nieznaczne odkształcenia utrudniające dokładny montaż. W przypadku różnic należy zaznaczyć właściwą linię zagięcia lub obcięcia, wynikającą z pasowania.

ZAGINANIE

Wąskie sklejki, słupki międzyokienne itp. wygodniej jest zaginać przed obcięciem do pożądanych wymiarów (szerszy pasek) i obcinać dopiero po zagięciu.

Linii (krawędzi) zagięć nie należy nacinać, lecz tylko wycisnąć rowek ostrym narzędziem (np. płasko prowadzonym ostrzem cyrkla) — fachowo nazywa się to bigowaniem. Rys. 0.

Nacinanie i bigowanie pokazano na rysunku. Nacinanie powoduje osłabienie kartonu na linii załamania; bigowanie można wykonać po dowolnej stronie kartonu.

Należy również bigować linie drzwi, klap, wlotów powietrza itp.

KLEJENIE

Do klejenia drobnych części najlepiej użyć kleju szybkoschnącego (polystyre-nowy, acetonowy, Ago). Klejenie większych powierzchni (długich sklejek — np. dachu, ścian bocznych) lepiej wykonać klejem wolniej schnącym (Wikol, Butapren). Sklejone powierzchnie (oczywiście po dopasowaniu) należy pokryć cienką warstwą kleju i odczekać aż klej przeschnie; potem jedną powierzchnię posmarować klejem, złożyć sklejone części, spasować i ścisnąć.

MONTAŻ

Sklejanie części w zespoły i zespołów w całość należy wykonywać bardzo stat-rannie, zwracając szczególną uwagę na zachowanie tzw. prawidłowej, geometrii zespołu, tzn. na zachowanie symetrii, prostopadłości i równoległości krawędzi. Montaż pudła i wózków należy wykonywać na desce montażowej, na którą naklejono arkusz kratkowanego papieru. Na arkuszu należy narysować linie osiowe i krawędzie, np. ścian pudła. Wszelkie niedokładności należy od razu usuwać, nawet jeśli to wymaga rozcięcia już sklejonych części. Dalszy montaż części żle spasowanych jest niecelowy.

Przed ostatecznymi sklejeniem łączone części pasujemy „na sucho”, ewentualnie łącząc je kropelką kleju tak, aby po dopasowaniu można było łatwo je rozerwać i skleić na całej powierzchni.

W celu ułatwienia montażu zaznaczono na częściach linie osiowe. Jeśli linii nie można było narysować na części (np. na ścianie pudła), zaznaczono je obok; przed wycięciem części linie osiowe należy przenieść na odwrotną stronę kartonu (przekłuć na linii otworki i połączyć je prostą).

WYKOŃCZENIE

Po naklejeniu wszystkich części wyposażenia (tych z wycinanki i uzupełnionych, np. na podstawie fotografii) należy starannie usunąć (zeskrobać) resztki kleju, a części nie zamalowane (np. krawędzie kartonu, linie zagięć, odwrotną, a widoczną stronę części) pomalować, starannie dobierając kolor.

Bardzo dobre wyniki daje malowanie farbami tzw. pastelami pompejań-skimi (dostępne prawie w każdym sklepie papierniczym) rozrobionymi mlekiem. Farby tak przygotowane kryją nawet powierzchnie lekko zatłuszczone, zabrudzone klejem itp.

MODEL ZESTAWU WAGONU SILNIKOWEGO I DOCZEPNEGO (serii EN80)

Części modelu znajdują się na trzech arkuszach. Na arkuszach 1 i 2 znajdują się części pudeł wagonów. Części wagonu silnikowego, różniące się od części wagonu doczepnego oznaczono symbolami 4’ i 5’, podobnie oznaczone są części wagonu silnikowego umieszczone na arkuszu 3 (16’, 18’).

Pracę lepiej zacząć od wykonania wagonu doczepnego, mającego mniej elementów.

PUDŁO

Wyciętą część 1 (ark. 1 i 2) naklejamy na część 2 (ryfc. 1). W otworach okiennych części i powinna być widoczna 0,5 mm brązowa ramka (części 2). Jeżeli ramki nie są równej szerokości, należy je wyrównać, podcinając do pożądanych wymiarów.

Na zakolorowany pas części 3 nakładamy pas tomofanu, szerszy o ok. 4 mm (po 2 mm na stronę) i podklejamy razem do sklejonych części 112. Na ściany boczne, w miejscu zaznaczonym linią przerywaną, naklejamy paski la.

POMOSTY

W wyciętą i ukształtowaną część 4 (4’) wklejamy od wewnątrz pasek tomofanu (szerszy od otworów okiennych o ok 2 mm na stronę). Następnie wklejamy część 5 (5’) równając do górnej krawędzi. Po wyschnięciu wklejamy wewnątrz ukształtowane części 6 i 7 (rys. 2).

Do wnętrza pomostów wklejamy (rys. 3) lampę sufitową (cz. 8); do pomostów wagonu silnikowego wklejamy nastawnik (ez. 9 i 10), zawór hamulcowy (cz. A) i hamulec ręczny (cz. B); sposób sklejenia części 9 pokazano na rysunku 3. Hamulec ręczny wykonujemy z rurki papierowej zwiniętej na szpilce i kółeczka z drutu (0 0,5 mm). Szprychy koła można wykonać przez naklejenie nitek (rys. B na ark. 1 i 2).

Pomosty przyklejamy do ścian pudła zwracając uwagę, aby górne krawędzie ścian pudła i pomostów znalazły się w jednej płaszczyźnie. Do pomostów przyklejamy stopnie (cz. 11, rvs. 2), wewnątrz wklejamy drzwi (cz. 12) — z jednej strony wagonu w położeniu otwartym, z drugiej strony — zamkniętym. Drzwi, po dopasowaniu, należy przyciąć do odpowiedniej szerokości.

DACH

Do sklejek ścian pudła przyklejamy (rys. 5) ukształtowaną część 15 (ark. 1 i 2). Na pomosty naklejamy część dachu (cz. 16 lub 16’, ark. 3), następnie części 17 (ark. 1 i 2) i dach (cz. 18 lub 18’, ark. 3).

Po naklejeniu dachu, nad oknami ścian bocznych i pomostów, naklejamy pasy wzmacniające (cz. 19 i 20, ark. 1, 2) oraz daszek przeciwsłoneczny (cz. D

—    tylko w wagonie silnikowym) i ramkę tablicy kierunkowej (cz. 21).

Na dachu wagonu silnikowego przyklejamy:

—    kanał kablowy (cz. 22, ark. 3), część naklejoną na tekturę (0,5 mm),

—    przetwornicę (cz. 24) i pomost (cz. 25),

—    skrzynki z wyłącznikami nadmiarowymi (cz. 26),

—    podstawę odbieraka (cz. 27 i cz. E) i pomosty (cz. 28), części 27 należy wycinać po naklejeniu na zakoloro-wany karton (cz. 27, ark. 1 i 2),

—    reflektory (cz. 29).

Wywietrzniki (w obydwu wagonach)

imitujemy główkami szpilek (cz. F) wkłutych w zaznaczone miejsca.

ODBIERĄK

Odbierak (pantograf) (rys. 6) wykonujemy z drutu 0 0,8 mm — wygiętego wg rysunku G (na ark. 3); na górze naklejamy ślizgacz (cz. 30). Wzmocnienia ramy pantografu imitujemy naklejając czarne nitki.

Ramiona pantografu (cz. G) osadzamy na osiach (drut 0 1,5 mm) przetkniętych przez otwory w części 31. Pantograf przyklejamy do izolatorów (cz. H) wykonanych w postaci rurki zwiniętej z paska papieru i pomalowanej na brązowo. Dodatkowo do osi pantografu można przykleić 2 sprężyny (cz. J), wykonane z cienkiego drutu.

SPRZĘGI

Pod pomostami mocujemy sprzęgi sklejone z części 32—36 wg rysunku 7. Osią sprzęgu będzie gwoździk umocowany w częściach 37 i 38, a prowadnicą część. 39 przyklejona od spodu do podłogi pomostu. Sprzęgi obydwu wagonów łączymy za pomocą części 40 i zawleczek wykonanych z drutu 0 0,8 mmi.

PODŁOGA

Podłoga wagonu (rys. 8) stanowi część 41 lub 41’ (ark. 3), podklejona od wewnątrz (oprócz sklejek) spoistą tekturką o grubości 0,5—0,8 mm lub 2 warstwami kartonu. Pod podłogę wagonu silnikowego przyklejamy zbiorniki powietrza i inne części (cz. 42, 43, 44 oraz K, L); pod podłogę wagonu doczepnego — tylko części K, L.

W oznaczonych na podłodze miejscach przekłuwamy otwory i osadzamy w nich podciągi (cz. M) wykonane z drutu 0 0,8 mm.