DSC00218 (21)

Rys. 6.7. Spirala Ekmana Ej H —- wysokość, v_g — wiatr geostroficzny (wg Wbite'a i in., 1992)

Zmiany wiatru z wysokością—przyrost prędkości i skręt w prawo—obrazuje I wykres, zwany spiralą Ekmana (rys. 6.7). W warstwach silnie nagrzanego * powietrza (np. w górnej części warstwy inwersyjnej, gdzie gęstość powietrza jest znacznie mniejsza niż w chłodnym powietrzu na tej samej wysokości) prędkość wiatru może być większa od prędkości wiatru geostroficznego (por. wzór na prędkość wiatru geostroficznego). Jest to wyjątek, w którym profil wiatru nie spełnia warunków spirali Ekmana.

6.8. Wiatr izallobaryczny

Wiatr gradientowy oraz jego szczególne przypadki, tj. wiatr geostroficzny i cyklostroficzny, a także wiatr podlegający siłom tarcia, tzw. wiatr geotryptyczny :— są ruchami powietrza w stacjonarnym polu barycznym. Jest to pole niezmienne w tym sensie, że występujące w nim układy baryczne nie zmieniają swego położenia, co jest równoznaczne z brakiem poziomych gradientów tendencji barometrycznej (tzn. zmian ciśnienia w czasie).

W rzeczywistości rzadko jednak mamy do czynienia ze stabilnymi układam barycznymi i stacjonarnym ruchem powietrza. Wyże i niże baryczne przemiesz czają się, a wraz z nimi zmieniają położenie tory cząstek powietrza, określon przez reguły wiatru gradientowego (geotryptycznego). Prędkość ruchu cząstc powietrza względem powierzchni Ziemi jest więc sumą prędkości wiatru gradie towego i prędkości ruchu całego układu barycznego („ruchu izobar''). Mówimy,