62 (21)

»

Rys. 54 Skuteczność działania biernych zbiorników stabilizacyjnych Wykres rezonansowy kołysania statku. Ts - okres kołysań własnych statku. Tw - okres fali działającej na statek, ę, - am/dituda kołysania statku. a„ maksymalny kąt skłonu fałi

Skuteczność działania tego systemu zależy od wielkości zbiorników. Chcąc uzy skać efektywne tłumienie kołysania, należy zainstalować na jednostce takie zbiorniki, aby masa wody wypełniająca je do połowy' objętości wynosiła 2-3% wy porności statku.

Niekiedy na statkach instaluje się system z dwiema parami zbiorników. Przy słabym falowaniu pracuje tylko jedna para zbiorników, natomiast przy silnym uruchamia się cały system. Opisywana wersja biernych zbiorników przedstawiona jest na rysunku 55. Zbiorniki o jednakowych wielkościach umieszczone są w jednym przedziale, jeden nad drugim. Łączone są oddzielnymi kanałami wodnymi i każda para może pracować niezależnie. Przy jednoczesnej pracy całego układu uzyskuje się najwyższą efekty wność tłumienia kołysania. Taki układ zbiorników ma jeszcze dodatkową zaletę, którą stanowi możliwość bardzo szybkiego wy łączenia układu stabilizacji poprzez zdalnie sterowane otwarcie zaworów umieszczonych w poziomych przegrodach dzielących zbiorniki na dolne i górne. Po otwarciu zaworów woda z górnych zbiorników przepływa grawitacyjnie do dolnych. Przy opróżnionych zbiornikach górnych oraz napełnionych całkowicie dolnych następuje automatyczne wyłączenie systemu stabilizacji.

Rys 55 Piętrowy układ zdwojonych biernych zbiorników stabilizacyjnych /12J. / - kanał wodny , 2 - przepustowa 5 - odpowietrzenia.

•/ - zdalnie otwierane zawory upustowe

9.5. Aktywne zbiorniki stabilizacyjne

Aktywne zbiorniki stabilizacji kołysania statków mają budowę podobną do opisanych wyżej biernych zbiorników typu Ru mc. Zamiast sterowanej przepustnicy w kanale łączącym zbiorniki umieszczona jest wysokowydajna pompa przetłaczająca wodę między zbiornikami w takim rytmie, aby wytworzony moment od niesymetrycznego rozkładu wody między zbiornikami obu burt zmniejszał kołysanie statku na fali. Schemat takiego systemu pokazany jest na rysunku 56a. W urządzeniu tym należy stosować pompę do pracy dwukierunkowej. Może to być wyłącznie pompa wirowa typu osiowego; nienawrotna o przestawia Iny eh skrzydłach (o skomplikowanej budowie i podatna na uszkodzenia) lub nawrotna o stałych skrzydłach, ale gorszej dynamice (długi czas rewersu zespołu silnik - pompa). Wad związanych z obu typami pomp osiowych nic mają systemy stabilizacyjne wyposażone w dw ie pompy do pracy jednokierunkowej - każda z nich umieszczona jest w oddzielnym kanale łączącym zbiorniki obu burt. Takie rozwiązanie prezentuje rysunek 57. Stosowane są również systemy, w których czynnikiem cyklicznie przetłaczającym wodę między zbiornikami jest powietrze sprężane dmuchawami lub sprężarkami (rys. 56b). Wadą takiego sposobu wymuszania ruchu wody w instalacji systemu jest silny hałas wytwarzany przez dmuchawy lub sprężarki.

89