DSC00232

__ wystąpienie progów w rozwoju przedsiębiorstwa, który to rozwój nig-dy nie następuje po linii prostej⁵.

gryzys samoistny jest wyrazem choroby przedsiębiomwa.

Kryzysy wywołane przyczynami podanymi w punktach 1-4 nazywa się kry-jjmi międzysystemowymi lub strukturalnymi, a kryzys samoistny (punkt 5) -Mnscm wewuątrzsystemowym. Według badań amerykańskich większość kry-psóww przedsiębiorstwach ma charakter wcwnąlrzsystcmowy.

Z punkw widzenia zakresu zagrożenia dla przedsiębiorstwa N, Thom⁶ rozróżnia:

—    kryzys likwidacyjny, oznaczający palące niebezpieczeństwo niewypłacalności,

—    kryzys w zakresie wyników, który może być wyrażony przez porównanie rzeczywistych wskaźników w stosunku do wskaźników planowanych,

—    kryzys strategiczny, który - choć najmniej widoczny - grozi rozwojowi przedsiębiorstwa, nawet gdy bieżące jego wyniki są zadawalające.

Kryzys jest niekorzystnym zjawiskiem, gdyż hamuje rozwój firmy, a może także stanowić zagrożenie upadłością.

Kryzys może stanowić wyzwanie dla przedsiębiorstwa i może być punktem zwrotnym w jego działalności, prowadząc do jego odnowy (sanacji), do modernizacji i rekonstrukcji, do zmiany dotychczasowej strategii działania i utrwalonej, choć niekorzystnej, kultury organizacyjnej (sądzi się nawet, że zmiana kultury przedsiębiorstwa w okresie kryzysu jest stosunkowo najłatwiejsza). Kryzys może wymuszać zmianę kierownictwa firmy.

Kryzys może narastać stopniowo, przy czym jego symptomy mogą wystąpić wcześniej. Mogą one być wyraźne lub niewyraźne, ale mogą być też niewidoczne (utajone). Kryzys może też wystąpić w przedsiębiorstwie nagie, stanowiąc dla jego kierownictwa zaskoczenie strategiczne. W takiej sytuacji mało jest czasu na analizy i studia, decyzje muszą być podejmowane bardzo szybko. Biorąc za punkt wyjścia czas reakcji kierownictwa przedsiębiorstwa na kryzys wyróżnia się reaktywne i antycypacyjne przezwyciężanie kryzysu Przebieg kryzysu może być burzliwy I krótki, albo odwrotnie - „pełzający" i trudny do wygaszenia w krótkim czasie.

' Zob. Podiumy 4umomńkHzBvpkama prudUftUntam. Pod rcdatda J. Korom. wyd. cyt.

_s. 115 oraz K. Bolejla-KukulLi p tic, s. 86B7.

• N Thom. Monogram da Yimddi. GnindtUmmlijUrtln dtffrmtUrUt md InltpUrln .Ouin-p Mmapmmi'. „DleUntemehmimg" 1997 nr 1