DSC00438

brykują fakty odwracające uwagę albo starają się wtłoczyć w obmyślane ramy organizacyjne opinię wylewającą się juz jawnie na wierzch. Nikt przy tym nie dba o koszty opieszałości w lekceważeniu . głosów wczesnego ostrzegania. Jednym z przykładów było utrzymywanie jedno* lub dwuosobowych komórek skargi listów w urzędach centralnych. Atrapy te nie spełniały żadnej funkcji poza pewną systemową mistyfikacją, przedsięwziętą na użytek opinii publicznej.

8.    Dławiąc jawną opinię publiczną ośrodek władzy jest w stanie-jeśli chce - wywołać w stosownej porze eksplozję krytyki i nienawiści, aby ją ukierunkować na fałszywe tory i zneutralizować albo wyko-rzystać jako pretekst do przetasowań we własnych szeregach.

9.    Naiwnością jest sądzić, że władza - nawet w okresie prosperity -będzie lojalnie i rzetelnie informowała społeczeństwo o stanie opinii publicznej.

10.    Opinia publiczna jest czymś bardzo niedookreślonym i niewymiernym, co może zachęcać do dowolności interpretacyjnej społecznych ocen i nastrojów. Tę dowolność niekiedy nazywamy manipulacją, a czasem jeszcze dosadniej.

11.    Środkiem obrony przeciwko groźbie manipulacji jest ład organizacyjny i nadanie opinii społecznej form instytucjonalnych. Ich przykładem są:

-    zbiorowe pisemne wystąpienia ludności, ewidencjonowane przez organizatorów i sporządzane tak, aby autentyczność podpisów i osób nie nasuwała wątpliwości;

-    ewidencjonowane listy indywidualne w formie nieanonimowej, z kopią dla liczących się organizacji, urzędów, osób zaufania pub-licznego;

-    utrwalone dowody (np. fotografie) przeprowadzonych demonstracji, akcji protestacyjnych, strajków;

-    odpisy podjętych rezolucji, wniesionych odwołań, zgłoszonych propozycji bądź sprzeciwów z zaznaczeniem, kto jest sygnatariu- I szem dokumentu i jakie jest jego przeznaczenie.

12. Ludzie u steru spraw państwowych mają właściwą sobie skłon- I ność nieprecyzyjnego wyrażania myśli w sprawach żywo interesują- I cych ogół. Oto przykłady wypowiedzi sterników świadomości:

Najpierw trzeba przekonać opinię publiczną, a później Sejm i Senat I Interes społeczny wymaga, aby opinia publiczna była informowana I zgodnie ze społecznym poczuciem sprawiedliwości

Dobro śledztwa i wymiaru sprawiedliwości nakazuje ostrożne infor- I mowanie opinii publicznej.

Doceniając wpływ opinii publicznej na przestrzeganie zasad praworządności, będziemy sukcesywnie informować o wynikach śledztwa.

13. Czynnikiem sprzyjającym nadużyciom w operowaniu pojęciem „opinii publicznej” jest brak środków egzekucji, które mogą być użyte wobec osób niesolidnych, nieodpowiedzialnych autorów deklaracji, a nawet wobec graczy politycznych i cynicznych awanturników.

IV WSKAZÓWKI PRAKTYCZNE

□

a

□

□

□

□

Wykaz dociekliwość i ustal, jakie są tezy opinii publicznej, na którą powołuje się Twój rozmówca bądź oponent. Wypytaj go o źródła informacji i przyczyny pewności, którą dała mu opinia publiczna.

Ustal, w jakiej odległości od epicentrum opinii publicznej zebrano prezentowane Ci informacje. Zweryfikuj wiarygodność Twoich rozmówców. Jeśli Iks twierdzi, że wie lepiej, bo jego szwagier pracuje w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, zapytaj go, czym się tam szwagier zajmuje.

Wystrzegaj się bezkrytycznego czerpania argumentów z powszechności zjawiska, które nie musi być normą. Jeśli w jakimś kraju 80% populacji ludności choruje na dżumę, to nie znaczy, że choroba jest normą. Normalnością nadal pozostaje zdrowie.

Ustal, czy znany Ci lider grupy opiniotwórczej występuje jako osoba urzędowa (np. chce realizować jakąś koncepcję związaną pośrednio z jego obowiązkami służbowymi na stanowisku wojewody), czy też działa spontanicznie, w sposób odformalizowany, z pobudek altruistycznych.

Sprawdź mechanizm poparcia w prezentowanej Ci sprawie. Rozważ, w jakim stopniu jest prawdopodobne, aby osoby wypowiadające się „za” lub „przeciw” w jakiejś sprawie rozumiały istotę wyboru.

Jeśli dowiadujesz się o opinii wyrażonej przez przedstawicieli jakiegoś środowiska, ustal, czy są oni reprezentatywni.

Sprawdź, czy prezentowana Ci opinia zachowuje walor aktualności, czy nie zaszły już nowe okoliczności.

Zachowaj ostrożność wobec przypuszczeń, że obecne zapatrywa-nie opinii publicznej będzie zbieżne zeyayo^yym^^^e<jp^. ^