DSC00474

fałszywych informacji. Dlatego wspomniane żądanie wymaga każdorazowo zbadania motywów (przesłanek)® ich oceny. Nieuprawnione więc będzie na przykład żądanie odroczenia lub zawieszenia negocjacji* g^y wystarczy przerwa o określonym czasie trwania.

Aby odsunąć podejrzenia i budować klimat wzajemnego zaufania, strony powinny wyjaśnić zgodnie z prawdą nawet błahe przyczyny krótkich przerw. Nie ma bowiem realnego powodu, aby uzgadniać parogodzinną przerwę pod pozorem przejrzenia raz jeszcze przepisów prawnych, gdy stronie zgłaszającej wniosek o przerwę ehodzifW istocie o czas na przybycie z odległego miasta dodatkowego członka grupy ne? góęjaeyjńej,

IX. OBSŁUGA PRAWNA

Udział prawników w obradach wiąże się z szeregiem nieporozumień. Usprawiedliwione jest tu przywołanie dygresji^ilustrującej po-żyffeczną analogię. Od lekarza jadącego z grupą piłkarzy na zawody nikt nie wymaga, aby znał zasady rzutów karnych, pamiętał miejsca drużyn w tabeli bądź wiedział, która ze światowych fńm produkuje najlepsze piłki futbolowe. Wymaga się natomiast, aby znał zasady treningu i postępowania na zgrupowaniu, umiał dostrzec oMa^przed-wczesnego zmęczenia zawodnika, udzielił szybko właściwej pomocy kontuzjowanemu i niezwłocznie podjął dalsze trafne decyzje. Podobnie jest z prawnikiem włączonym w skład grupy negocjacyjnej*

Osoby reprezentujące podczas obrad tę samą grupę interesów (stronę) od początku muszą mieć jasność:

(1) Czy prawnik w składzie grupy zna swój zawód w stopniu odpowiednim do trudności i charakteru negocjacji, a zwłaszcza czy ma pożądane doświadczenie i umiejętności praktyczne?

. _v(2) Czy wspomniany prawnik potrafi połączyć dwie funkcje:

-    doradcy-znawcy prawa,

-    negocjatora wyposażonego w stosowne pełnomocnictwa] upoważnionego do samodzielnego zajmowania stanowiska w charakterze strony*

Od prawnika, którego zadaniem jest tylko i wyłącznie ogólna obsługa prawna grupy negocjującej (ewentualnie także uzgodniona forma pomocy sojusznikom), wymaga się wiedzy zawodowej na poziomie dobrego „uniwersalnego” adwokata o rozległej praktyce. Nie należy jednak wymagać, aby „z marszu”, tj. bez uprzedniego przygotowania wy* .kazał szczegółową znajomość przepisów prawa w specjalistycznej dziedzinie, np.: w zakresie prywatyzacji i wszelkich możliwych regulacji dotyczących przekształceń własnościowych. I odwrotnie, jeśli grupa negocjatorów pozyska sobie prawnika-specjalistę w jednej konkretnej dziedzinie, należy się upewnić, czy w razie potrzeby poradzi on sobie w toku negocjacji z innymi zagadnieniami, nawet częściej występującymi (np. z zakresu prawa pracy). Czy śledzi na bieżąco zmiany przepisów w tej dziedzinie, czy zna podstawowe orzecznictwo Sądu Najwyższego i bieżące tendencje prawodawcze? Spotkałem w swej praktyce zawodowej wielokrotnie radców prawnych, którzy oświadczali z rozbrajającą szczerością, że się nie znają na prawie karnym, rodzinnym... choć to klasyka w obrębie prawniczej profesji. Tacy prawnicy zdarzają się również w składzie grup negocjujących - na szczeblu regionu, a nawet całego kraju - w najpoważniejszych sprawach, i**Wiele nieporozumień i frustracji ma swe źródło w niedostatkach - obsługi prawnej, na którą strona jest w swym mniemaniu „skazana”. i „Skazanie” jest rozumiane przez stronę jako fakt, iż jednostka macie-. rzysta zatrudnia na etacie radcę prawnego i sięganie po inną pomoc | prawną jest niedopuszczalne, a co najmniej może być traktowane jako Irozrzutność finansowa. Rozumowanie takie jest całkowicie pozbawione słuszności. Rozrzutnością jest protekcyjne pozostawianie w stosunku pracy kiepskiego radcy prawnego, który staje się igraszką w ręku ■’ dobrych prawników - znawców rzeczy. Co więcej, nie ma żadnych powodów, aby incydentalnie nie skorzystać z usług radcy prawnego z zewnątrz (umowa zlecenia), a zwłaszcza adwokata, i za godziwe pieniądze puszczać go na głęboką wodę poważnych negocjacji. Jest to w sumie taniej i bezpieczniej, niż trzymać się pomocy własnego słabeusza. Wszelkie możliwości prawne po temu dają przepisy art. 7,8,17, 20 i 21 ustawy z 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych (Dz. U. nr 19, poz. 145 - z późn. zm.) oraz przepisy ustawy z 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. nr 16, poz. 124 - z późn. zm.).

Wadliwa obsługa prawna negocjacji ma nieraz swe źródło w obawie koluzji, czyli nielojalnego działania na szkołę swego mocodawcy w zmowie z przedstawicielem strony przeciwnej. Praktyka nie potwierdza słuszności tych obaw. Natomiast irracjonalne zaufanie do własnego, choć słabego merytorycznie prawnika staje się nierzadko źródłem postaw asekuranckich, wyolbrzymianej ostrożności, kunktatorstwa i szkodliwych kompromisów.

Opinia prawna może być wyrażona ustnie, jako adnotacja na marginesie opiniowanego dokumentu - albo jako samodzielny dokument