i zachodzi on przy jsdnoczeaiym zmniejszeniu się energii potencjalnej cUmtm , euliusUtyczmm; w 14
AJtp^eU.
Z zasady zachowania energii wiadomo, że przyrost energii A£* musi być równy spadkom skąd dostajemy
v
magnetycznym
Biegnącą z taką prędkością wiązka elektronów opuszcza działo elektronowe i dostaje się w obszar w przybliżeniu jednorodnego pola magnetycznego o liniach skierowanych prostopadle do kierunku prędkości P. Na każdy elektron działa pochodząca od pola siła magnetyczna (siła Lorentza) F - q(p«B), skierowana prostopadle do linii pola i prostopadle do prędkości (Rys. 2). Siła ta pełni rolę siły dośrodkowej w ruchu elektronu po okręgu, czyli:
» mva
evB =-,
r
z czego otrzymujemy:
e _ v m Br
Po wstawieniu prędkości v danej wzorem (1), możemy napisać:
e
m
skąd wyznaczapor ładunek właściwy efektronu.
(2)
m* B*r*
Z Wyznaczenie indukcji pola magnetycznego
W zmowie liboraloiyjiya pole magnetyczne wytworzone jest przez dwie cewki O promieniu A umieszczone wspotositzwo w równoległych jaszczyznacł) oddalonych o 2d Każda cewka składa mę z ^Zwojów. l.klad takich cewek jest przedstawiany schematycznie na Rys. 3. W celu obliczom indakrj* pola magnetyczmsgs w jMafccae P. położonym w jednakowej odległości d od oba cewek i sdegłysł o r ad osi cewek, podzśetmy każdą cewkę aa niodtoAczcnM małe odcinki o długości d/. W każdym cdeńfcs |f ptysie peąd<V7, a jedna z takich odcinków, którego wektor wodzący 1 tworzy I wektorem wodzącym f piadrts T\u$ę.jm* amysowmy na Ryt. 3. Poła magnetyczne w fMHfccśe P wytworawa pr/ez tea odernt* / prądem zależy ad odk^ośc* z' punktu P od odcmicj d/. Dfagągo asgpśsrw zajmiemy s»ę wyznaczeniem wektor* r* Możno go obliczyć z wektorów I, <? i
• powiewa* wakiflsy tt ag d"1*
jf »|fr. R. $J. il * |l 0. P i Jr watr. r oaog, 0|,
Md
($)
^oan f J** ró'x’na:
■ '!Ri+r
Pnyczjuck do wektora indukcji pola magnetycznego w punkcie P, wytworzony przez rnały odcinek d/ z prądem NI położony na lewej cewce, wyznaczamy z prawa Biota-Savarta:
4* /3
Doczyn wektorowy w powyższym wzorze można wyznaczyć za pomocą zależności (3) wektora f' od wektorów R,3 i r t co daje:
dJkt* * + ól*3 + Ól*T. (6)
Każdy z trzech iloczynów wektorowych w powyższym wzorze można łatwo obliczyć co do wartości, ponieważ znamy kąty pomiędzy tworzącymi je wektorami, i co do kierunku, ponieważ "teiny, że wynik mnożenia wektorowego jest prostopadły do płaszczyzny zawierającej oba wektory:
Jjf *(-1] ■ d/-Jł, a stąd dT *(—/?)* jp, 0, d/-tf]
a 61-d, a stąd df*i? = [0, d/ d, Oj
jdT^ri » Mr-malW +p) - dlrcotę, astad dT*r « |0, 0. -d/rco**]
|||ąj»dslav/ie zależności (6), otrzymujemy:
d/^r' » (o, d/-d, d/(if-rcosf>)|,
wyznaczyć ze wzoru (5) przyczynek dfl* do wektora indukcji poła, pochodzący od arf^pMcinka d/:
d£* - £ (0, </, M~rco%<p].
4* r ‘ f
145