44
diu międzynarodowego łączących Zachód ze Wschodom i wyraźno zmniejszenie się rynku, bowiem możnowładcy korzystali z usług "własnych" rzemieślników osiedlanych w feudalnych domenach wiejskich, zaś apaupe rysowane warstwy uboższe straciły siłę • nabywczy.
Okres urbanizacji rzymskiej zamarł wraz z Cesarstwem. Dopiero po wiekach dostrzeżono osiągnięcia Rzymu w toj dziedzinie, początkowo w sforze architektury I plastyki. Twórcy renesansowi i neokla-syczni wysoko cenili rzymską architekturę monumentalną i dzieła inżynierskie. ich śladem poszli architekci stosujący konwencję realizmu socjalistycznego, a także w naszych czasach zwolennicy postni o-
VI ŚREDNIOWIECZE
Jak wspomniano w zakończaniu poprzedniego rozdziału, w ostatnich wiekach Istnienia Cosarstwa Rzymskiego i po jogo definitywnym upadku /476 r»( Zarysował się w południowej i zachodniej Europie w sposób wręcz dramatyczny proces dezurbanlzacj U którego objawami było znaczne zmniejszenia zaludnienia miast i kurczenie się obszarów zainwestowania miejskiego. Nowymi murami obronnymi otaczano tylko część obszaru dawnych miast rzymskich fi tak np, wczesnośredniowieczne Nim es zajmowało obszar 3 ha wobec 220 ha rzymskiego Nemaususf, Dawno Forum Romanum przekształcicie się w pastawisko dla krów, a w amfiteatrach i pałacach cesarskich gnieździła się biedota, znaczną część antycznych budowli potraktowano jako kamieniołomy.
Katastrofa dezurbanlzacj!. nie dotknęła miast w części wschodniej Imperium: Konstantynopol pozostał wiotką, półmilionową metropolią.
Odwrócenie tendencji dezurbanistycznych należy przypisać pojawieniu się 1 umocnieniu kościoła katolickiego, nowej sRy zastępującej integrujące niegdyś Europę Cesarstwo Rzymskie, Ośrodkami kultury stają się katedry I klasztory. Pogłębia się społećzny podział pracy: przy dworach świeckich 1 duchownych panów feudalnych gromadzą się rzemieślnicy i kupcy, coraz większą rolę zaczyna odgrywać odradzający się gtopnlowo handel międzynarodowy. Wzrost produkcji rzomleślnicsoj i rozwój handlu były związano z wytworzeniem odpowiednich form organizacyjnych, toteż' zaczęły masowo powstawać tak charakterystyczne dla miast średniowiecznych cechy i Inne korporacje rzemieślnicze oraz gildie kupieckie. Wzrasta ludność miejska, pojawiają się nowe miasta.
Zjawiska to zarysowały się najwcześniej, bo już w VIII 1 DC wiekach na Półwyspie Apenińskim. W ostrej walc# z feudałami młode mieszczaństwo Italskie uparcie zmierzało do tworzenia niezależnych republik miejskich. Miasta zdobywały przywft-