liii
ife • •
_ 141
j|B||
'0no»K'0 ’ » XV.
ZhTa
SM
31
IHpl
■ ^ 'raorcoi^J*
wy GuAwo—
*)&'&> i pitni, *9T}*fcd>*J ’10 qgz.),wjrtioc*j jestnwaiwlBi# łych mkjscmic . XXI w.odną[ di egzemplarzy e są uzupełnień j nentów.jałdd* j ►raz osób iw, spis pansja j ych^dizewujlrj yńkowatwjb
| się inicjatj*? trainegooffl Ira Naumow adomski Noś
ktbodmi omerackdnłf ,skiego,%oaś‘
B
Ksigżkn cyrylicka na ziemiach Rzeczypospolitej
I on tytuł Rękopisy cerkiewnosłowiańskie w Polsce1*. Jest to dragie wydanie zmie-I nione. Pierwsze ukazało się w grudniu 2002 r. w limitowanym nakładzie, prze-I de'Wszystkim dla potrzeb zespołu, który go tworzył, poza już wymieniony-imi osobami także informatyk Jacek Kołodziej z Akademii Górniczo-Hutniczej ■IKrakowie i wydawca Tomasz Sekunda. We wstępie Aleksander Naumow ■Szacuje, że w zbiorach bibliotek polskich znajduje się obecnie ponad tysiąc cy-■yiickich (bo z głagolickich zachowały się tylko dwa niewielkie fragmenty) rę-popisów związanych z tradycyjną kulturą duchową wschodniego chrześcijań-I stwa i stanowią organiczną całość z kolekcjami cyrylickimi krajów sąsiednich: lUkrainy, Białorusi i Litwy, ale też Rosji, Czech, Słowacji, Węgier i Rumunii. Ze-Ibrany i opracowany materiał rękopiśmienny odzwierciedlił specyfikę kultury pruskiej na ziemiach polsko-litewskich i pozwolił wyciągnąć autorowi wniosek,
& wyróżnia ją z „kultury niskiej rozumianej szeroko [...] wierność rodzimej Ifcjjowsko-halickiej tradycji, silna i świadoma więź z Bałkanami i Górą Atos, literackie i teologiczne osiągnięcia twórczości unitów”14. Wojny i inne katakli-1 zmy sprawiły, że ogromna liczba rękopisów zaginęła lub rozproszyła się po I świecie i obecnie znajdują się one w wielu bibliotekach świata.
1 Jeśli chodzi o druki cyrylickie, to pionierskim był katalog starych druków Brzechowywanych w Dziale Sztuki Cerkiewnej Muzeum w Łańcucie, sporzą-Idzony przez profesora Wiesława Witkowskiego i wydany w 1994 r.15 Ukazanie | się drugiego w 2004 r. Katalogu druków cyrylickich XV-XVIII wieku w zbio-E mch Biblioteki Narodowej profesor Aleksander Naumow w recenzji zamiesz-1 czonej w 2006 r. w „Roczniku Biblioteki Narodowej” uznał „za wydarzenie do-f niosłe”16. Kolekcja warszawska jest największa. W publikacji znalazło się 389 [ pozycji bibliograficznych w układzie chronologicznym (tylko mineje ułożone są według porządku roku liturgicznego), obejmujących 514 druków w 393 [ woluminach, w tym 22 druki włączone do kodeksów rękopiśmiennych. Recenzent docenił próbę ujednolicenia nazewnictwa przez autorki, ponieważ \ terminologia opisu dziedzictwa cyrylickiego w polskojęzycznym piśmiennictwie jest niezwykle różnorodna i pod tym względem „może być traktowany jako wzorzec. Godne pochwały jest wprowadzenie haseł biblijnych, porządku-
0 Rękopisy cerkiewnosłowiańskie w Polsce. Katalog, wyd. 2 zm., oprać. A. Naumow oraz A Kaszlej, współpr. B. Naumow i J. Stradomski, Kraków 2004.
M A. Naumow, Wstęp, [w:] Rękopisy cerkiewnosłowiańskie..., s. 8.
“ Katalog starodruków cyrylickich Muzeum w Łańcucie (Dział Sztuki Cerkiewnej), oprać. W. Witkowski, Kraków 1994.
14 A Naumow, Katalog druków cyrylickich XV-XV1II wieku w zbiorach Biblioteki Narodowej, Rocznik Biblioteki Narodowej 2006, r. 37-38, s. 418-419.