\ 1
V
I to sic dzieje, źe zmienione nieprawidłowo składniki gmmud/ą »ię w kommn kio** ,,. u.,., ..... I możliwość ich likwidowania oraz odtwarzania. Jako odpowiedź nasuwa »ię przypu*/* i* I przyczyna tego jest uszkodzenie samego aparatu usuwania zmian, czyli układu I oraz aparatu odtwarzania, czyli genomu i układu biosyntezy białka Ułomie. j.ilt podHliu wyraj I zaobserwowano zmiany zarówno w układzie h/osomowym, jak i iHikleoliiuioriudi ou/ .ip.na. u I biosyntezy białka. Tak więc narastanie tych zmian z wiekiem prowadziłoby do gromads«n|* nu. I nie naprawionych uszkodzeń w komórce, a w następstwie do upośledzenia jej limki ji i m*,,. ,. <
I O długości życia komórki decydowałoby więc natężenie działania czynników uwk«i/«j« y li I z jednej strony, a z drugiej strony, wrażliwość komórkowego aparatu usuwania us/kod/eń 11* li ; naprawy, na działanie tych czynników. Nie dotyczy to oczywiście komórek, kióiytli«/.*> ty. „■ jest zaprogramowany genetycznie, a stopniowe zmniejszanie się aktywności, a/ do catkowiugo jej ustania jest wynikiem procesu różnicowania, tak jak to się dzieje np. z komórkami natkórk*
Zmiany w komórkach a starzenie się całego organizmu
Chociaż zasadnicze procesy związane ze starzeniem organizmu zachodzą prawdopodobna na terenie wszystkich komórek, to jednak przebieg starzenia się całego organizmu nie jest pionu sumą zmian w poszczególnych komórkach. Znaczenie zmian jakie zachodzą w danym lypu komórek dla starzenia całego organizmu zależy nie tylko od tempa zmian w tych komórk* h. «W również od roli jaką one odgrywają w funkcjonowaniu organizmu jako całości. W tym wzgkd/u szczególną funkcję mają komórki naczyń tętniczych, neurony kory mózgu i neurony loem ceruleus, limfocyty T. komórki p wysp trzustkowych, osteocyty i komórki zrębowe miąższu płucnego. Niektórzy gerontolodzy szczególną rolę w procesie starzenia się organizmu przypisują zmianom jakie zachodzą w neuronach podwzgórza. Współzależność funkcji pot/c/ególnyth komórek, a często podporządkowanie jednych komórek innym powoduje, że obserwowanr upośledzenie ich funkcji jest często wynikiem nie tyle pierwotnych zmian związanych te Marzeniem, lecz wtórnym efektem upośledzenia funkcji komórek nadrzędnych. W takiej sytuacji istnieje szansa usprawnienia funkcji narządu zbudowanego z takich komórek przez zastosowanie czynników zastępujących lub uzupełniających działanie niesprawnego narządu nadrzędnego
Literatura uzupełniająca do podrozdz. 22
Brown W.T., Wiśniewski H.M.: Genetics of human ageing. Rew Biol. ResJn Ageing. 1.81 -99.1983 Gracy R.W.: Epigenciic formalion of isozymes: the cffccl of ageing. Cuneiu Top. Biol Mtd Ra . 7.187-201.1981 Medvcdev 7.A.: On the immortalily of the germ linę: genetic and biochemicał mcch&nisms A reuen Mech Ageing l)cv. 17; 131-3)9.1981
Muyurl I.. Economos A.C.. Fleming J., Johnson J.E.: Mitochodrial role in celi ageing Etp. Ceront, 15.575*391.1980 Niedenmlller Ił.. Hofecker G., Skalicky M.: Changes of DNA repair during the ageing of ihe rai Mech Ageing Untlop, 29; 221*238.1985
Rkhirdson A.. Birchenall-Spaks M.C.: Age-related changes in protein synthesis. Re\ Biot Ret in Ageing. I. 255 271
1983
I Setlow R B : DNA repair. ageing and cancer. Nart. Cancer Insi. Monoge, 60; 249-255.1982