DSC00803

wania jest przekształcenie się limfocytu B w komórkę plazmatyczną (plazmocyt). Ma on zasa-dochłonną cytoplazmę. ekscentrycznie położone jądro i obfitą szorstką siateczkę śródplazma-tyczną związaną z intensywną produkcją przeciwciał uwalnianych następnie z komórki. Komórkę plazmatyczną należy uważać za końcową postać różnicowania sie limfocytów B.

W odpowiedzi typu komórkowego w miejscu podania antygenu gromadzą się komórki, głównie limfocyty, makrofagi i granulocyty. W odpowiedzi tej główna rola przypada limfocytom T zdolnym zarówno do uwalniania limfokin, jak i do zabicia komórek docelowych. W zjawiskach immunologicznych, oprócz limfocytów, uczestniczy także wiele innych komórek (tab. 31.1).

Tabela 31.1. Zasadnicze czynności komórek uczestniczących w odpowiedzi immunologicznej

Limfocyty B	Rozpoznają antygeny i wytwarzają przeciwciała
Plazmocyty	Wytwarzają przeciwciała
Limfocyty Th	Wspomagają odpowiedź immunologiczną; wydzielają limfokiny
Limfocyty T»	Hamują odpowiedź immunologiczną; wydzielają limfoldny
Limfocyty kontrsupresorowe	Chronią limfocyty Th przed su presją
Limfocyty Tc	W wyniku odpowiedzi zdolne do zabicia komórek docelowych
K	Zdolne do cytotoksyczności komórkowej zależnej od przeciwciał
NK	Zdolne spontanicznie do zabicia komórek nowotworowych
Dendrytyczne	Prezentują antygeny limfocytom Th
Monocyty. Makrofagi	Zdolne do fagocytozy i zabicia mikroorganizmów oraz innych obcych komórek; wydzielają monokiny
Neuirofile	Zdolne do fagocytozy i zabicia mikroorganizmów
Tuczne. Bazo file	Udział w odpowiedzi typu wczesnego (anafilaksji)
Eozynofile	Zdolne do fagocytozy i zabicia niektórych pasożytów przy użyciu przeciwciał. Wydzielają czynniki hamujące anafilaksję
Megakariocyty	Wytwarzają trombocyty. które uczestniczą w krzepnięciu krwi i reakcjach zapalnych
Erytrocyty	Poprzez receptor dla dopełniacza wiążą kompleksy immunologiczne i uczestniczą w ich usuwaniu

W obrębię układu immunologicznego i w odpowiedzi immunologicznej istnieją, uogólniając, mechanizmy nieswoiste i swoiste, czyli niespecyficzne i specyficzne.

Mechanizmy nieswoiste rozwinęły sie, na ogół, wcześniej w filogenezie, są mało precyzyjne, ale za to reagują szybko stanowiąc pierwszą linie obrony. Biorą w nich udział, miedzy innymi: komórki żerne (zarówno makrofagi, jak i granulocyty), układ dopełniacza, lizozym, interferon, komórki zdolne do cytotoksyczności spontanicznej.

Mechanizmy swoiste są filogenetycznie młodsze. Pełen ich rozwój w odpowiedzi immunologicznej wymaga upływu określonego czasu, ale są bardzo selektywne (wybiórcze) i zwracają sie precyzyjnie przeciw określonemu intruzowi. Należą do nich produkowane przez limfocyty B przeciwciała i limfocyty T ze swoimi receptorami wiążącymi antygen. Ich „opieszałość** znika przy ponownym kontakcie z danym antygenem. Swoista odpowiedź wtórna rozwija sie gwałtownie, jak gdyby organizm nasz zapamiętał sobie pierwszy kontakt z danym antygenem.

Na każdym etapie odpowiedzi immunologicznej istnieje ścisła kooperacja i uzupełnianie sie mechanizmów swoistych i nieswoistych, a także odpowiedzi hu moralnej i komórkowej.