DSC00822

Na każdym z etapów odpowiedzi immunologicznej działają na limfocyt B inne czynniki, choć żaden z nich nie ogranicza się do oddziaływania wyłącznie na limfocyty B i reguluje najczęściej więcej niż jeden etap. Czynniki te w wieloraki sposób kooperują między sobą. W trakcie tej odpowiedzi:

—    aktywację indukuje antygen i IL-4,

—    proliferację stymuluje: Ł-4, Ł-5, a także IL-2,

—    różnicowanie pobudza: Ł-5, Ł-6, IFN-y, a także EL-2 i Ł-4.

Limfocyty T cytotoksyczne (Tc) rozpoznają obce antygeny MHC na komórkach alłogenicz-nych. albo obce antygeny, np. wirusowe, połączone z cząsteczkami MHC komórek własnych (autogenicznych).

Kontakt prekursora limfocytu Tc z prezentowanym mu antygenem dostarcza mu bodźca do aktywacji, a z kolei jego proliferację i różnicowanie w limfocyt Tc regulują, między innymi, takie czynniki jak: Ł-2, Ł-4, Ł-5, Ł-6, Ł-12 i IFN-y, choć najważniejsza w tym względzie rola przypada interleukinie 2 wydzielanej przez subpopulację Th 1.

Naturalna regulacja odpowiedzi immunologicznej

Wspomaganie

Komórki prckursorowe różnicując się w komórki efektorowe odpowiedzi immunologicznej są wspomagane — głównie przez limfocyty T pomocnicze — w wyniku kontaktu bezpośredniego i poprzez cytokiny. Wspomaganie to—omówione w poprzednim rozdziale —jest niezbędne dla rozwoju odpowiedzi immunologicznej, ale można na nie również spojrzeć jak na element regulacji tej odpowiedzi.

Supresja

Limfocyty Ts mogą hamować odpowiedź immunologiczną w sposób antygenowo swoisty lub antygenowo nieswoisty. Większość antygenowo swoistych limfocytów Ts oddziałuje na pomocnicze limfocyty T, a rzadziej bezpośrednio na prekursory komórek efektorowych, np. na limfocyty B lub prekursory limfocytów Tc.

Swoistość antygenowa limfocytu Ts, to znaczy selektywne hamowanie odpowiedzi tylko na określony antygen, może wynikać z rozpoznawania antygenu, np. prezentowanego przez cząsteczki MHC, albo rozpoznawania determinant idiołypowych receptorów immunoglobulinowych limfocytu B lub receptorów TCR limfocytu T. Wynikiem tego oddziaływania, w odniesieniu do limfocytu B, jest hamowanie albo proliferacji albo wydzielania przeciwciał. Limfocyty T pomocnicze CD4* poddane działaniu limfocytów Ts CD8* nie są w stanie odpowiadać na antygen choć mogą proliferować w odpowiedzi na Ł-2.

Limfocyt Ts hamuje odpowiedź immunologiczną, albo działając bezpośrednio na uczestniczące w niej komórki, albo poprzez wydzielane czynniki supresorowe. Swoiste antygenowo czynniki supresorowe wydają się zawierać łańcuchy TCR. Czynniki supresorowe nieswoiste mogą działać przez hamowanie efektu czynników pomocniczych. Na przykład, IFN-y jest czynnikiem supresorowym w odniesieniu do produkcji przeciwciał tych klas, których produkcja jest stymulowana przez Ł-4, to znaczy IgE, i hamuje wywołaną przez Ł-4 proliferacje limfocytów B.