l.slol;| otyłości nadmierne gromadzenie Ik;niki lhi.szcyo.Vej- Wśród Jud/Lmlodych (< 20. roku życiu) o prawidłowej, budowie.ciału,'zawartość ikunki tłuszczowej najczęściej kształtuje się w granicach: u męzc/y/.n 12-10%,
Tabela 10.1. Zakresy należnej masy ciała, nadwagi i otyłości dla nięzczyzn i ł obiel*
Wzrost |
Należna masa ciała |
Nadwaga j Oiylo.se | |
Jem) |
(k|l) | ||
145 |
- 42-52.9 |
55-62,9 |
*65 |
MS |
44-54,9 |
55-4)5.9 |
*66 |
ISO |
45-55.9 |
56-67,9 |
>68 |
152 |
46 57.9 |
58 -68.9 |
69 |
IM |
47-58,9 |
59 70.9 |
>71 |
15/i |
49-60,9 |
61-72.9 |
•75 |
158 |
50-61,9 |
62 74,9 |
.-•75 |
160 |
51-63.9 |
64-76,9 |
*77 |
162 |
55-65.9 |
66-78,9 |
*79 |
IM |
54-60,9 |
67-80,9 |
*81 |
IM) |
55-6JŁ9 __ |
69-82.9 |
*85 |
168 |
,50-70.'/ |
71-84,9 |
*85 |
171) |
5S-7l.*l |
72-86.9 |
*87 |
172 |
'59-75.9 |
74-88,9 |
*89 |
174 |
ń 1-75.9 |
76-90,9 |
7>9I |
I7(i |
62-76.9 |
77-92.9 |
>93 |
I7S |
65- 78.9 |
79-94,9 |
*95 |
ISO |
65-80,9 |
81-96,9 |
*97 |
IS2 |
66-82,9 |
83-98,9 |
*99 |
184 |
68-84,9 |
85.-101,9 |
>102 |
186 |
09-85,9 |
86-103,9 |
*104 |
188 |
71-87,9 |
88-105.9 |
* 106 |
190 |
72-S9.9 |
90-11)7,9 |
*108 |
1*72 |
74-91,9 |
92-110.9 |
* 111 |
* 1'tiiiiui wjMilnśii - lic*/ olumi.i. potni.u tii.iyy. ci.il.i !*«•/ iul/ic/y (wj*. W. S/«isl.ik.i. /iif'in:i7iM nifhilhtlu, • tuutwihkc i myłititi).
U-kołnęt 18-25%. U systematycznie wykonujących ćwiczenia fizyczne osóh w wieku średnim zawartość tkanki tłuszczowej utrzymuje się na podobnym poziomie. Znacznie niższi| zawartość tkanki tłuszczowej stwierdza się u wyczynowych sportowców, zwłaszcza wśród osób uprawiających wytrzymałościowe dyscypliny sportu, np. biegi maratońskie. Zawartość tkanki tłuszczowej u wysokiej klasy maratończyków nie przekracza 10%, a w sporadycznych przypadkach stanowi zaledwie 3-5% całkowitej masy ciała. U osób otyłych zawarlość tkanki tłuszczowej przekracza 20% u mężczyzn, zaś
u kobiet i iiiiM/tiilkii hltiiii>wł -III ottkowilej nuiiiy i'ir.!ii. Hitu'
pomiar zawartości tkanki tłuszczowej nic stanowi większego problemu, lak ze względów tcchnicznycli jak i finansowycii, w praktyce lekarskiej wykonywany jest dość rzadko, przede wszystkim w socjalistycznych ośrodkach. Najbardziej rozpowszechnioną i propagowaną obecnie metodą,oceny..nadwagi i otyłości—jest—pomiar_wskaźnika masy ciała.. BMI (Body Mass Indcx). Największą zaletą tej metody jest jej prostota - wystarczy określić wysokość i ciężar ciała osoby badanej - oraz ściśle zdefiniowane kryteria diagnostyczne, pozwalające na łatwe określenie stopnia otyłości.
Korzystanie z odpowiednich tablic pozwala w sposób precyzyjny i prosty na ocenę wskaźnika BMI bez konieczności użycia kalkulatora. Wartości BMI w granięucli_20;25-uważauc_S4_zu-prawidloivCj wartości 25-29,9 świadczą o ni!dwśjilzc,.za.ś powyżej 30 - o otyłości—
W tabeli 10.1 jiódano zakresy prawidłowej masy ciała dla poszczególnych przedziałów wzrostu oraz zakresy wartości typowych dla rozpoznania nadwagi i otyłości na podstawie oceny BMI. Dlji_oecny-typu—otyłości konieczne jest zmierzenie obwodu brzuęliiLWjąhj^razjubwodu-biodeLna poziomic kręlarzy. U 05Ó!>_0 piawidjowej budówic_ciula obwód brzucha w talinfie powinigjt. przekraczać KO em u kobiet i 0-1 cm u mężczyzn, zaś szczególnie niekorzystne ze względów zdrowotnych (wysokie prawdopodobieństwo zaburzeń metabolicznych towarzyszących otyłości) są wartości przekraczające odpowiednio JS&cru^u kobiet) i (02 cm (u mężczyzn).
Zestawienie podstawowych parametrów stosowanych w diagnostyce otyłości przedstawiono w tabeli 10.2 (wg Szostaka); szczegółowe informacje na len lemat można znaleźć w innych opracowaniach.
Ifcihclu 10.2. I"odstawowe parametry diagnostyczne w otyłości
Miernik stopnia nadwagi |
uMi i muria|i| i (w/iosl w metrach2 |
20 -24,9 kg/m3 - m.c. prawklkiwa 25-29,9 kg/m3 - nadwaga 30-39,9 kg/m3 - otyłość > 40 kg/nr - otyłość ciężka |
Mielnik typn olylos* i |
willi'- obwód w l.ilii |
w otyłości brzuszne,: |
olmikl bioder na |
u męzczyzn W Ił Kii 1,0. | |
poziomic kręlarzy |
n kiiliicl Wilk >0.85 | |
Miernik |
obwód bi/ucba w talii |
prawdopodobieństwo zaburzeń |
prawdopodobieństwa |
zwiększone, jeżeli UMI >25 kg/m3. | |
zabili/cń metabolicznych |
a obwód brzucha: | |
* |
>94 cm u mężczyzn i > 80 cm u kobiet, prawdopodobieństwo duże, jeżeli 1 u mężczyzn > 102 an, | |
a u kobiet > 88 cm |
Według W. Szostaka, Zaburzenia tneiabohrzłie...
129