DSC01198

Rachunkowość w systemie zarządzania

Informacyjna struktura rachunkowości jako systemu informacji j^st zdetermi-nowana jej usługowym charakterem. „Rachunkowość jest jedna* natomiast wyko-rzystanie informacji generowanych przez system rachunkowości może; obejmować różne obszary przy zastosowaniu specjalnie opracowanej metodologii. Zbiory in-formacji tworzone przez rachunkowość należy więc rozpatrywać przez pryzmat ich użytkowników. Łączy się to z rozgraniczeniem informacji przekazywanj^Ha zewnątrz od informacji wykorzystywanych wewnątrz podmiotu gospodarcaa^H Tradycyjnie na stosunkach przedsiębiorstwa z otoczeniem koncenlrq$<®ę ra-1 chunkowość finansowa. Przedmiotem jej ewidencji są stany i procesy dotyczące I majątku i funduszy przedsiębiorstwa oraz jego kosztów, przychodowi i wyników I w okresach obrachunkowych. Na tej podstawie są sporządzane obligatoiyfH sprawozdania finansowe według zasad i wzorów określonych przepisami ustawfjo rachunkowości Zawarte w nich informacje kreują obraz firmy wobec odbioro<M|fc-wnętrznych (akcjonariuszy, banków, urzędów skarbowych, agend rządowyflflM)-życzkodawców, ubezpieczycieli). Zakres informacyjny rachunkowości finansowej nie zapewnia przy tym wystarczających podstaw informacyjnych do zarządza® przedsiębiorstwem. Nie oznacza to jednak całkowitej nieprzydatność^ jej informacji w procesach decyzyjnych.

Rachunkowość finansowa tworzy bowiem bazę informacyjną o wyjątkowej! walorach dzięki stosowaniu:

•    metody bilansowej,

•    zasady podwójnego zapisu na kontach,

•    zasady udokumentowania zapisów księgowych,

•    weryfikacji zapisów w drodze inwentaryzacji,

•    zasady ciągłości.

nansowej wyjątkową rzetelność i wiarygodność. W odniesieniu do nich mówi się

Przestrzeganie wymienionych zasad nadaje informacjom z rachunkovfgjj|MS*

wręcz o spełnianiu kryterium „prawdy absolutnej", zwłaszcza w przypadkp sprt? wozdań finansowych, które są badane przez biegłego rewidenta. Struktura infbHjl macyjna sprawozdań finansowych jest wykazana w tablicy 1.3. Ze względu na ogólny charakter informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych ii potrzelH zarządzania mogą być dodatkowo wykorzystane informacje z księgowej ewidei^H syntetycznej i analitycznej. W razie konieczności mogą one podlegać dalszej oT tóbce, aby uzyskać pożądane przekroje informacyjne. Powiązanie zapisów;księgi wych z dowodami stwarza możliwość dodatkowego pogłębienia, rozszerzew| uszczegółowienia informacji. Problemem może być jedynie historyczny chariiii informacji, co może oznaczać opóźnienia w stosunku do potrzeb. W związki z .ty informacje z rachunkowości finansowej mogą być przydatne głównie w badaniaj

* Z. Laty. Rachunkowość finansowa, rachunek kosztów, controlling, rachunkowość zarządcza wybrane zagadnienia. W: Funkcjonowanie controllingu w polskich przedsiębiorstwach, UniweM Szczeciński. Szczecin 2000. s. 47.

Elementy eyetemu rachunkowości 33

Tablica 1.3. Obszary Informacyjne obligatoryjnych sprawozdań finansowych

Sprawozdanie finansowe

Zakres Informacji

Kierunki wykorzystania

iBilans

Majątek trwały Majątek obrotowy Kapitały własne Kapitały obce

Rachunek zysków i strat

Rachunek przepływów pienięż-| nych

Informacja dodatkowa

Koszty

Straty nadzwyczajne Przychody Zyski nadzwyczajne Wynik finansowy oraz wyniki cząstkowe

Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego

Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej:

e wynik finansowy

•    korekty

albo

•    wpływy operacyjne

•    wydatki operacyjne

Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej (finansowej):

•    wpływy z działalności inwestycyjnej (finansowej)

•    wydatki z działalności inwestycyjnej (finansowej)

Ostateczna wielkość nadwyżki środków pieniężnych

Uszczegółowienie i tozwinię-1 cie informacji z zakresu pozycji:

•    bilansu

Ocena:

•    wielkości majątku

•    struktury majątku

•    wielkości źródeł finansowania

•    struktury źródeł finansowania

•    kierunków wykorzystania źródeł finansowania

•    bezpieczeństwa finansowego

Ocena:

•    poziomu kosztów

•    struktury kosztów

•    poziomu przychodów

•    struktury przychodów

•    wielkości wyniku finansowego

•    elementów kształtujących wynik finansowy

•    struktury wyniku finansowego

•    wielkości obowiązkowych obciążeń wyniku finansowego

Ocena:

•    obszarów generujących nadwyżkę pieniężną

•    roli poszczególnych rodzajów działalności w generowaniu nadwyżki pieniężnej (niedoboru pieniężnego)

•    źródeł wpływów

•    kierunków wydatków

Pogłębiona ocena:

•    majątku firmy

•    źródeł finansowania

•    przychodów