DSC01309 (4)

mym czasie, widzieć i słyszeć w całości to samo zjawisko, natomiast możemy wprawdzie obaj dotknąć jednocześnie całego przedmiotu, ale w ten sposób, że każdy dotyka osobnej jego części. Tej samej części możemy dotknąć tylko w różnych odcinkach czasu. Nie mogę bowiem zbliżyć swojego dotyku do żadnej części, której ty dotykasz, jeżeli nie odsuniesz przedtem swojego.

19. A. Bystra to odpowiedź.¹ A więc spośród tych wszystkich zmysłowych przedmiotów jedne odczuwamy obaj, inne odczuwa tylko jeden z nas. Natomiast same zmysłowe wrażenia każdy odczuwa indywidualnie, tak ze ani ja nie czuję twojego wrażenia, ani ty mojego. Wobec tego trzeba, żebyś zauważył także, że spośród rzeczy, które odczuwamy przez zmysły cielesne, to jest spośród przed-miotów fizycznych, obaj nie możemy odczuć jedynie tego, co tak dalece staje się naszym, że możemy przemienić to—■ i zupełnie przetworzyć w swój organ i zm. Takie rzeczy może odczuć tylko jeden z nas. Tak jest z pokarmem i napojem. Nie będziesz mógł spożyć żadnej jego części, którą ja poprzednio spożyję. I choć niańki oddają dzieciom przeżute pokarmy,* to jednak w żaden sposób nie można wprowadzić w pokarm dziecka tego, co smak przywłaszczył sobie i przemienił w organizm przeżuwającego. Podniebienie bowiem, smakując w czymś z przyjemnością, przyswaja sobie szczupłą wprawdzie część, lecz bezpowrotnie, i zmusza, aby stała się tym, co odpowiada naturze ciała. W przeciwnym razie po oddaniu i wypluciu przeżutego pokarmu nie pozostałby w ustach żaden smak. Równie słusznie można to powiedzieć o tej części powietrza, którą wdychamy przez nozdrza. Wprawdzie ty także możesz pobrać zwróconą przeze mnie część powietrza, nie zdołasz jednak przyswoić sobie tego procentu, który zasilił mój organizm.

Bo i przez oddychanie, jak uczą nas lekarze, także odżywiamy swoje ciało. Sam tylko mogę odczuć tę odżywkę, gdy pobieram powietrze, i nie mogę zwrócić jej przy wydechu tak, żebyś jeszcze ty mógł ją pobrać i odczuć. Wszystkie inne substancje zmysłowe odczuwamy wprawdzie, ale nie niszczymy przez przemianę w swój fizyczny

' Zmysły Miętą do katdego osobnika, ale Ich przedmiot jest wsi>ó:nv dla wszystkich. To dowodzi ich rwczywimdei.    ⁹

; . W starożytności zwyczaj powszechnie stosowany; por. np. Tcofrast, Charaktery » (Uum. M. Brotek. wzizuwz. i930, 69>.    ^{M l}