DSC01606

komunikacyjne kod , kontekst, kontakt...Gdy się formułuje wypowiedz trzeba dokonać wyboru z inwentarza możliwości.

^    [popoonm eudmiie

)

■

W osi wyboru rządzi zasada zastępowania- ekwiwalencji .W osi kombinacji występuje zasada przyległości. Nie można zastąpić orzeczenia podmiotem. Język poetycki ma tę właściwość, że zasada zastępowania występuje na osi kombinacji -tytko w języku poetyckim.

Aby zbudować wypowiedź wybieramy elementy z obrębu możliwości języka - tworzenie szeregu znaczeniowego wymaga stworzenia kombinacji (nie każda jest możliwa):

-    wybór ^ zasada ekwiwalencji

-    kombinacja -> zasada przyległości

Funkcja poetycka może decydować także o strukturze szeregu (w poezji wybór rządzi szeregiem w wierszu regularnym) — rozważania nad poetyckością języka literackiego.

Antropologia strukturalna (Strauss)

Zasadę strukturalizmu - polegającą na szukaniu między poszczególnymi elementami najprostszych relacji - przeniósł na etnologię (badanie ludów starożytnych pozbawionych pisma). Analizował mity różnych społeczności indiańskich. Mity to sploty relacji i opozycji (analogia z wyrazem). Powtarzają się one we wszystkich kulturach i mają elementy wspólne. Analizował mity i znajdował w nich jednostki znaczące. Mity są w dużym stopniu ograniczone 1) odwołuje się do znanych zwierząt, roślin, 2) ograniczenia płynie stąd występują przeciwstawienie o charakterze strukturalnym 3).Każdy mit jest osobną relacją. Nie można dotrzeć do wersji „matki” mitu.Można wypreparować pewną główną wersję, ale nie wzorzec „matkę”. Mity powtarzają się we wszystkich kulturach. Tworzą razem uniwersalny język zachowań kulturalnych.

MITEM Y- odpowiedniki morfemów w języku. Rozkład mitu na pojedyncze elementy. Traktując mit na podobieństwo zjawiska językowe widział dwa wymiary :

-    horyzontalne (narracja o zdarzeniach)

-    wertykalne (rozmaite opisy tych samych elementów historii)

Dostrzegł podobieństwo opowieści mitycznych całego świata. Strauss uważał że mity, są zupełnie niezależne, to umiejętność którą zdobywana się przez naśladowanie. Okaże się że ład kultuiy odbije ład przyrody.

Morfologia bajki (Propp):

Zauważył elementy stałe i zmienne we wszystkich bajkach np. elementy fabularne:

Król ofiaruje junakowi orła, orzeł unosi młodzieńca do innego królestwa.

Czarownik daje Julence łódkę, a łódka unosi młodzieńca do innego królestwa. Powtarza się przenoszenie do innego królestwa.

Powtarza się pewien rodzaj działań (zmieniają się imiona bohaterów i nazwy przedmiotów). Wyróżnił 31 funkcji (działań) np. złamanie zakazu, postęp, przenoszenie do innego królestwa , które się zawsze powtarzają oraz 7 typów bohaterów (bohater, przeciwnik, donator, pomocnik, królewna lub jej ojciec, ten kto wysyła bohatera, bohater negatywny).

SCHEMAT; 1 .Sytuacja wyjściowa

2.    Sekwencja jakiejś funkcji

3.    Zakończenie

Propp pokazał możliwość, że za pomocą tego schematu można wymyślić jakąś nową bajkę.