2 3
4
Zagadnienie 1. System bankowy w Polsce " wyłącznie do stosunków bankowych (Ust. PB, Ust. " wąski, paybox, gwarantowanie depozytów w " reprezentuje interesy RP w międzynarodowych
System bankowy to ogół instytucji bankowych i para o NBP, Ust. o BFG) przypadku upadłości banku instytucjach bankowych oraz o ile Rada Ministrów nie
bankowych oraz norm prawnych ustalających postanowi inaczej w międzynarodowych instytucjach
" w działalności bankowej jak i do innego rodzaju " szeroki, Rick minimer, gwarantowanie depozytów
organizację, zakres i zasady działania banków. finansowych
stosunków prawnych (Ust. KC, Ustawa prawo w przypadku upadłości banku oraz oferowanie pomocy
Czynniki wpływające na rozwój systemu Rada Polityki Pieniężnej  powołana 17.02.1998 r., w
wekslowe, KH) bankom znajdujÄ…cym siÄ™ w trudnej sytuacji
bankowego: skład której wchodzą przewodniczący Rady (Prezes
Akty normatywne: ekonomiczno-finansowej
" porządek społeczny (wartości kulturowe) i Bankowy Fundusz Gwarancyjny (ust. z dnia NBP) + 9 członków powołanych przez Prezydenta RP,
" zewnętrzne:
gospodarczy (cele gospodarcze) 14.12.1994, weszła w życie 17.02.1995), zadania: Sejm i Senat. (kadencja 6 lat):
o Prawo bankowe
" struktura i wielkość popytu na usługi bankowe o Ustawa o rachunkowości " ochrona wkładów pieniężnych na rachunkach " ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i
" skłonność banków do innowacji bankowych o Ustawa o NBP bankowych przedkłada je do wiadomości Sejmowi równorzędnie z
przedłożeniem przez Radę Ministrów Projektu ustawy
" regulacje prawne działań bankowych o KC, KH " udzielanie pomocy finansowej bankom, które
budżetowej
Koncepcje rozwoju systemów bankowych: o Prawo czekowe, Prawo dewizowe znalazły się w obliczu utraty wypłacalności
" składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń
1. koncepcja funkcjonalna " wewnętrzne " wspieranie procesów łączenia się banków
polityki pieniężnej (5 m-cy od zakończenia roku
" rozwój systemu bankowego jest następstwem o statut banku zagrożonych z silnymi jednostkami bankowymi
rozwoju gospodarki o decyzje rady nadzorczej budżetowego)
" gromadzenie informacji oraz bieżąca i okresowa
o uchwały zarządu " ustala wysokość stóp procentowych NBP
" zmiany w systemie bankowym następują analiza rozwoju sytuacji finansowej banków
o ZarzÄ…dzenia i decyzje Prezesa
spontanicznie pod wpływem zmian zachodzących na Gwarancje BFG: " ustala zasady i stopy rezerwy obowiązkowej banków
o Instrukcje służbowe
rynku " 100% do 1000 Ź " określa górne granice zobowiązań wynikających z
Globalne regulacje w bankowości:
2. koncepcja instytucjonalna zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w
" 90% do 18000 Ź (od 1.01.2002), 22500 Ź (od
Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego
zagranicznych instytucja bankowych i finansowych
" ściśle powiązana między kształtowaniem instytucji 01.01.2003), 50000 Ź od 24.11.2008
" Konkordat Bazylejski 1975
finansowych a rozwojem systemu bankowego Czyje depozyty nie podlegajÄ… ochronie? " zatwierdza plan finansowy NBP
" I umowa kapitałowa  Basel I  1988
" struktura systemu bankowego nie jest spontanicznie " Skarbu Państwa " przyjmuje roczne sprawozdania finansowe NBP
ukształtowana " II umowa kapitałowa  Basel II  2004
" instytucji finansowych takich jak: banki, domy " ustala zasady operacji otwartego rynku
Model anglosaski /angloamerykański/ (Kanada, Cechy systemu bankowego do roku 1989:
maklerskie, fundusze emerytalne, fundusze Zarząd  Przewodniczący NBP + 6-8 członków (w tym
Australia): "  jeden bank, jeden rachunek, jeden kredytodawca 2 w-ce prezesów), zadania:
inwestycyjne, NFZ, podmioty świadczące usługi
" opiera się na rynkach finansowych stąd nie ma tu " system bankowy realizował zadania państwowe ubezpieczeniowe " podejmowanie uchwał w sprawie udzielania bankom
uzależnienia podmiotów od banków komercyjnych " kapitałowa własność państwa, brak kapitału " podmiotów, które nie są uprawnione do upoważnień do wykonywania czynności obrotu
" dopływ kapitału następuje poprzez emisję papierów prywatnego sporządzanie uproszczonego bilansu oraz rach. zysków i dewizowego
wartościowych i giełdę " branżowość  klient przypisany do konkretnego strat " realizowanie zadań z zakresu polityki kursowej
" istotną rolę odgrywają tu różnego typu fundusze banku " kadry zarządzającej bankiem oraz głównych " nadzorowanie operacji otwartego rynku
inwestycyjne (banki inwestycyjne) " brak instytucji nadzoru bankowego akcjonariuszy (posiadających co najmniej 5% akcji Działalność statystyczna  zbieranie, przetwarzanie,
Zalety: banku). publikowanie:
" brak konkurencji międzybankowej - mała ilość
" pobudzanie innowacji finansowych banków y
ródła finansowania BFG: " danych dotyczących bilansu płatniczego i
" nadawanie kluczowej roli kapitałowi rynkowemu " brak przepisów i norma ostrożności bankowej " przymusowe, obowiązkowe opłaty, które są międzynarodowej pozycji inwestycyjnej
(akcje, obligacje) wnoszone przez banki " statystyka pieniÄ…nza i bankowa
" NBP kredytował gospodarkę i banki
" wysoka specjalizacja banków " dochody z oprocentowanych pożyczek udzielanych " oczekiwania inflacyjne osób prywatnych
" nie występował proces upadłości
" dbałość o klienta przez fundusz różnym bankom
" oferowanie takich samych produktów na takich " inflacja bazowa
Wady: " środku uzyskane w ramach bezzwrotnej pomocy Rada aukowa NBP  zadania:
samych zasadach
" częste wahania stóp procentowych zagranicznej
" brak oceny realności zwrotu kredytu " opiniowanie Planu zadań naukowych NBP oraz
" z dotacji z budżetu państwa
" duże ryzyko transakcji Przekształcenia w 1989 r.  cztery płaszczyzny: ocena jego realizacji
" zmiany klientów i partnerów dokonujących 1) budowa nowego systemu prawnego, normującego " z kredytu udzielonego przez NBP " przygotowywanie na potrzeby Zarządu NBP oraz
transakcji działalność banków " dochody z oprocentowania papierów Prezesa NBP ekspertyz, analiz, ocen i opinii
" duża formalizacja transakcji 2) przekształcenie NBP w nowoczesny bank centralny wartościowych, w które fundusz może angażować dotyczących zadań NBP
Model niemiecko-japoński /kontynentalny, reński/ 3) doprowadzenie do powstania banków środki finansowe " rekomendowanie tematów badań naukowych w
(Hiszpania, Austria, Szwajcaria): komercyjnych, w tym także banków z kapitałem Krajowa Izba Rozliczeniowa (22.11.1991, 5.04.1993) zakresie których ufundowane zostaną stypendia Prezesa
zagranicznym  organizacja i przeprowadzanie rachunków
" dopływ kapitału odbywa się poprzez kredy bankowy NBP
4) prywatyzacja banków komercyjnych międzybankowych
" dominującą rolę w sektorze finansowym pełni " inne zadania zlecone przez zarząd NBP, w
Cechy systemu bankowego po 1989 r.: Organizacja KIR: centrala KIR oraz bankowe
system bankowy a szczególnie banki uniwersalne szczególności w zakresie organizacji i metodyki badań
" system dwuszczeblowy regionalne izby rozrachunkowe BRIR.
naukowych
" banki zaspokajają zarówno krótko- jak i
KIR dokonuje rozrachunków za pomocą systemów:
" przepisy prawne regulujące działalność systemu Edukacja ekonomiczna  działania służące:
długoterminowe potrzeby klientów
1) SYBIR (System Bankowych Izb Rozliczeniowych) -
Zalety: " różnorodność kapitału w bankach " upowszechnieniu tematyki ekonomicznej i
izba papierowa
" finansowanie podmiotów gospodarczych na " istnieje konkurencja międzybankowa finansowej
2) ELIKSIR (System Elektornicznych Izb
podstawie indywidualnych umów kredytowych " banki działają na zasadach samodzielności, " zrozumieniu zasad funkcjonowania gospodarki
Rozliczeniowych)  izba elektroniczna
" długoterminowe finansowanie między bankiem i samofinansowania rynkowej
3) IMBIR  system optycznego odczytywania
korporacją finansową Zagadnienie 2. Struktura systemu bankowego w " promocji przedsiębiorczości
dokumentów eliminujący ręczne wprowadzanie danych
Polsce. Zagadnienie 4. Polityka pieniężna BP i jej
" stymulowanie powstawania silnych banków
do komputera
Struktura systemu bankowo-finansowego w Polsce: instrumenty
uniwersalnych
4) EUROELIKSIR  tylko w walucie Ź
Wady: " NBP Cele polityki pieniężnej:
Bankowy Arbitraż Konsumencki (od 1.03.2002)
" niedostateczne rozszerzanie wachlarza instrumentów " Banki (uniwersalne, specjalistyczne, spółdzielcze, " podstawowy  utrzymywanie stabilnego poziomu
został powołany w celu rozstrzygania sporów
finansowych kasy oszczędnościowe) cen
pomiędzy:
" opóz
nienia we wprowadzaniu innowacji bankowych " Pozabankowe instytucje pośrednictwa finansowego " wysoki poziom zatrudnienia
" konsumentami  klientami banków
(tow. ubezp., tow. inwest., fundusze emerytalne, firmy " wzrost gospodarczy
" mniejsza odporność na konkurencję ze strony
" bankami w zakresie roszczeń pieniężnych z tytułu
factoringowe, domy maklerskie, GPW, towarzystwa
instytucji para bankowych " stabilność rynków finansowych
niewykonania lub nienależnego wykonania przez bank
leasingowe, doradcy inwestycyjni)
Cechy wspólne moedli: " stabilność stóp procentowych
czynności bankowej lub innych czynności na rzecz
" Pozostałe instytucje (KNF, BFG, RPP, KIR, ZBP)
" dwupoziomowy układ systemu bankowego " stabilność rynków walutowych
konsumenta.
adzór bankowy:
" deregulacja (liberalizacja) Charakter polityki pieniężnej:
Elementy wniosku:
" 1989  Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego
" konsolidacja (holdingi, konglomeraty) " ekspansywny  zwiększenie podaży pieniądza
" określenie konsumenta
" 1998  Komisja Nadzoru Bankowego, GINB organ (obniżenie oprocentowania kredytu refinansowego i
" globalizacja rynku kapitałowego (bankowość
" określenie banku
wykonawczy, który wykonuje i koordynuje decyzje: stopy rezerwy obowiązkowej, skup papierów
międzynarodowa)
" dokładne określenie żądania
zadania określone przez KNB. wartościowych)
Różnice modeli:
" podanie wartości przedmiotu sporu (pow. 8000 zł)
" 2008  Komisja Nadzoru Finansowego nadzorowana " restrykcyjny  ogranicza ilość pieniądza w obiegu
" finansowanie rozwoju: A wewnętrzne, za
Zagadnienie 3. arodowy Bank Polski
przez prezesa RM Instrumenty polityki pieniężnej BP:
pośrednictwem rynku kapitałowego; N zewnętrzne
Podstawowy cel  utrzymanie stabilnego poziomu cen,
K F sprawuje nadzór nad:
oparte na kredytach bankowych indywidualnie " pośrednie
przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej
" sektorem bankowym
negocjowanych o rezerwy obowiązkowe banków  wysokość ustala
RzÄ…du o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP
" rynkiem kapitałowym RPP, od 31.10.2003 stopa rezerwy obowiązkowej
" charakter banków: A specjalistyczne; N uniwersalne
Obszary działalności BP:
" rynkiem ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz nad wynosi 3,5% dla wszystkich rodzajów depozytów
" polityka pieniężna: A kontrola podaży pieniądza
" polityka pieniężna
instytucjami pieniÄ…dza elektronicznego o operacje otwartego rynku
poprzez operacje otwartego rynku; N kontrola akcji
" obsługa Skarbu Państwa
Cele nadzoru bankowego: warunkowe
kredyt. banków poprzez kredyt refinansowy
" nadzór bankowy
Repo  BC kupuje pap. wart. i zobowiÄ…zuje bank
Funkcje systemu bankowego: " zapewnienie bezpieczeństwa wkładów
" działalność emisyjna
komercyjny do odkupienia tych samych pap. wart. w
gromadzonych w banku na rachunkach bankowych
" stworzenie mechanizmów gromadzenia środków
" współpraca międzynarodowa
określonym terminie i po określonej cenie
oraz ich inwestowania w różne przedsięwzięcia " nienaruszanie prawa bankowego oraz innych
" działalność dewizowa
Reverse Repo  BC sprzedaje&
przepisów prawnych obowiązujących bank
" zapewnienie możliwości dokonywania płatności
Działania na rzecz systemu bankowego:
bezwarunkowe  kupno lub sprzedaż papierów
między podmiotami gospodarczymi, transferu w czasie i " niedopuszczenie do utraty płynności przez bank
" działalność legislacyjna wartościowych przez BC
ponad granicami Funkcje nadzoru bankowego:
" działalność na rzecz systemu płatniczego o operacje kredytowo-depozytowe - kredyt
licencyjna, ostrożnościowa, nadzorcza (dotyczy ryzyka
" zapewnienie skutecznych rozwiązań w zakresie
" działalność statystyczno-analityczna refinansowy
kredytowego, cenowego i operacyjnego),
zarzÄ…dzania ryzykiem bankowym
kredyt redyskontowy  udzielany jest poprzez
" działalność edukacyjna i informacyjna
dyscyplinujÄ…ca /policyjna, restrykcyjna/
" zapewnienie informacji cenowej, co stwarza
przyjęcie przez NBP od banków komercyjnych weksli
Funkcje BP:
Zalety nadzoru zintegrowanego:
możliwości podejmowania decyzji przez podmioty
do dyskonta i redyskonta
" emisja środków pieniężnych
" pozwala osiągnąć korzyści skali i efektywne
gospodarcze
kredyt lombardowy  udzielany pod zastaw
o wpuszczanie w obieg znaków pieniężnych
wykorzystywanie dostępnych środków
" stworzenie warunków do transformacji środków
ruchomości, w tym głównie papierów wartościowych,
o regulowanie ilości pieniądza w obiegu rynkowym
" pozwala uniknÄ… postarzania i pokrywania siÄ™
inwestowanie (co do czasu, wielkości i ryzyka)
towarów, metali szlachetnych
o organizowanie obiegu pieniężnego
kompetencji poszczególnych instytucji nadzorczych
Funkcje systemu bankowego:
" administracyjne
o niszczenie zużytych znaków pieniężnych
emisyjna, regulacyjna, depozytowo-kredytowa, " zwiększa przejrzystość odpowiedzialności, celów
o pułapy kredytowe
" bank banków
rozliczeniowa, alokacyjna, finansowo-doradcza, działania i obowiązującego prawa
o kontrola poziomu stóp procentowych
o organizuje system rozliczeń pienięznyc
stymulacyjna " posiada większy status w strukturze instytucjonalnej
o oddziaływanie na wielkość emisji pap. warto.
o pełni w sostudnku do banków funkcje regulacyjne
Prawo bankowe  zespół norm prawnych regulujących kraju niż pojedyncze nadzory nad poszczególnymi
poprzez limitowanie kredytów na ich zakup
o prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe
powstawanie, funkcjonowanie oraz zasady likwidowani segmentami rynku,
" instrumenty perswazyjne
o sprawuje kontrolę na działalnością banków
instytucji bankowych a także zasady funkcjonowania " nadzór zinterpretowany jest odpowiedzią na
o wymagają dużego autorytetu i zaufania do BC
" centralny bank państwa
nadzoru bankowego. powstawanie coraz bardziej złożonych produktów i
o polegają na wysyłaniu sygnałów o możliwościach
o współdziałanie przy organizowaniu koncepcji
Podział prawa bankowego: usług finansowych i konglomeratów finansowych
zmian w polityce mon teranej (np. wypowiedzi prezesa)
społeczno-gospodarczych rozwoju kraju
" publiczne  regulujące bezwzględnie obowiązujące Wady nadzoru zintegrowanego:
iezależność BP: personalna, finansowa,
o przyjmowanie lokat od banków
zasady funkcjonowania instytucji bankowych, jak np. " poszczególne segmenty rynku finansowego
funkcjonalna, instytucjonalna
o kształtowanie polityki kursowej
formy prawne funkcjonowania banków, charakteryzują się swoją specyfiką w tym różnymi
Zagadnienie 5. Banki komercyjne
o obsługa kasowo-rozliczeniowa instytucji rządowych
" prywatne  regulujące zasady zawierania i profilami ryzyka oraz różnym wkładem
Istotą działalności banku (banco (wł.)  kontuar, ława)
o obsługa długu publicznego
wykonywania umów zawieranych przez klientów z sprawozdawczości co utrudnia nadzorowanie na
jest przyjmowanie pieniędzy klientów, które podlegają
o sprawuje funkcje nadzoru bankowego na całym
bankami jednolitych zasadach
zwrotowi oraz udzielanie kredytów na własny rachunek.
systemem bankowym
y
ródła polskiego prawa bankowego: " korzyści skali mogą okazać się znikome i
Cele działalności banków:
Organy BP: Prezes, RPP, ZarzÄ…d.
" Konstytucja  art. 227 ust. 1 zintegrowany nadzorca (KNF) może nie być bardziej
" główny: zysk
Prezes  max. 2 kadencje po 6 lat, powoływany przez
" ustawy efektywne od kilku wyspecjalizowanych i
Sejm na wniosek Prezydenta: " nadrzędny: zwiększenie udziału w rynku
samodzielnych instytucji
" przepisy wykonawcze (rozporzÄ…dzenia): Prezesa
" jest przełożonym wszystkich pracowników " bezpieczeństwa: wypłacalność płynność
NBP, RPP, KNF. " integracja nadzorów wiąże się z problemami natury
" przewodniczący RPP i Zardządu NBP " organizacyjny: sprawność, wydajność
legislacyjnej oraz trudnościami wprowadzenia nowych
" instrukcje i regulaminy bankowe, statuty banków
" reprezentuje NBP na zewnątrz " socjalny: lojalność, personel, infrastruktura
zintegrowanych systemów informatycznych.
Ustawy znajdujÄ…ce zastosowanie:
Czynności bankowe sensu stricto (art. 5 ustawy):
Modele gwarantowania depozytów:
5 6 7 8
1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na " stosunkowo nisko oprocentowane " ze względu na wielokrotność wykorzystania: " zakres uprawnień banku związanych z kontrolą
żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu, oraz odnawialna (rewolwingowa), nieodnawialna (w wykorzystania i spłaty kredytu
" wiążą klienta z bankiem
prowadzenie rachunków tych wkładów przypadku jednorazowej transakcji) " wysokość prowizji
" zachęcają do korzystania z innych produktów i usług
2) prowadzenie rachunków bankowych [do obrazka] Inicjatorem tego rozliczenia jest dłużnik
bankowych " terminy i sposób postawienia do dyspozycji
3) udzielanie kredytów (importer). Składa on dyspozycję zarezerwowania
" stanowiÄ… z
ródło taniego kapitału w bankach kredytobiorcy środków pieniężnych
4) udzielanie gwarancji bankowych środków na uregulowanie wierzytelności jego dostawcy
Lokaty terminowe: " warunki dokonywania zmian i rozwiÄ…zania umowy
5) emitowanie bankowych papierów wartościowych towarów i usług. Środki mogą byś wypłato cne po
" o oprocentowaniu: stałym, zmiennym Rodzaje kredytów (podział ze względu na):
6) przeprowadzeni bankowych rozliczeń pieniężnych otwarciu akredytywy. Bank dokona przelewu środków
" standardowe, negocjowane " podmiot: dla gospodarstw domowych, dla jednostek
7) wykorzystywanie innych czynności przewidzianych pieniężnych wówczas kiedy zostaną przedstawione
samorządu terytorialnego, dla podmiotów
" na czas: określony, nieokreślony
wyłącznie dla banków przez dostawcę odpowiednie dokumenty.
gospodarczych
Rodzaje lokat: progresywna, rentierska,
Czynności bankowe sensu largo: Zamknięcie akredytywy: na polecenie dłużnika; po
antypodatkowa, dyskontowa, overnight " okres: krótko-, średnio-, długoterminowe
1) udzielanie pożyczek pieniężnych upływie terminu ważności lub wyczerpania środków
Zasady prowadzenia rachunków bankowych: " waluta: złotowe, walutowe
2) operacje czekowe i wekslowe płatniczych.
" zasada swobodnego wyboru banku przez klienta " przedmiot kredytowania: obrotowe, inwestycyjne
3) wydawanie kart płatniczych oraz wykonywanie Zalety akredytywy:
" zasada pełnej swobody dysponowania przez " forma: w rachunku bieżącym, w rachunku
operacji przy ich użyciu
" zapewnienie dostawcy zapłaty
posiadacza rachunku zgromadzonymi na nim środkami kredytowym, wekslowy /dyskontowy, akceptacyjny/,
4) terminowe operacje finansowe
" dla kupującego  pewność, że bank nie zapłaci
" oprocentowanie środków na rachunku bankowym factoring, leasing, forfaiting
5) nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych
sprzedającemu dopóki ten nie przedstawi dokumentów
" zasada ochrony interesów depozytariuszy " kredyt konsorcjalny  udzielany przez minimum 2
6) przechowywanie przedmiotów i papierów
zgodnych z warunkami akredytywy
Zasady oprocentowania rachunków: opłata za banki, aranżer konsorcjalny to bank, który aranżuje
wartościowych
" pewność rzetelnego rozliczenia transakcji
prowadzenie, odsetki, procent dla państwa kredyt
Wyróżnia się banki: emisyjne, komercyjne,
" akredytywa minimalizuje wszelkiego typu ryzyka
Bank oferujący ROR powinien zapewnić: " kredyt rolowany  jest kredytem odnawialnym są
inwestycyjne, uniwersalne, specjalne
występujące w handlu zagranicznym i umożliwia
" prosty sposób informowania o stanie konta po przedłużone terminy spłaty rat
Rodzaje banków:
zabezpieczenia siÄ™ przez ryzykiem kursowym
dokonaniu jakiejkolwiek operacji " kredyt rewolwingowy  jest to kredyt odnawialny,
" Forma własności: państwowa, spółdzielcza, w
Wady akredytywy:
" telefoniczny kontakt informacyjny z pracownikiem kredyt obrotowy w rachunku kredytowym
formie spółki akcyjnej
" wysyłka towarów może nastąpić tylko z chwilą
banku, opiekującym się naszym rachunkiem umożliwiający wielokrotne wykorzystanie limitu, ale
" Typ klientów: detaliczne, hurtowe
otrzymania zawiadomienia o otwarciu akredytywy.
tylko na czas zawarcia umowy kredytowej
" okresowe wyciÄ…gi z operacji dokonywanych na
" Rodzaj oferowanych usług: uniwersalne,
jeżeli w chwili otrzymania zawiadomienia towary nie są
rachunku " kredyt dla studentów
specjalistyczne
gotowe, to akredytywa przeterminuje siÄ™
Cena kredytu to: odsetki, prowizje, marża, koszty
" możliwość te fonicznego realizowania przekazów
Podział banków wg BP:
" wymaga specjalnego zarezerwowania środków na
pośrednie (rzeczoznawca, ubezpieczenie, biznesplan).
pieniężnych
" banki komercyjne
ten cel, więc zamraża kapitał
Wysokość ceny kredytu zależy od:
" stałe zlecenia
o z przewagą kapitału państwowego
" bardzo pracochłonna dla banku
" okresu kredytowania
" regulowanie zobowiązań finansowych za pomocą
stanowiące bezpośrednio własność Skarbu Państwa
Inkaso poleca na zainkasowaniu przez bank należności
" oceny indywidualnej klienta
karty płatniczej
stanowiące pośrednio własność Skarbu Państwa
klienta lub zabezpieczeniu przyszłej zapłaty należności
" jakości zabezpieczeń
" łatwy dostęp do gotówki z bankomatu
o z przewagą kapitału prywatnego
klienta w zamian za wydanie dokumentów
" polityki kredytowej banku
" usługi bankowości elektronicznej
polskiego
powierzonych bankowi przez klienta. Inkaso zwiększa
Techniki spłaty kredytu: jednorazowa, w ratach (stałe
Bank obciąża klienta prowizjami za:
zagranicznego
pewność uzyskania zapłaty za wyeksportowane towary.
albo malejące), z odroczoną spłatą pierwszej płatności.
" prowadzenie rachunku
" banki spółdzielcze
Z inkasa korzystają podmioty, które mają do siebie
WIBOR jest to oprocentowanie po jakim banki
" prowizja związana z kartą płatniczą
Podział banków wg ustawy Prawo Bankowe:
zaufanie.
udzielają pożyczek innym bankom
" usługi centrum telefonicznego
" banki państwowe (tworzone są w drodze
Rodzaje inkasa:
WIBID jest to roczna stopa procentowa jakÄ… banki
rozporządzenia Rady Ministrów na wniosek Ministra " zlecenia stałe
" rodzaj czynności: importowe, eksportowe
zapłacą za środki przyjęte od innych banków jako
Skarbu Państwa zaopiniowany przez KNF) " wydanie karty płatniczej
" sposób i termin zapłaty: inkaso akceptacyjne, inkaso
depozyt
" banki spółdzielcze " transakcje bankomatowe dokonywane za pomocą
gotówkowe
LIBOR jest to stopa procentowa depozytów
" banki w formie spółki akcyjnej karty
" rodzaj inkasowanych dokumentów: dokumentowe,
oferowanych na rynku międzybankowym w Londynie o
Postępowanie naprawcze: powiadomienie KNF i " opłata za token
finansowe
11
przedstawienie programu naprawczego. Zagadnienie 7. Rozliczenia pieniężne.
Zalety inkasa:
EURIBOR jest to stopa procentowa kredytów w strefie
Przejęcie, likwidacja banku: 6 miesięcy od Rozliczenia pieniężne są to operacje bankowe
" pozwala odbiorcy na sprawdzenie czy dostarczony
euro
nadzwyczajnego walnego zgromadzenia zwołanego polegające na dokonywaniu zmian w stanie środków na
towar odpowiada umowie
Prawne zabezpieczenie spłaty kredytu:
przez zarząd banku na żądanie KNF strata przekracza rachunku bankowym na zlecenia klienta lub w wyniku
" stwarza warunków do przeciwdziałania naruszeniu
" osobiste  odpowiedzialność osobista osoby dającej
połowę funduszy własnych banku  KNF podejmuje czynności, które z mocy prawa powodują takie zmiany.
umów przez dostawę
zabezpieczenie
decyzje o: przejęciu; likwidacji  bank państwowy. Rozliczenia pieniężne zagraniczne regulowane są
" pozwala mieć pewność, że należności zostaną
o poręczenie wg KC
Przesłanki upadłości: ustawą Prawo dewizowe.
uregulowane terminowo
o poręczenie wekslowe
" bank nie reguluje sowich zobowiązań Rozliczenia pieniężne gotówkowe: wpłaty i wypłat
" korzystanie z inkasa jest bezpieczniejsze niż
o gwarancja bankowa
gotówkowe dokonywane za pomocą:
" nie prowadzi działalności bankowej poza
polecenie wypłaty i prostsze i tańsze niż akredytywa
o przelew wierzytelności
windykacją należności " czeku gotówkowego (kasowego)  upoważnia do
Akredytywa i inkaso  elementy wspólne:
o ubezpieczenie kredytu
podjęcia gotówki przez wystawcę czeku
" zawieszeniu ulega również egzekucja z rachunków
" zestaw dokumentów reprezentujących towar do
o przystąpienie do długu
bankowych i nie mogę być podejmowane nowe " dowodu wpłaty na rachunek bankowy (wpłaty
wykupu przez importera: faktura handlowa, świadectwo
o przejęcie długu
gotówkowe: otwarte  przy okienku w banku;
Skutki upadłości:
pochodzenia towaru, polisa ubezpieczeniowa, inne
" rzeczowe  ogranicza odpowiedzialność osoby
zamknięte (do skarbca).
" ulęgają rozwiązaniu umowy zawarte przez bank z
wymagane przez banki
dającej zabezpieczenie do poszczególnych składników
Rozliczenia pieniężne bezgotówkowe:
klientami banku np. umowy o prowadzeniu rachunku
Å‚®h " eksporter przekazuje dokumenty do swojego banku
jej majÄ…tku
" polecenie przelewu  stanowi dyspozycjÄ™ udzielonÄ…
" ulegają rozwiązaniu inne umowy (poręczenie
(pośrednika) a ten do banku importera
o zastaw ogólny, rejestrowy
bankowi do obciążenia konta rachunku osoby
gwarancji bankowych)
" banki jako instytucja zaufania publicznego o hipoteka
wystawiajÄ…cej dyspozycjÄ™ i uznania tÄ… kwotÄ… rachunku
Upadłość banku:
wprowadzają element pewności obrotu. stopień o blokada środków na rachunku bankowym
osoby wskazanej przez składającego dyspozycję (przy
" czynniki wewnętrzne
pewności ulega zwiększeniu jeśli obydwa banki mają o przewłaszczenie na zabezpieczenie
stałych kwotach)
o złe zarządzanie aktywami banku
długoletnią historię współpracy o kaucja
" polecenia zapłaty  stanowi udzieloną bankowi
o brak kompetencji kierownictwa banku
Akredytywa a inkaso  różnice: Monitoring kredytowy dotyczy: poszczególnych
dyspozycję wierzyciela obciążenia określoną kwotą
o zbyt niskie kapitały własne banku
" wystawienie akredytywy przez bank importera kredytów; całego portfela kredytowego.
rachunku bankowego dłużnika i uznanie tą kwotą
" czynniki wewnętrzne
(potwierdzonej przez bank eksportera) oznacza Funkcje monitoringu:
rachunku wierzyciela (przy zmiennych kwotach)
o brak zaufania klientów wobec banku
automatyczne zobowiÄ…zanie banku importera do " informacyjna
" czek rozrachunkowy  wpisana na czeku kwota nie
o konkurencja innych banków
zapłaty, jeśli otrzyma stosowne dokumenty o monitoring całego portfela kredytowego 
może być wypłacona w gotówce, tylko przelana na
o recesja w gospodarce
reprezentujące towar umożliwia okresowe dostarczanie informacji
rachunek bankowy osoby, instytucji na rzecz której czek
Rola banków gospodarce rynkowej:
" przy inkasie bank importera zgłasza dokumenty  do jednostkom zarządzającym portfelem o: elementach
wystawiono
" rola pośrednictwa finansowego
wykupu przez importera i przeleje płatność gdy składowych portfela; rozwoju działalności kredytowej
" karty pÅ‚atnicze “!
" rola gwarancyjna
importer da polecenie wypłaty w okresie porównawczym
" weksel (własny, trasowany)
" rola agenta polityczna
Zagadnienie 8. Bankowość elektroniczna o monitoring poszczególnych umów kredytowych 
" akredytywa “!
" rola polityczna Zagadnienie 9. Kredyty i pożyczki bankowe pozwala na dostarczenie informacji o niekorzystnych
" okresowa rozliczenia saldami  ma zastosowanie,
" realizowanie płatności Kredyt bankowy jest to stosunek ekonomiczny, odchyleniach faktycznego przebiegu procesu
gdy kontrahenci wzajemnie świadczą sobie usługi
Zasady funkcjonowania banków: samodzielność, wynikające ze świadczenia przez jedną ze stron kredytowania
dostawy
samofinansowanie, komercjalizm, konkurencyjność, (wierzyciela) na rzecz drugiej strony (dłużnika) " zabezpieczająca (dot. całego port. kred.) 
" rozliczenia planowe  wykorzystywane przy
uniwersalizm określonej wartości w towarze lub pieniędzy. sprowadza się do działań zapobiegających oraz
rozliczeniach dostaw o charakterze periodycznym
Zagadnienie 6. Operacje bankowe Cechy kredytu: zwrotność, celowość, terminowość, eliminowaniu następstw aktywnego ryzyka
Operacje bankowe można okreÅ›lić jako stosunki " inkaso “! odpÅ‚atność, zabezpieczenie. kredytowego. dotyczy systematycznej obserwacji
umowne pomiędzy bankiem i klientem, w których bank Rodzaje kart płatniczych: Procedura kredytowania: rozwoju lub zmian w czterech zakresach
oferuje swoje usługi a klient jest usługobiorcą. " sposób funkcjonowania: debetowe, kredytowe, 1) przyjęcie wniosku kredytowego wraz z zarządzających przedsiębiorstwem
Rodzaje operacji bankowych ze względu na: bankomatowe wymaganymi dokumentami sytuacji finansowej przedsiębiorstwa
" podmiot: własne, klientów " zasięg: krajowe, międzynarodowe 2) wstępna ocena wniosku warunków kredytowania
3) [.?.] i określenie zdolności kredytowej
" podział terytorialny: krajowe, zagraniczne " podmiot: prywatne, służbowe ustanowionych zabezpieczeń
4) podjęcie decyzji System klasyfikacji kredytów:
" formę rozliczeń: bezgotówkowe, gotówkowe " status użytkownika: popularne, specjalne
5) negocjowanie warunków kredytowania
" normalne (opóz
nienie nie przekracza 1 miesiÄ…ca)
" przedmiot: bierne, czynne, pośredniczące Podział kart ze względu na segmentację klientów:
6) zawarcie umowy kredytowej
Bierne /pasywne, depozytowe/: " dla klientów: indywidualnych, instytucjonalnych " poniżej standardu (opóz
nienie w spłacie kapitału lub
7) wypłata środków pieniężnych
odsetek wynosi od 1 do 3 miesięcy)
Pozyskiwanie z
ródeł finansowania działalności banku " karty: standardowe, złote, srebrne, prestiżowe
8) przelew środków
" [.?.] (3-6 miesięcy)
" gromadzenie środków na rachunkach bankowych " karty wydawane przy współpracy banku z inną
9) monitoring kredytobiorcy
" emisja własnych papierów wartościowych instytucją np. klub, sieć sklepów " stracone (opóz
nienie powyżej 6 miesięcy)
10) spłata kredytu
" lokaty międzybankowe pozyskane Podział kart ze względu na budowę: wypukłe Umowa kredytu  bank zobowiązuje się oddać
Elementy wniosku kredytowego: kwota kredytu,
Czynne /aktywne, kredytowe/ (embosowane), płaskie (wklęsłe) kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę
przeznaczenie, przewidywany okres spłaty, dane
środków pieniężnych z przeznaczeniem na określony
Alokacja środków pieniężnych w aktywa dochodowe Cechy kart płatniczych:
kredytobiorcy.
cel, natomiast kredytobiorca zobowiÄ…zuje siÄ™ do
" udzielanie kredytów " posiadają jednakowe wymiary
Cechy charakterystyczne umowy kredytu
korzystania z tych środków zgodnie z warunkami
" zakup papierów wartościowych " wykonane są z giętkiej masy plastycznej
bankowego:
określonymi w tej umowie oraz do spłaty kredytu
" lokaty międzybankowe udzielone (akr., fact., forf., " na czołowej stronie umieszczona jest nazwa i
" jest umowÄ… konsensualnÄ…  dochodzi do skutku w
powiększonej o odsetki i prowizje w określonym
leas., dys.,wek.) symbol organizacji lub banku będącego wystawcą karty
momencie jej zawarcia
terminie
Pośredniczące " numer karty
" jest umowÄ… dwustronnie zobowiÄ…zujÄ…cÄ…
Umowa pożyczki  bank zobowiązuj się do
Usługi bankowe Organizacje emitujące karty: Visa International,
" jest umową odpłatną
przeniesienia na własność kredytobiorcy określoną ilość
" obsługa rach. bankowych MasterCard, America Express, JCB International,
" jest umową terminową pieniędzy, a biorący zobowiązuje się do zwrotu tych
Diners Club International, Polcard.
" przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych
" jest umową celową pieniędzy
Akredytywa dokumentowa jest zobowiÄ…zaniem banku
" pośrednictwo w operacjach pap. wart.
" jest zobowiązaniem pieniężnym Różnice między kredytem a pożyczką:
importera do uregulowanie eksporterowi należności w
" doradztwo finansowe
" jest umową, która jest zastrzeżona " kredyt udziela bank, a pożyczkę instytucja
zamian za złożenie dokumentów reprezentujących
Rodzaje bankowości komercyjnej: detaliczna,
Elementy umowy kredytowej: finansowa
towar.
przedsiębiorstw, inwestycyjna.
" strony umowy " kredyt jest na określony cel
Rodzaje akredytyw:
Rodzaje rachunków bankowych: lokat terminowych,
" kwota i waluta kredytu " kredyt ma odsetki
" ze względu na zobowiązania banku otwierającego
oszczędnościowe, powiernicze, rozliczeniowe (:bieżące,
akredytywę: odwołalna, nieodwołalna " cel " kredyt regulowany jest przez prawo a pożyczka [.?.]
pomocnicze).
Zagadnienie 10. Ryzyko w działalności banku
" ze względu na określenie beneficjenta: przenośna " zasady i termin spłaty kredytu (spłata jednorazowa,
Funkcje ROR:
Ryzyko bankowe oznacza brak pewności wynikający z
(wierzyciel nie jest pierwotnym dostawcÄ…, tylko czy w ratach).
" rozliczeniowa (karty płatnicze, zlecenia, przelewy)
tego, że aktywa banku mogę nie przynieść spodziewanej
pośrednikiem), nieprzenośna " wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego
" oszczędnościowa (lokaty)
stopy zysku lub że z określonych powodów bank będzie
" ze względu na zobow. banku pośrednicz.: zmiany
" kredytowa (kredyt odnawialny, karta kredytowa)
narażony na straty
potwierdzona, niepotwierdzona " sposób zabezpieczenia spłaty kredytu
Depozyty bieżące a vista:
9
Czynniki zwiększające ryzyko:
" szybki rozwój banków
" polityka zwiększania zakresu operacji bankowych
" wysoki udział  złych kredytów w portfelach
banków
" obciążenia związane z rozbudową sieci placówek
Czynniki wpływające na ryzyko bankowe:
" zewnętrzne /egzogeniczne/
o makroekonomiczne (inflacja)
o regulacyjne (zmiana przepisów prawnych)
o popytowe (zmiana skłonności do oszczędzania,
wymagania klientów)
o produktowe (nowe instrumenty bankowe)
o związane z globalizacją (ujednolicenie przepisów)
o zwiÄ…zane ze zmniejszajÄ…cÄ… siÄ™ rolÄ… banku jako
pośrednika finansowego (giełda)
o pozostałe czynniki (starzenie się społeczeństwa,
klęski żywiołowe)
" wewnętrzne /endogeniczne/
o czynnik ludzki (za dużo/mało kadry)
o czynnik techniczny (sprzęt, systemy informatyczne)
Czynniki wywołujące ryzyko kredytowe:
" ryzyko straty albo wypłacalności
" ryzyko zabezpieczenia
" ryzyko zmiany stopy procentowej
" ryzyko wartości pieniądza
" ryzyko kursu walutowego
" ryzyko płynności
Obszary ryzyka w działalności banków obejmują:
" kapitałodawców
" odbiorców produktów kredytowych
" personel banku
" zewnętrzne czynniki kontrolne
" finanse
Rodzaje ryzyka bankowego:
" operacyjne
o ryzyko obszaru techniczno-operacyjnego
(pracownicy i sprzęt)
o ryzyko finansowe
ryzyko płynności
ryzyko wyniku (nieosiągnięcie przez bank
założonego wyniku z działalności)
rynkowe  niekorzystne stopy procentowe, kursy
walut
związane z partnerem  kredytowe (niespłacenie
kredytów)
" strategiczne
Tradycyjne rodzaje ryzyka:
" kredytowe  niebezpieczeństwo niespłacenia przez
dłużnika banku zaciągniętego kredytu (w całości lub
części wraz z odsetkami, prowizjami i innymi opłatami;
pojęcie to obejmuje niespłacenie przez dłużnika
wierzytelności z tytułu udzielonych gwarancji i
poręczeń
o aktywne  klienci banku nie spłacają kredytu na czas
wraz z uzgodnionymi odsetkami; pasywne  wiąże się z
refinansowaniem, tzn. pozyskiwaniem przez bank
PśX
środków finansowych na prowadzenie swojej
działalności
o indywidualne i portfelowe /ogólne/
o zewnętrzne  zmiana stóp procentowych, inflacja,
bezrobocie, zła koniunktura na rynku; wewnętrzne  złe
monitorowanie kredytów, brak kompetencji osób, które
rozpatrujÄ… wnioski kredytowe.
" rynkowe
" płynności
" stopy procentowej
" operacyjne  pojawia się utrata środków pieniężnych
przez bank na finansowanie aktywów, gł. kredytów
Metody szacowania ryzyka operacyjnego: ilościowe,
jakościowo-ilościowe, jakościowe, heurystyczne
/analityczne/, wskaz
nikowe (regulowana przez Komitet
Bazylejski).
Z działalnością kredytową wiążą się również takie
ryzyka jak:
" mniejsze niż oczekiwano wpływy z odsetek
(wcześniejsza spłata kredytu, spadek stóp
procentowych)
" strata wartości pieniądza (inflacja)
" ryzyko negatywnego kształtowania się kursu walut
" możliwość pojawienia się ryzyka płynności w
przypadku opóz
nień w spłacie kredytu
Pojedyncze ryzyko  zależy od wysokości możliwej
straty  równej maksymalnej wartości kredytu wraz z
odsetkami, pomniejszonej ewentualnie o posiadane
zabezpieczenia
A
ączne ryzyko  jest określane przez:
" wielkość poszczególnych pojedynczych zagrożeń
" prawdopodobieństwo ich wystąpienia
" stopień wzajemnej zależności między nimi  im owa
mniejsza, tym mniejsza jest Å‚Ä…czne ryzyko dla banku
Stadia ryzyka kredytowego:
1) ryzyko zerowe (kredyty sÄ… gwarantowane przez
państwo)
2) ryzyko ukryte (przedsiębiorstwo ma problemy ale
przejściowe)
3) ryzyko jawne (bank wie, że klient ma problemy
finansowe, sÄ… zdefiniowane)
4) stan niewypłacalności klienta (bank wie, że kredyt
jest nie do odzyskania)
MetodÄ… zabezpieczenia siÄ™ przez ryzykiem
kredytowym jest odpowiednio prowadzona polityka
sterowania ryzykiem, zarówno pojedynczego kredytu
jak i łącznego zaangażowania kredytowego
Polityka sterowania ryzykiem w odniesieniu do
pojedynczego kredytu polega na:
" badaniu wiarygodności kredytowej przed
udzieleniem kredytu
" ograniczeniu wysokości kredytu
" zabezpieczeniu kredytu
" sprawdzenia wiarygodności kredytowej po
udzieleniu kredytu