DSC03382 (6)

WfiNnlnnjTh | W jakim stopniu czynnik ten określa ich ata-[pnrlskn wobec księdza, organisty, gminy, dworu? gfpkg jg jaki sposób kształtuje się front walki społecznej oraz walki pokojert w Chłopach?

4. Forównaj rolę czynnika ekonomicznego w życiu: a) bo-Illk>i U m Lalki, b) Placówki, c) Ludzi bezdomnych, d) w znanych ■ utworach Balzaka. Jak rysuje się w Chłopach przyszłość wsi?

Podkreślając znaczenie motywów ekonomicznych w życiu wsi, Reymont unika jednak redukcjonistycznych uproszczeń: ekonomika nie staje się u niego jedynym lub choćby najważniejszym kluczem do zrozumienia mentalności chłopa i charakteru jego aktywności gospodarczej oraz społeczne}. W każdym jednak razie autor Chłopów uwydatnia^teń element ekonomiczny silniej niż pisarze pozytywistyczni i tym samym urealnia zdecydowanie obraz środowiska wiejskiego w naszej literaturze. ^Zauważymy to na sposobie potraktowania jednego z centralnych \motywów powieści: miłości do ziemi.

{/ Krytycy często lubią się rozwodzić nad charakterystycznym dla bohaterów Reymonta umiłowaniem ziemi, niejednokrotnie przy tym dopatrując się tu pokrewieństwa czy to z problematyką Placówki Prusa, czy z rozwijaną przez Orzeszkową ideą obrony ojczystego zagon a. Motyw walki z kolonistami niemieckimi o Podlasie (wyraźnie zresztą do Placówki nawiązujący) zdaje się potwierdzać to mniemanie, podobnie jak decyzja Antka, który odrzuca myśl o ucieczce do Ameryki, cho-- ciąż czeka go proces o zabicie borowego i — być może — wieloletnie więzienie. Reymont zresztą nie wątpi ani w fakt emocjo--nalnego przywiązania chłopa do ojcowskiego dziedzictwa, ani też w spontaniczny, przyrodzony niejako, choć rzadko manifestujący idę otwarcie patriotyzm ludu wiejskiego. Mimo to jednak owo umiłowanie ziemi nie da się W wypadku jego bohater ów/wy jaśni ć tak prosto i tak idealistycznymi pobudkami.

Uczucie to nie jest wolne od egoizmu: przecież tylko posia-

09