DSC03430

4. Istotne m—rafy realizacji celów edukacy jny eh .

Oklejone w cen sposób cele szczegółowe starano się zróżnicować według ] ich ważności. Czy jednak w takiej postaci dają one możliwość wnikliwego spój- i rżenia, na nie jako na wyodrębnione podstrufaury (obszary pojęciowe)?

Samo wyjaśnienie -dow edukacji na lekcjach i właściwa ich konstrukcja 1 niewiele przyniesie pożytku dla kształtowania efektów, jeśli: nauczyciel nie I przemyśli metod ich osiągania i nfe realizuje ich konsekwentnie w czasie i fekcjii lak ssera określić stopień realizacji celów lekcji:? Dokonać tego- moż- 1 na w upadu o analizę działań nauczyciela i uczniów. Podobnie postępuje się j w stosanfeu dc tych cetów edukacji. które są niedostępne dla obserwacji, i W jrz wchodzą tu takie ode iekcji, jak: rozwijanie a uczniów samodzielne- j r: ogścznean myślenia, dokonywanie analizy,. syntezy, porównania uogót- i ułenia znalezienia analogi L działalności twarcag* kształtowanie pozytywne- l ar stosunku će poszczególnych przedmiotów nauczania

Cele fckep. trzeba wyrażać w postawionych przed uczniami zadaniach,. I które maja rozwiązać. Uświadomienie sobie przez nieb celów edukacji jest j podstawowym: warunkiem efektywnego nauczania i uczenia się,, a zarazem. ¹ jezn prawTtflbwoscia. Tę prawidłowość podnosi się do prawa celowości) I i jw 'aci: mesei w procesie uczenia się

Upalattómiene uczniom criów edukacji w postaci zadań,, rożnych form or- J zamzacyśrydr wychowania i: kszrałcenia czarni powinno odpowiadać powsta- 1 3K a uch wanDŚoowycfr motywów uczenia się, otwiera listę teorii ogniw (itid^ i mranw proessi kształcenia Pokażemy je na przykładzie dotyczącym opisu’ 1 danych emprycznych w skali nominalnej. Celem ogólnym tej lekcji jest zapo- j znane aczmów z metodami przedstawiania danych jakościowych z badam J w formę da ucznia, prostej t czytelnej. Stąd w pierwszej fezie lekcji musimy ] wyegzekwować od nieb wiedzę na temat rodzaju cech dagącydin się opisa<£;| w skat noimnalnej i właściwości charafaay żujących skalę nominalną oraz miar i położenia : rozproszenia wyników. Uczniowie zobowiązani są. do podania kon^ J danych przykładów qp±. jakoaaowych dwuwartościowych, (dychotomie^-j nych r waduwarawdnwych będących przedmiotem opisu w rozpatrywanej! skali. Poza tym egzekwuje «ę od nich nabycie wprawy (biegłości) w przetrans-jj śimuiwywaniu cech wldowartościowych w zdychotornizowane.

Wiedzę na temat właściwości charaktery żujących, skalę nominalną spraw*^ dzamy poprzez wykonanie przez uczniów zestawienia (policzenia) liczfrg obiektów o innej cesze, do określonych kategorii;. dając im¹ zbiór przygotoJ wanydi arkuszy profesjonalnydk osób. przedmiotów czy instytucji. Prawu! iłowe zaliczenie obiektów do poszczególnych kategorii będzie sprawdzi®! nem realizacji założonego cdu.

?»dsrepnynt ogniwem lekcji staje się zestawienie otrzymanych danych! v rahiicy widodzidcz^. Zwracamy przy tym uwagę, by każda tabela zawiea

rafa numer, tytuł określający rodzaj danych w niej zawartych oraz ich źródło. Poprawność wykonania tej czynności przez uczniów liceum ekonomicznego świadczyć będzie o osiągnięciu celu związanego z przedstawieniem danych empirycznych tabelarycznie. Po uporaniu się z tą czynnością przez uczniów, polecamy wykonanie im prezentacji graficznej danych zawartych w tabeli -w postaci wykresu wstęgowego (słupkowego) i kołowego. Ewentualne trudności w przedstawieniu danych w postaci wykresu kołowego wyjaśniamy poprzez praktyczne przeliczenie przykładowych wyników wyrażonych w procentach na rezultaty przedstawione w mierze kątowej. Sprawdzamy przy tym* czy każdy wykres posiada numer, tytuł i legendę. Niedociągnięcia w tym zakresie eliminujemy indywidualnie z każdym uczniem.

Osiągnięcie celów dotyczących wyznaczania miar położenia (modainej) i rozproszenia sprawdzamy poprzez wyliczenie ich przez młodzież, dla danych, które zawarte zostały w zbudowanych przez nią. tabelach. Otrzymane przez uczniów wyniki porównujemy z wzorcowymi, a następnie przeprowadzamy ich korektę.

Kolejnym momentem lekcji: jest wykonanie przez młodzież tablicy wielo-dzielczej, dwuwymiarowej oraz wyliczenie miary siły związku pomiędzy badanymi cechami. W przypadku wystąpienia trudności w tym zakresie jeden ■ przykład rozwiązujemy wspólnie na tablicy, a następnie polecamy powtórne ► wykonanie zadania, które zawarte jest w ich zeszytach ćwiczeniowych. P> i prawność wykonania zadania sprawdzamy poprzez porównanie wyników l z wzorcami. W tej fazie lekcji zalecamy uczniom korzystanie z kalkulatorów 1 które ułatwiają i przyspieszają wykonanie odpowiednich obliczeń.

Podsumowanie i ocena zrealizowanych celów szczegółowych ra* ostatnie | ogniwo lekcji, w odróżnieniu od celów zamierzonych. ILTczniowie sami pcr-[ winni je określić i dokonać ich ewaluacji Sami też poproszą prowadzącego i lekcję o przykłady, które pozwolą im ugruntować t pogłębić zdobytą w trak-[ cie ćwiczeń wiedzę. Prośba ta świadczyć będzie,, że czas przeznaczony ia [lekcje z jego zakresu nie został stracony.

5. Projektowanie celów procesu kształcenia

Nurt współczesnej dydaktyki, który opiera się na takiej organizacji i planowaniu procesu kształcenia, który konsekwentnie stara się kontrolować warunki iw jakich on przebiega i jego efekty pod kątem realizacji celów edukacji ote-jśla się projektowaniem dydaktycznym. Stwarza, ono* procesowi: nauczania uczeń i a się warunki osiągnięcia wysokiej efektyw ności kazrałcenuir | ⁿ P. Barker, Dcsi$tun$ Interactiue Eeaniing fysnmu. „Educailnnm ant Tćnmng TkcJinnlnsg.* ■emmlonal" 1090. nr 2; R. .Vf. Gagne; IL f, Scrggs-. W W. Wager. Zatutis pmpiUtmwimwĄ^ikM^ \p3te.ąn. Waiszawa 1092: G. Ghilnway, "cJmiiupa icrsjua ;m laumma. W macuwi WWfc