Fig. 86. Niektóre podstawowe profile lessu w Polsce (Wąchock i Zwierzyniec wg L. Lindnera, T. Madeyskiej, 1980; Odonów, Nieledew i Radymno wg H. Ma-ruszczaka, 1980, uproszczone)
l — iluwialny poziom glebowy (gleba lasów mieszanych), 2 — czarnoziem, 3 — poziom glejowy, 4 — less, 5 — less w facji soliflukcyjnej, 6 — piasek ze żwirem, 7 — glina zwałowa, P — zlodowacenie południowopolskie, M — interglacjał mazowiecki, S — zlodowacenie §rod-kowopolskie, E — interglacjał eemski, B — zlodowacenie północnopolskie, H — holocen
dolinie Wieprza, Bugu, Bystrzycy i Wisły występuje pospolicie facja flu-wialno-limniczna lessu, znana pod lokalną nazwą „mułków, spiczyń-skich” (A. Jahn, 1956) z mięczakami Gyraulus, Sphaerium corneum (Lin-naeus) i Pisidium. W górnej części tych osadów występują peryglacjalne struktury zmarzlinowe. Brak w nich klinów, co w połączeniu z litofa-cjalnym typem osadów świadczy, że w początkowym okresie ich akumulacji panował klimat subarktyczny o cechach oceanicznych. Zwiększenie wpływów kontynentalnych nastąpiło w końcowym etapie akumulacji i zaznaczyło się w większym stopniu we wschodniej części kraju, sprzyjając tam akumulacji lessu subaeralnego.
Osady rzeczne są poznane znacznie słabiej aniżeli osady eoliczne. Z dużym prawdopodobieństwem można do nich zaliczyć piaski ze żwirami podścielające less w dolinie Wieprza poniżej Krasnegostawu (J. E. Mojski, 1964). Ich miąższość wynosi zaledwie kilka metrów. Odpowiadają im być może piaski rzeczne „wstępującej fazy wurmu” opi-