DSC04270

NBOV>t.KJMTOCKN ■UDRTY 287

NBOV>t.KJMTOCKN ■UDRTY 287

uie obszary w południowo-zaohodniAi    ..4

,    1    . ..    ^{u 11}, J ‘ ^01|SC0 zajmują piaikl, iwiry

,Kt lIu\\u.j,KuJabH sypano nu przedpolu w okresie transgresji lądo-

w strefie przedsudeekiej ma zniszczonej aą zbudowane: Ilówninu W ropniowe i centralne części Równin snu'Ku\i 1 vipuisKit^aj, w ouaeiacn w kotlinach i na pogórzu napotyka

isprsest r/ouionle {lina zwałowa, :

kti

otrżała

Równina Świdnicka oraz polu( ioj 1 Opolskiej, W Sudetach w

[Ty moreny nblncyjnej. Piaski osadzone podczas transgresji lądolo-du pomiędzy stokami i lodem żywym, o charakterze pseudokemowym, znajdują się m, in. w okolicy Pilichowic i w Kotlinie Wałbrzyskiej (A. Jahn, S. Szczepankiewicz, 1967). Typowe osady kemowe, związane 1 lodem martwym i pasywnym napotyka się w strefie progu sudeckiego 1 stopnie kemowe) oraz na obszarze przedgórskim i na Nizinie Śląskiej, ^dzie towarzyszą dolinie Odry jako kemy i tarasy kemowe (S. Szczepankiewicz, 1968a, b; S. Szczepankiewicz, A. Szponar, 1978). Osady, z których są zbudowane te formy były dawniej określane jako sedy-menty wysokiego zasypania rzeczengo (P. Assmann, 1934). Z innych osadów należy wymienić piaski, żwiry i gliny moren recesyjnych w południowej części przedgórza oraz piaski, żwiry i mułki moren martwego lodu na Nizinie Śląskiej.

Interstadiał pilicki. Podobnie jak w innych regionach, brak w Polsce południowo-zachodniej w pełni udokumentowanych stanowisk intersta-dialnych tego wieku. Wzmianka O. Helpapa (1935) sygnalizowała obecność prawdopodobnie interstadialnej flory i fauny w Buczynie nad Szprotawą w jeziornych piaskach i mułkach z detrytusem roślinnym i szczątkami fauny. Przykrywają je piaski i żwiry sandrowe, które można wiązać ze stadiałem mazowiecko-podlaskim przedpola Wzgórz Dałkowskich. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że także w profilu z Im-bramowic oprócz serii eemskiej i mazowiecko-podlaskiej (warty) znajduje się warstwa przedwarciańskich osadów interstadialnych. Badania rokujące nadzieję na ich znalezienie są w toku.

Stadia! mazowiecko-podlaski. Do stadiału mazowiecko-podlaskiego należą na Nizinie Śląskiej piaski i żwiry sandrowe przedpola Wału Trzebnickiego. Szeroko rozpościerają się one na Równinie Oleśnickiej i Opolskiej, węższą strefą towarzyszą dolinie Odry w okolicy Wrocławia. Znane są także z prawobrzeżnej części dorzecza Szprotawy. Utwory mułkowe przedpola moren czołowych stadiału mazowiecko-podlaskiego wypełniają przetrwałe i przeobrażone przez lądolód obniżenia okolic Ścinawy i Szprotawy. W Sudetach najprawdopodobniej wiążą się ze stadiałem mazowiecko-podlaskim kopalne deluwia, które znajdują się m. in. w okolicy Mieroszowa i Kamiennej Góry. W strefach podstokowych wkraczają one na morenę denną stadiału maksymalnego. Wieku stadiału mazowiecko-podlaskiego są stożki przedgórskie dobrze rozwinięte w dolinie górnej Odry i jej wielkich lewobocznych dopływów; lessów tego wieku na Nizinie Śląskiej dotychczas nie znaleziono.

Interglacjał eemski

Na obszarze Sudetów i Niziny Śląskiej są znane i opracowane stanowiska osadów interglacjalnych wieku eemskiego z Imbramowic, Polanicy, Czarnego, Jaworzyny Śląskiej i Wołowa. W świetle ostatnich ba-