hipotezy ogólne i szczegółowe, zwłaszcza jeśli w taki sam spusuu sformułowane są problemy badawcze. Wówczas do problemu głównego zakłada się odpowiednią hipotezę ogólną, a do każdego problemu szczegółowego odpowiednie hipotezy szczegółowe. W ten sposób hipoteza ogólna jest konkretyzowana kilkoma hipotezami szczegółowymi.
Wracając do przykładowych problemów badawczych dotyczących uwarunkowań agresji wśród młodzieży gimnazjalnej można sformułować następujące hipotezy badawcze:
Hipoteza ogólna (główna):
Zakłada się, że agresja wśród młodzieży gimnazjalnej jest determinowana wieloma czynnikami, spośród których najważniejszą rolę odgrywają środowisko: rodzinne, środowisko rówieśnicze, media, szkołą i płeć..
Hipotezy szczegółowe;
1. Przypuszcza śię, że wychowywanie się w rodzinie patologicznej wpływa na kształtowanie się zachowań agresywnych dzieci pochodzących z tych rodzin.
2. Sądzi się, że przebywanie przez dziecko w otoczeniu rówieśników z marginesu społecznego wpływa na rozwój u nich zachowań agresywnych.
3. Przyjmuje się, że agresja występująca w filmach telewizyjnych, grach komputerowych czy informacjach prasowych przyczynia się do rozwoju agresji wśród młodzieży gimnazjalnej. Niekiedy filmy nasycone scenami agresji stają się dla tej młodzieży wzorem do naśladowania, a nawet swoistym rodzajem instruktażu. Uważa się, że na powstawanie agresji istotny wpływ mogą I wywierać również czynniki związane ze szkołą. Niepowodzenia szkolne (słabe oceny), niesprawiedliwe ocenianie, brak właściwego nadzoru pedagogicznego to czynniki, które mogą wywoływać agresję u uczniów.
5. Domniemywa się, że płeć w istotny sposób różnicuje zachowania agresywne młodzieży gimnazjalnej. Agresja częściej występuje u chłopców i charakteryzują ją bardziej brutalne zachowania niż u dziewcząt.
75