DSC06447

Fot. 5.6. Żyłki wtórnych minerałów w obrębie konkrecji

a PARKER

Fot. 5.7. Rozkruszone konkrecje na powierzchni osadu

80-90% i porowatością w granicach 85-90%. Sposób zalegania konkrecji na powierzchni dna oraz schemat badań ilustruje rys. 5.18.

Budowa wewnętrzna ■

Większość konkrecji zalegających dno oceaniczne ma rozmiary od 1 do 15 cm (fot. 5.9), chociaż zdarzają się i kolosy ważące do około 500 kg. W przekroju poprzecznym konkrecje ujawniają szczegóły budowy wewnętrznej (fot. 5.10). Jak już wspomniano, jądrem, wokół którego narastały warstewki substancji mineralnej, mogą być mikrokonkrecje, fragmenty starszych konkrecji, ziarna mineralne, materiał biogeniczny (zęby rekinów, fragmenty muszli, kosteczki słuchowe - fot. 5.11), okruchy skał wulkanicznych (fot. 5.12) itp. Konkrecje zawierają często więcej niż jedno jądro. Substancja mineralna otaczająca jądro konkrecji wykazuje różną budowę. Najczęś-

!. MODUTBA

Fot. 5.8. Konkrecje pogrążone w półpłynnym osadzie; widoczne pierścieniowe zgrubienia oraz charakter powierzchni górnej, na kontakcie z wodą

ciej wydziela się konkrecje o budowie koncent-ryczno-warstewkowej (laminowane), masywnej--zbitej, skorupowo-warstwowej, radialno-dentry-towej, promienistej czy kolomorficznej (fot. 5.13 i fot. 5.14).

Przyjmując za podstawę podział konkrecji na typy genetyczne [Kotliński, 1997], w polu Cla-rion-Clipperton wyróżniono konkrecje typu „Hs” i „Dr” oraz typu „HD”, który pod względem formy, rozmiarów i składu zajmuje pozycję pośrednią między typami „Hs” i „Dr” (tab. 5.15).

Na formowanie się konkrecji typu „Hs” dominujący wpływ mają procesy hydrogeniczne, tj. źródłem metali są wody przydenne. Natomiast konkrecje typu „Dr" formowane są w wyniku procesów diagenetycznych, przy czym dodatkowym źródłem składników są wody porowe w tzw. warstwie „granicznej”.