DSC06380 (2)

M |    jest wyznaczany za pomocą spójnego zbioru reguł (dyrektywni

Niekiedy sam ten układ reguł nazywany jest metodą. Rozwijający mysi pisze dalej, że metodę działania określa się [...] jako odpo| wiednią do stanu rzeczy najkrótszą drogę do celu działania, a dokładniej: świadomie i systematycznie stosowany, wzorcowy dobór i układ elementarnych czynności, który pozwala skuteczniej i ekonomiczniej (wydajniej i oszczędniej) uzyskać cel tego działanicr *.

Stosunkowo prostą definicję metody, ale zarazem dobrze odzwierciedlającą jej istotę, przedstawia niemiecki metodolog pedagogiki H-H. Kruger. Wychodząc od greckiego słowa „methodos” twierdzi on, że metoda to sposób postępowania, „droga” do osią-

i 209

gnięcia postawionego celu .

Niemalże w każdej definicji metody podawany jest jej równoważnik „sposób”, z czego nie należny wyciągać wniosku, że są to terminy tożsame. Należy to rozumieć tak, że każda metoda jest określonym sposobem postępowania czy działania, ale nie każdy sposób jest metodą. Metodą bowiem może być tylko taki sposób, który spełnia określone warunki. Wśród nich najczęściej wymieniane są następujące:

-i nie jest przypadkowo stosowany, lecz dobrany i zastosowań;, celowo, to znaczy z pełną świadomością i przekonaniem o jego przydatności w realizacji danego działania,

-    musi prowadzić do osiągnięcia zaplanowanego celu, czyli powinien być skuteczny,

-    powinien być stosowany systematycznie, to znaczy nie chodzi tylko o to, aby mógł być stosowany wielokrotnie, ale głównie o to, aby mógł być wykorzystany każdorazowo z takim samym skutkiem przy powtórzeniu się podobnego zadania²¹⁰,1

-    może być powtórzony przez inne osoby z podobnym skutkiem itp. Z powyższego wynika, że pojęcie „metody” jest zakresowe

szersze niż „sposobu”, gdyż kryteriów metody nie spełniają z pew-

²⁰¹S. Kamiński: Nauka i metoda..., op. cit., s. 201.

²⁰¹ Ibid., s. 201.

^w H-H. Krilger: Op. cit., s. 140.

²¹⁰ T. Kotarbiński: O pojęciu metody. W: Wybór pism. Op. cit., s. 709.

100