DSC06382 (2)

riału badawczego (rzeczywistym wykorzystaniem metod, tectafl i narzędzi badawczych), opracowywaniem zebranych materiał (w tym również z pisarskim opracowywaniem wyników bjT W tym ujęciu składniki metody naukowej są utożsamiane z gj^l nymi etapami badań naukowych.

Drugie znaczenie — bardziej zawężone - sprowadza istotę ^ tody naukowej tylko do czynności związanych z pozyskiwania' materiałów badawczych, które mają służyć rozwiązywaniu określą, i nych problemów naukowych. Jest ono bliskie rozumieniu metody naukowej w węższym znaczeniu przez S. Kamińskiego, który spro-wadza ją: wyłącznie do sposobów rozwiązywania problemów teore-tycznych lub zadań praktycznych²¹³.

W literaturze metodologicznej, a jeszcze bardziej w praktyce badawczej, częściej wykorzystywany jest termin „metoda badań” (metoda naukowa) w węższym znaczeniu. Jeśli jednak chcieliby, śmy powiedzieć, że dany problem został rozwiązany w sposób naukowy czy z wykorzystaniem metody naukowej, wówczas uzasadnione jest użycie terminu „metoda badań” w szerokim znaczeniu.

W różnych opracowaniach z zakresu szczegółowych metodologii badań społecznych można spotkać również inne definicje metody badań, które chociaż różnią się w słowach użytych do zdefiniowania tego pojęcia, to w samym rozumieniu jego istoty nie wykazują zasadniczych różnic. Na przykład S. Nowak przez metodę badan rozumie powtarzalny i skuteczny sposób rozwiązywania ogólnego problemu badawczego²¹⁴, a przez metodę badań empirycznych [...] określony, powtarzalny sposób uzyskiwania pewnego typu informacji o rzeczywistości, niezbędnych dla rozwiązania określonej I typu problemu badawczego, szukanie odpowiedzi na pytanie óm ślonego rodzaju przez szeroko przyjmowaną obserwację rzeczy#¹'] stości²'⁵. Według A. Kamińskiego, metoda badań to [...]zespół retycznie uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i instrument nych, obejmujących najogólniej całość postępowania badacza, n ²¹³ S. Kamiński: Nauka i metoda..., op. cit., s. 201.

^1,4 Metody badań socjologicznych. Op. cit., s. 13.

¹⁵ S. Nowak: Metodologia badań socjologicznych. Warszawa 1970

237.