I
I
smakiem) bądź obiektywnie, z wykorzystaniem metod fizycznych łub chciniczn-Na przykład, do określenia barwy służą kołorymetry i łpcktrokoioryinetry. bZ? określa się najczęściej w systemie CIF. L*a*b*. W systemie tym L4 określa J
(od 0 do 100), pantmetiy a* i b* określają nasilenie barwy, przy czym dodatnie !!„
jeuynt^iił auyuuicm jukom;i >cii\oi\c/i»cj. ICCZ KUmpiCKSCm Wielu pojedyocr --
cech (wyróżników lub deskryptorów). oddzielnie ocenianych pod względemich kości oraz natężenia.
W ostatnich latach pracuje się nad stworzeniem technik niedesirukcyjnej^e. I ny niektórych parametrów jakości, które będzie można wykorzystać jako cioont I linii sortujących warzywa. Można tu wymienić próby zastosowania ultradźwięki I do określania twardości owoców, promieni podczerwonych, promieni X om r. I zonansu magnetycznego do wykrycia defektów wewnętrznych i określenia chemicznego, metody fluorescencj i chlorofilu do określenia uszkodzeń chkdoayd I pomidorów, ogórków, papryki, kapusty pekińskiej.
Jakość warzyw w obrocie towarowym jest normalizowana przez odpowiedz I normy jakościowe (przedmiotowe). W krajach Unii Europejskiej wymagania jak®. I ściowc dla świeżych warzyw objętych wspólną organizacją rynku zawarte są zgod- I nic z Rozporządzeniem Rady WE nr 2200/96, w standardach jakości handkntj. 1 które z kolei bazują na standardach Europejskiej Komisji Gospodarczej N*otai I Zjednoczonych. Standardy te są wprowadzane rozporządzeniami Komisji Euro^-skiej, a więc aktami prawnymi ogólnego zastosowania, obowiązującymi we wszelkich państwach członkowskich. Poza tym, w Polsce używane są Polskie Normy, wydawane przez Polski Komitet Normalizacyjny. Normy te są w zaradzić zgodne z rozporządzeniami Komisji Europejskiej, a zostały opracowane dla najwanwj-szych pod względem gospodarczym gatunków warzyw. Norma składa się z rozda*-łów, z których każdy dotyczy innych składników jakości produktu. W począikowym rozdziale normy podane są wymagania minimalne dla danego gatunku. Podsuwa*
wymagania minimalne są wspólne dla wszystkich gatunków warzyw. We wsz)w
klasach jakości, uwzględniając dopuszczalne tolerancje, warzywa powimy byc.
• zdrowe, nic dopuszcza się warzyw z objawami zepsucia lub takimi mi, które czynią je niezdatnymi do spożycia;
l
m
, cystę, praktycznie wolne od jakichkolwiek widocznych zanieczyszczeń obcych;
praktycznie wolne od szkodników;
\ faktycznie wolne od uszkodzeń spowodowanych przez szkodniki;
, Aolne od nadmiernego zawilgoceniu zewnętrznego;
• i*z obcych zapachów i/lub smaków;
( wytrzymałe na transport i manipulacje oraz dotrzeć do miejsca przeznaczenia. zachowując zadowalającą jakość.
wiązy** dzieli się na klasy jakości. Liczba klas zależy od gatunku warzywa. ń0jj|ayróinia się dwie lub trzy klasy: Ekstra, 1 i 11. Wymagania dla poszczególni* są zróżnicowane. najwyższe w klasie Ekstra. Poza tym w normie spre-są wymagania odnośnie sortowania względem wielkości (kalibrowania), ^yąonc dopuszczalnych różnic w wielkości (masie) produktu w opakowaniu, pjuc znaczenie mają postanowienia o tolerancjach. Określają one dopuszczalny l(jóil produktu gorszej jakości w danej partii towaru (np. procentowy udział prostu I! klasy w partii produktu 1 klasy).
Normy określają również sposób pakowania produktu oraz sposób jego presji Podają również, które informacje należy koniecznie umieścić na opako-fljiu, Informacje te powinny zawierać cechy identyfikacyjne producenta, nazwę pwluktu (jeśli zawartość opakowania nic jest widoczna z zewnątrz), pochodzenie jiflłflktu (kraj pochodzenia i ewentualnie rejon produkcji), charakterystykę jakości milowej (klasa, wielkość, masa netto), znak urzędowej kontroli jakości (nieobo-rądowo).
JB*T L 1999. Otuliły measurcmcnt of fruitt and vegcublcs. Postharvest Biol. TcchnoL 15.207--225.
Ustrou F„ 2001. The cffcct of moditlcd intcractivc packaging (MIP) on post-horvest storage ofsome ycjetable*. Veget. Crops Rcs. Buli., 54,213-218.
F, Cum) Z.. 2002. Przechowalnictwo warzyw i ziemniaka. PWRiL, Poznań.
W*u 1998. Wytyczne dotyczące pakowania owoców i warzyw w opakowania jednostkowe. PN-ISO 7558.
(KNMUt, 1999. Analizo sensoryczna. Metodologia. Metody profilowania smakowitości. PN-ISO
UnttbHjUM N.. 1975. Zarys analizy sensorycznej żywności. WNT. Warszawa.
C«[iaT., 1987. Opakowania do owoców i warzyw. COBRO, Warszawa.
CwuT.. 2000. Opakowania produktów ogrodniczych. COBR Opakowań, Warszawa, tomu N., Suaow T.Y. Mitchell J., 2001. Recommended conditions for storage of fresh fniits and Wgetablcs. Califomia Univ., Davis. www.postharvesMrcdavw.edH.
SursinW; 2005. Opakowania jednostkowe dla warzyw i owoców. Hasło Ogrodnicze 5,18-22. (krasu M., 2005. Przechowalnictwo warzyw. Wyd 2. Wyd. SGGW. Warszawa.
C<DB!xi M., 2005. Opakowania ze zmodyfikowaną atmosferą. Hasło Ogrodnicze 5,23-26.
SticuE Babrłtt D.M.. 2002. Pr*servalivc iieaJmrats for ftc»h-cut fniits and vegctable». Unłv. of Califomia, Dam.