DSC08516 (3)

wac; w święcie tradycji, które miała podejmując ożywiać-,;

ki Chopinowi («oh. Promethidion) ożywa ludowość. Po?^    _d'j„₀ wypowiedzenia sit; w t

romantyzmu u Norwida^zaufanic do dramatycznych Wi ¹ _wet „jy doszło do głosu nowe pokolenie,pozbawione

“    ’ i

druku sprawiała, że.programy li-su nowe pokolenie,pozbawione ńachu, przedstawiały myśli autorów drogąokrę-

“^e U^^r%V!v dawnejo rozmachu, przeostaw.

PoA^w; oęsto pełną niedopowiedzeń.

^Powstająca w tej trudnej sytuacji publicystyka artystyczna był

kich. Uznawał dialogową formę wiersza, wewnętrznie U(ju żowany miał być nawet monolog, bo tylko ścieraniettHI prowadzi ku prawdzie .1

Skupienie myśli wOKół kreacji poetyckiej sprawiło, z^^^^einna niż na emigracji - mimo że u jej podstaw leżały w wida sprawy języka były niezmiernie ważne; podchodził y przeczy te same założenialilozoficzne, że dążyła do krze wie-nader ostrożnie, gdyż lękał się tkwiących w nim możliwościm?^lĘl^_ft tych samych ideałów patriotycznych, moralnych i estetycznych, gizowania świadomości. Nakazywał stałą kontrolę słowa www głosili pisarze emigracyj ni .(W refleksjio^szt uce w tej epoce, danego, stałą autorefleksję. Poezja miała przybliżać do pAmo współistnienia różnych nurtów, dominowała estetyka ro-moralnej. a przede wszystkim wystrzegać się kłamstwa; ryg₀\,_antycznaj Stefan Morawski określił ją jako musi więc być poddana swobodna wyobraźnia, a stylem ^najba^ ^yagę prawd intuicji, uczuć i wyobraźni nad prawdami rozumu, pry-właśdwym wydaje się ironia. Ironiarktóra u Norwida byliyJL funkcji metafizycznej, kształtującej integralną postawę duchową,

Ściej jednoczesnym oglądaniemjwj^jL-Z różnych perspejaS*^^też Bul P^reeksztalcaj3^cei l^osy indywidualne i grupowe, maksy-

S^^V>talizm związany z syntezą wartości osobniczych, narodowych i ogolno-konfrontacją, wprowadzaniem dysharmonn, to wydawak^^_ich (pcslmnictwo mesjanistyczne), indywidualizm akcentujący zja-pewniejszą drogą do prawdy, i    Visko demiurga-geniusza, ale w symbiozie z absolutem i losami danej spo

łeczności, powikłaną „ciemną” dialektyką etosu versus konieczności dzie-jawe**.

W KRAJU    W obrębię tvch ogólnych ideibimowano w kraju, podobnie jak

tystycznelOczywiście tylko w ramach dopuszczanych przez cen*_

rę - nieprzypadkowo dyskutowano publicznie nie o tym, co naj» 22 <

na emigracji, przede wszystkim problemy związane z przyszłością Sytuacja. Mimo że po upadku powstania listopadowego uflczyzny, patriotycznymi oboj^iązkanuJRolakow - i szczególnie pi-pisarzy, wśród nich najwybitniejsi, znalazło się za granicą, wypy Wpływ literatury emigracyjnej, która przenikała do kraju życie literackie nie całkiem zamarło. W pierwszych latach rozwW¹⁰ granicznego kordonu, bardzo był wyraźny w utworach lite-ło się głównie w Galicji, gdzie przybyło sporo uchodźców, m.in fcich. Na twórczości ważył ogromnie także autorytet tamtych pi-weryn Goszczyński i Wincenty Pol. Pisarze kresowi wiązali s#²)’ °P^^e nieraz miały wartość wyższą niż sądy własnego śro-«Tygodnikiem Petersburskim#, potem ożywił się Poznań i Waiw^w^^a' Na przykład dla rozwoju literatury gawędowej większe wa.lChoć zabójcza była dla literatury działalność cenzury, syczenie niż późniejsze spory na jej temat miały słowa Mickiewi-gólme ostra w zaborze rosyjskim, rozwijała się prasa literackaoczekującego człowieka z talentem, który by korzystał „z tych rozkwit przypadł na lata czterdzieste), wybuchały gorące sporyWR^j^cych szczątków starych gawędziarzy, [...] dal początek no-

_ ¹ Stefan Morawski, Polska myśl estetyczna w latach 1795-1863, cmej zajmowało umysły, lecz zastępczo o bardziej neutralni |dj_a i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej, S. A, t. XIV, Warszawa kwestiach estetycznych czy o gatunkach literackich.lNiemożB ffrs.133.

rBN 1/261 Idee programowe...