ich formowania. Nauka ta analizuje funkcjonowanie takich czynników, ak: tradycje kulturowe, wpływ rodziny i szkoły, oddziaływanie środków rtiasowego przekazu, Kościoła, środowiska lokalnego, sztuki, uczonych i polityków. Andragogika wskazuje na potrzebę współpracy wszystkich zainteresowanych instytucji, organizacji, środowisk i ruchów społecznych i integracji tych czynników, które kształtują świadomość i postawy ekologiczne młodzieży i dorosłych.
Dokonując analizy metod nauczania i wychowania proekologicznego, andragogika wskazuje na znaczenie i szczególną rolę takich metod, jak: nauczanie problemowe, metoda dyskusji i przekonywania, metoda zadaniowa.
Problemy ekologiczne są interdyscyplinarne i trudne, wieloaspektowe i ułożone, i z tej racji wymagają głębokiej problemowej analizy.
Z tych właśnie względów — jak wskazuje andragogika - jedną z najbardziej użytecznych metod kształcenia proekologicznego jest metoda dyskusji i przekonywania oraz metoda nauczania problemowego. Stosowanie metody nauczania problemowego w procesie kształcenia proekologicznego możliwe jest przy tworzeniu optymalnych warunków dla zrozumienia przez dorosłych wagi, znaczenia i złożoności problemów ekologicznych oraz roli człowieka jako obrońcy i użytkownika środowiska naturalnego.
Również metoda dyskusji i przekonywania może być pomocna w wyjaśnianiu wątpliwości i kształtowaniu racjonalnych i nowoczesnych poglądów na środowisko człowieka i obowiązki człowieka wobec niego.
Także metoda zadaniowa służy aktywizacji dorosłych i łączeniu teorii z praktyką. Andragogika ekologiczna określa zatem warunki optymalnego stosowania metod i treści kształcenia ekologicznego i kształtowania „sumienia ekologicznego”1.
Przedmiotem badań omawianej subdyscypliny andragogicznej jest także dobór treści kształcenia proekologicznego. Nauka ta ustala kryteria doboru treści naukowych, artystycznych i moralnych oraz zasady posługiwania się nimi w procesie edukacji proekologicznej. Theści te muszą być przystępne dla różnych środowisk ludzi dorosłych, winny rozwijać myślenie i wyobraźnię ekologiczną, budzić żywe i trwałe zain-
409
Pojęciem „sumienie ekologiczne” posługiwał się prof. Julian Aleksandrowicz.