DSCF0019

Powyższe dane mogą posłużyć do zbudowania w laboratorium fikcyjnego kolektora zastępczego, złożonego z kulek o różnej średnicy, w celu wyprowadzenia analogii opartej na analizie matematycznej. Jest rzeczą jasną, że analogie te odbiegają od dokładności głównie dlatego, że kształt ziarn złoża rzeczywistego odbiega znacznie od kształtu kulistego.

Dalsze rozważania na temat porowatości będą kontynuowane w rozdziałach następnych, dotyczących przepuszczalności.

3.2.2. Krętość

Wielką wagę należy przywiązać do pojęcia, które można by określić polską nazwą krętości (ang. tortuosity)-, charakteryzuje ona właśnie tę odmianę mikrogeometrii złóż skalnych, która jest trudna do ujęcia liczbowego, a ma dominujący wpływ na mikroprzepływy.

Jeżeli najkrótszą odległość między dwoma punktami, zorientowaną w kierunku zasadniczego mikroprzepływu, oznaczy się przez L, prawdziwą zaś krętą długość mikroprzepływu przez kapilary (pory) oznaczy się przez jL_p, gdzie zawsze L_p > L, wówczas krętość ośrodka porowatego określa równanie

t - fly: Lf    (31)

3.2.3. Zmiany geometrii mikrokształtów ośrodków porowatych

Jeżeli skała zawiera części ilaste, a gaz lub ropa zostaną wyparte przez wodę, to występuje pęcznienie iłu, co wybitnie zmienia geometrię mikrokształtów i zmniejsza porowatość. Minerały znajdujące się w roztworach koloidalno-dyspersyjnych można wydzielić w laboratoriach przez wymywanie albo odwirowanie aż do średnicy 1 ji (o ile ruchy Browna zostaną przez składową siły odśrodkowej przezwyciężone). Zawartość węglanów (CaCO_s, MgCOj, FeCOj oraz innych) waha się w szerokich granicach, a ich celowe rozpuszczanie (kwasowanie) zmienia poważnie geometrię mikrokształtów, podobnie jak ługowanie itp.