\ 4
wach między pomiarami próbkę przechowywać w niezbyt szczelnie zamkniętym naczyniu. Tymczasem w takich warunkach należy każdorazowo przygotować próbkę, a więc ekstrahować pozostałości, wymyć, wysuszyć, a następnie moczyć w cieczy itd., czyli uwzględnić historię nasycań albo też stosować próbkę należycie wyjałowioną, czyli bez przeszłości i związanymi z tym ujemnymi obciążeniami. Szczególnie gdy chodzi o przepuszczalność rop „żywych", należy zachować największą ostrożność, w przeciwnym bowiem razie otrzymane wyniki będą błędne.
bnym do wywołania przepływu (dla tego samego natężenia przepłvwu).
Różaniec Jamina. Zjawisko to powstaje z tego powodu, że całkowite wypełnienie kapilary cieczą zwilżającą ściany rurki (np. szkło-woda) napotyka na trudności, gdy kapilara była uprzednio wypełniona gazem (powietrzem). Powstają bowiem wówczas przerwy między kroplami cieczy w postaci baniek powietrza (różaniec) oraz istnieje różnica w ciśnieniu potrze-
gdy rurka jest wypełniona całkowicie cieczą. Należy o tych trudnościach pamiętać i dlatego dla wykonania poprawnych pomiarów przepuszczalności, należy dokładnie ewakuować próbkę przed pomiarem.
Współczynnik „filtracji" k«i>. Linioae prawo mikroprzepływu. Nawiązując do rys. 113 możemy równanie mikroprzeplywu (49) napisać w następującej postaci:
(56)
gdzie k(]> — współczynnik „filtracji”, (reszta oznaczeń jak we wzorze (49)) Ściśle biorąc, jest to inna forma matematyczna mikroprzeplywu, którą można wyprowadzić z równania (49), jeżeli zgodnie z oznaczeniami na rys. 113 podstawimy AP = y - Ah. Została ona przypadkowo i niepoprawnie nazwana równaniem „filtracji" i w konsekwencji tego również współczynnik mikroprzepływu nazwano współczynnikiem „filtracji", mimo ze oba wzory są ważne, gdy mikroprzepływowi nie towarzyszy ani zjawisko „filtracji", ani mineralizacji itp. Łatwo wyliczyć, że
(57)
(58)
k ■■ k<|» -3- =
Hydrogeologowie wyrażają także niekiedy k i. w cm • s '. Z równania (56) otrzymamy
czyli fikcyjna prędkość „filtracji" (mikroprzepływu)
(59)
v$m ' i
gdzie I jest to spadek hydrauliczny; stąd pochodzi inna postać prawa Darcy’ego w formie różniczkowej
(60)
Wektor mikroprzepływu („filtracji") jest przeciwnie skierowany do kierunku wzrostu ciśnienia. Widać, że prędkość mikroprzepływu jest pró
123