DSCF0206

znowu „notli Mk*owną Maliznę krótki# spód-

n« , 4t-mody id<ła fcmmjimu traktowana jaal dzisiaj jako jedno • fmaęmtycft. jadwi I muebwyeh, hardzi > często przestarzałych już i ty Id w. W ina-fMry«Mt t> m«tr modelki prezentowane ¹4 niekiedy nawet w opozycji do feministek, tfc parwwe m .zmidne", te drugie odchodzą w przeszłość Jak napiwno w jednym i mmmnm J-LLl." (które prezentuje się jako plamo wyemancypowanych, walcz¹ »vh | kumeiwaty/inem kobiet): „Top modelki nie są już tylko modelem pięk-M, ale modelem Życia na topie. Królowe wybiegów (...) alały się, obok szefów ptśatw, aąj bardziej aktywnymi osobistościami Życia publicznego. To do nich aekrty kamee XX wieku f J /afascynowane śledzimy je (...) tak jakbyśmy chciały zapomnieć o oeazych aapitacjach i pi .iwach, by zachwycić aię w ciazy tym, co mecząc kobiecością. Zastąpić ideologię dawnego feminizmu kontemplacją kobiecego piękne " „fXl.ł."jcil przekonane, że kobiety „chcą Jyć w zgodzie z wtórnym cwkm ( |. w zamęcie różnych rewolt Szukają csiciyc/ncgo enluzjazimi i radości tycia". W tekście tym wyalępujc nie tylko aprowadzcnic feminizmu do jednego ze etylów, lecz tak/c rckonalrukcja pojęcia emancypacji i wyzwolenia bośwrty Taka atrategia widoc/iut jen równiej w wiciu innych przypadkach. Jak afmerdzrl jeden ze alynnych stylistów: „To, co proponuję na lalo. jest połączeniem nemom a hlplaki z lal siedemdziesiątych i męskiego stylu władczych pań i dsoiej dekady Prosta rurowa grzywka z. przodu i dłuższe miękkie włosy z tyłu głowy ( ] W latach r/eśćd/icaiątych wyzwolone panie chciały podkreślać swoją indywidualność W ósmej dekadzie dorwały się do władzy i znów szablon: krótkie mfrkie uczesania bez wdzięku"'”. Mamy tu do czynienia ze swoistą dekompozycją i przemieszczeniem ideałów wyzwolenia kobiet. Oto znalazły one swoją eacneję w stylizowanej fryzurze (tak więc skoro kobieta ma już taką fryzurę, jbytKiM jest jut jakakolwiek walka społeczne!).

Znakomitym przykładem jest tutaj tak Je lansowana przez „Playboya" moda paedbdMMUycziM (pojęcie to już samo w sobie, szczególnie gdy dotyczy mę-ińjeyn magazynu, zawiera przewrotną i ironiczną inkorporację słowa „feminizm"). Staganr ten postrzega feminizm jako przestarzały dyskurs przeszłości, który Ipwrwwtd cc prawda, kobiecie na zdobycie „równych praw", tle także utrudniał

jej bycie „prawdziwą kobietą”. Postfeministyczna moda promuje kobiety, które są dumne ze twojej seksualności. Tera/., gdy kobieta ma równe szanse z mężczyzną, może znowu radośnie wykorzystywać „uwodzicielskie dodatki": aksamitne majteczki i biustonoizc, dodatki króliczka, takie jak uszka czy ogonek. Tuka moda prowokuje „męską adorację, zdrową, inteligentną namiętność do kobiecego ciała”. Postfcminłstyczna moda „Playboya” ma przy tym przekonać kobiety, aby „skończyły z obsesją doskonałości - przecież są już doskonale”¹"'. Pojęcie doskonałości ma tu dwojakiego rodzaju odniesienia: jedno usytuowane jest w kontekście mody, która jest lansowana przez dany magazyn mody (i która jest oczywiście doskonała), drugie wiąże się z przekonaniem o m/c-czywislnicniu we współczesnej kulturze feministycznych ideałów.

Warto dodać, że tego typu podejście coraz częściej dominujące w kullmo-wych reprezentacjach kobiety i kobiecości na Zachodzie, przynosi narastającą nmbiwalcncję feministek wobec mody (w ostatniej dekadzie moda przesiała l>yć obiektem zdecydowanych ataków zc strony feministek, choć nadal część z mdi postrzega ją w kategoriach „systemu opresji"). Jak pisze E. D. Rothblum:byłam zaszokowana liczbą kobiet, które powiedziały mi, żc nic mogą być feministkami, ponieważ, lubią koronki, lub które oznajmiły, żc są feministkami, mimo żc ful>ią koronki”. Stosunek do koronek, jako symbolu kruchej, ale pełnej seksu kobiecości (a więc tego, z czym większość feministek nic chce być utożsamiane). Maje się kwestią strategiczną. Jak wyznała jedna z kobiet: jestem plastyczną feministką, to znaczy „gdy idę ulicami Waszyngtonu w demonstracji na rzecz legalności aborcji, pod rozwleczonym swetrem i zbyt dużym drelichem mam koton-kową bieliznę’’⁵⁷⁷.    »

Szczytem dckontckstualizacji ideałów feminizmu przez kulturę popiilamą jest jego prawicowa adaptacja. Znakomity przykład podaje w tym kontekście D. Kcllncr, który pokazuje, w jaki sposób w filmie Top Gun jego bohaterka uosabia jednocześnie ideały feminizmu oraz Rcaganizmu. Ma ona męskie imię i z powodzeniem konkumje z mężczyznami, zachowując jednocześnie swoją kobiecość (wrażliwość, czułość itd). Filmowy happy endzawiera przy tym motyw męskiej dominacji⁵⁷'. Podobne zjawisko występuje w wielu innych amerykańskich filmach. Asymilują one w ideologię konserwatywną heroiczne kobiece bo-

>’• „IMiyboy", VIII 1993, s. 64. ^w K. D. Rothblum, / 7/ Dla..., op. cli., i. 68. ^1,1 D. Kcllncr, Media Cullurc ., op. eh., f. 78.

1

I ton lor • on ta w wJ (’py¹nrtlly SUthile Tango¹ PustuioilcrnIwt mul thf „New |Sban¹ KI -br Pawaw Gara SSaw uj Hn¹m af Popular Cuhurt, red L. Cłammnn, H MaOSnam Iweta# Wt,». MS ip