DSCF0515 (3)

62    EMPATIA    —

podczas dowolnego epizodu empatycznego, do zaangażowania się w dowolny    proce

związany z empatią proces lub do doświadczenia dowolnego, związanego z em-    ^

patią, skutku. Będziemy używać tej definicji w celu uporządkowania wyników    ^.

badań dotyczących mierzenia różnic indywidualnych w zakresie empatii. Mia-ry tego rodzaju można zasadniczo podzielić na trzy kategorie. Część z nich do-    ^sr°,

tyczy oceny procesu, który określiliśmy jako przyjmowanie ról, czyli skłon-    ^£

ności jednostki do percepcyjnego, poznawczego i afektywnego przyjmowania    t#**?

cudzej perspektywy. Inna grupa dotyczy, generalnie rzecz biorąc, tego, co zo-    J$^osC

stało wcześniej określone terminem skutki nieafektywne (na przykład traf-    ^{sie 0}

ność ocen społecznych), które często pojawiają się jako rezultat przyjmowania cudzej perspektywy. Na koniec, niektóre z miar dotknęły zagadnienia skłon-    ^^tor

ności do doświadczania skutków afektywnych obserwowania przeżyć in-    dnie

nych. Każda z tych kategorii miar zostanie omówiona oddzielnie. Ponieważ    ^ce8l]

miary opracowane w celu badania dzieci i dorosłych pojawiły się na gruncie rozmaitych tradycji badawczych i przybrały rozmaite formy, zostaną rozpa-    P^oir

trzone oddzielnie. Zaczniemy od sposobów opracowanych w celu badania młodszych respondentów.    n^eS

noś'

Mierzenie przyjmowania ról: dzieci    szei

ioc

Badacze bardzo dokładnie zajmujący się mierzeniem przyjmowania ról (Enri-    dzo

ght i Lapsley, 1980; Ford, 1979; Krebs i Russel, 1981) są zasadniczo zgodni,    um

że dotyczą one trzech podstawowych dziedzin: percepcyj nego, poznawcze-    ne,

go oraz afektywnego przyjmowania ról. Podstawową cechą wspólną łączą-    dus

cą te dziedziny jest fakt, że w każdym przypadku jednostka wychodzi poza ty-    dza

powy dla niej, przede wszystkim egocentryczny sposób doświadczania świata    pot

i przyjmuje, na miejsce własnego, odmienny punkt widzenia. Tym, co dzieli wymienione trzy dziedziny, jest specyficzny charakter podejmowanego wysił-    Pert

ku. W biernym (percepcyjnym) przyjmowaniu ról jednostka wyobraża sobie, w jaki sposób dowolny obiekt, lub grupa obiektów, jawi się komuś, kto zajmu-    p_r(

je fizycznie odmienne stanowisko obserwacyjne. Poznawcze przyjmowanie ról    gór

związane jest z wnioskowaniem dotyczącym cudzych myśli, motywacji dzia-    _nyj

łania lub intencji. W wypadku afektywnego przyjmowania ról jednostka    | .^J

wnioskuje na temat reakcji emocjonalnej doświadczanej przez innego czło-    ^_z-

wieka. Uwzględniając podobieństwo pomiędzy hipotezami, można by oczeki-    yy

wać korelacji pomiędzy miarami przyjmowania ról w różnych dziedzinach.    ₍j_aj

Jednak przeglądy literatury na ten temat nie potwierdzają takiej tezy.

Stwierdzono natomiast, że miary różnych rodzajów przyjmowania ról są od    _2aJ

siebie w dużym stopniu niezależne (Ford, 1979; Krebs i Russel, 1981).

Przyjęty tutaj schemat badawczy dokonuje wyraźnego rozróżnienia po-    ||g

między procesem przyjmowania ról i nieafektywnymi rezultatami takiego