26
Przygotowanie mieszaniny chromowej
Mieszaninę chromową przygotowuje się ze stężonego kwasu siarkowego i dobrze sproszkowanego w moździerzu dichromianu (VI) potasu (w proporcji ok. 3 g K2Cr207 na każde 100 ml kwasu). Po rozpuszczeniu i ostygnięciu wlewa się gotową mieszaninę chromową do butelki z doszlifowanym korkiem. Świeżo przygotowana chromianka ma barwę ciemnopomarańczową przechodzącą w miarę zużywania w brunatnozieloną (w wyniku redukcji Cr20^ do Cr5+). Mieszanina chromowa o barwie zielonej nie posiada już własności utleniających i nie powinna być dłużej stosowana.
Mieszanina chromowa działa parząco na tkanki organizmów żywych i niszcząco na materiał ubrania, dlatego w przypadku jej wylania na rękę lub ubranie należy miejsca nią polane spłukać silnym strumieniem wody, a następnie roztworem sody lub amoniaku.
Aby zachowała ona swą zdolność utleniającą, nie należy rozcieńczać jej wodą, dlatego zaleca się nalewanie jej do mytych naczyń po możliwie dokładnym spłynięciu z nich wody użytej do wstępnego przepłukania. Mieszanina chromowa powinna zwilżać całe wnętrze mytego naczynia i pozostawać w nim przez kilkanaście minut. Po tym czasie należy ją zlać z powrotem do butelki, w której jest przechowywana. Naczynie po umyciu mieszaniną chromową powinno być opłukane dużą ilością zwykłej wody, a następnie wodą destylowaną.
Przy myciu pipet nie wolno zasysać mieszaniny chromowej bezpośrednio ustami, lecz używać do tego celu specjalnych nasadek zasysających lub gumowej gruszki. Można również umyć pipety przez umieszczenie ich w wysokim cylindrze, zalanie chromianką i pozostawienie przez pewien czas.
Przed umyciem biurety mieszaniną chromową wyjmujemy kurek biurety i oczyszczamy gniazdo kurka ze smaru, po czym umieszczamy ponownie kurek w gnieździe i zamocowujemy biuretę w statywie. Następnie podstawiamy zlewkę pod biuretę i po zamknięciu kurka wlewamy chromiankę przez mały lejek do biurety do zapełnienia całej jej objętości. Po 15-20 min. spuszczamy mieszaninę chromową do zlewki i płuczemy biuretę dokładnie wodą zwykłą, a następnie destylowaną.
Stosowane coraz częściej detergenty są środkami tańszymi, szybszymi w działaniu odtłuszczającym, a ponadto o wiele bezpieczniejszymi od mieszaniny chromowej. Oczywiście, nie są to jedyne preparaty stosowane do mycia naczyń laboratoryjnych. Każdy ze znanych środków ma swój określony zakres działania, czyli jest skuteczny tylko przy pewnych grupach zanieczyszczeń. Przy zanieczyszczeniach naczyń alkaliami polecane jest ich mycie roztworami kwasu solnego, a przy zanieczyszczeniach o charakterze kwaśnym - wodorotlenkami metali alkalicznych lub wodą amoniakalną. Do mycia naczyń po substancjach organicznych nierozpuszczalnych w wodzie
zaleca się stosowanie odpowiednich rozpuszczalników organicznych (np. chloroformu lub benzenu).
Należy pamiętać, że naczyń miarowych nie suszy się w suszarkach. W przypadku, gdy trzeba szybko osuszyć naczynie miarowe, po przemyciu wodą należy opłukać je alkoholem metylowym lub acetonem i pozostawić na chwilę w ciepłym miejscu. Ciecze te mają niskie temperatury wrzenia i szybko odparowują z powierzchni szkła.
Określanie masy jest podstawową czynnością analityczną, dlatego waga stanowi podstawowe urządzenie w każdym laboratorium. Waga działa na zasadzie dźwigni równoramiennej. Rysunek 16 przedstawia uproszczony schemat wagi. W stanie równowagi momenty sił działające po obu stronach punktu podparcia są sobie równe.
gdzie:
Fx, F2 - siły działające na ramiona, /,, 4 — długość belek.
Rys. 16. Schemat wagi